Hiszpański kapłan ks. Jesús Folgado García przy wsparciu ze strony amerykańskiego Boston College Institute for Advaced Jesuit Studies nakręcił film dokumentalny „Diego de Pantoja SJ. A Bridge between China and the West” (Diego de Pantoja SJ – pomost między Chinami a Zachodem). Jest on poświęcony jego rodakowi – wybitnemu jezuicie, słudze Bożemu, współpracownikowi „apostoła Chin” o. Matteo Ricciego (1552-1610), ale dużo mniej znanemu od niego. Chce on nie tylko przypomnieć postać tego zakonnika, ale też pomóc lepiej zrozumieć misję jezuicką w Chinach w XVII wieku.
Reżyser, pochodzący z hiszpańskiej diecezji Getafe – tej samej (wtedy była to archidiecezja Toledo), w której 24 kwietnia 1571 w Valdemoro urodził się o. de Pantoja – zwrócił uwagę, że główny bohater jego filmu odznaczał się zdolnościami muzycznymi, grał na klawesynie oraz miał rozległą wiedzę i doświadczenie jako kosmograf i kartograf. Dzięki temu był jednym z pierwszych misjonarzy, którzy przybyli do Zakazanego Miasta w Pekinie, gdzie cesarz Wanli nadał mu tytuł mandaryna – najwyższą godność przyznawaną wtedy mędrcom chińskim. „Cesarz uznał nas za mandarynów. (Ale przecież) przybyliśmy tu nie po to, ale aby szerzyć prawo Boże” – napisał de Pantoja w 1602 roku.
„Dzięki szlakowi handlowemu i misyjnemu, otwartemu przez ówczesną Portugalię, Diego de Pantoja dotarł do Chin, aby pomóc misji ks. Matteo Ricciego” – powiedział ks. Folgado García w rozmowie z „National Catholic Reporter”. Zaznaczył, że ten „bardzo utalentowany pisarz, znakomity muzyk, kosmograf i kartograf (…) dzięki swej ogromnej wiedzy naukowej zdołał poprawić kalendarz chiński i odnowić systemy hydrauliczne imperium”. Był on „cudzoziemcem zaakceptowanym przez największych chińskich uczonych. Udało mu się zbudować pokojowy pomost między tysiącletnimi kulturami Zachodu i Chin” – wskazał kapłan-reżyser.
Oznajmił, że pierwsze badania nad życiem swego rodaka przeprowadził w 2021 roku z okazji 450. rocznicy jego urodzin”. Dwa lata później Kolegium w Bostonie zaproponowało mu nakręcenie nowego filmu dokumentalnego o misjonarzu w języku chińskim z napisami po angielsku i portugalsku.
Dodatkowym bodźcem dla rozpoczęcia przez ks. Folgado tego nowego projektu badawczego był list od papieża Franciszka, w którym poparł on te inicjatywę i nazwał de Pantoję „ambasadorem chińskiej kultury na Zachodzie”. List ten oraz wspólna praca profesorów i instytucji z siedmiu krajów umożliwiły bezprecedensowe partnerstwo przy produkcji tego filmu dokumentalnego.
W ostatnich latach życie i dziedzictwo Diego de Pantoja są coraz bardziej odkrywane, szczególnie że w 2018 rząd chiński ogłosił poświęcony mu rok z okazji 400. rocznicy jego śmierci (w 1618 w Makau).
Premierę tego 32-minutowego filmu dokumentalnego, wspieranego także przez Portugalską Akademię Historii, zaplanowano na 28 maja w Kurii Generalnej Towarzystwa Jezusowego w Rzymie. Będzie temu towarzyszyć wprowadzenie jezuity o. Federico Lombardiego – prezesa Watykańskiej Fundacji im. Josepha Ratzingera – Benedykta XVI. Głos zabiorą również sam reżyser oraz jezuita o. Antoine Kerhuel – sekretarz Towarzystwa Jezusowego, Manuela Mendonça – przewodnicząca Portugalskiej Akademii Historii i jezuita o. Casey Beaumier – dyrektor Instytutu Zaawansowanych Studiów Jezuickich w Boston College.
