Papież Franciszek podarował nam “Rok Życia Konsekrowanego” i jako Następca św. Piotra, i jako brat w życiu zakonnym”, skierował list do wszystkich osób konsekrowanych, aby ukazać cele, oczekiwania i perspektywy. W liście Papieża rozbrzmiewa silne zaproszenie do radości z powołania, żarliwej radykalności i twórczej ufności. Obecność Ducha świętego – mówi papież Franciszek – pobudza osoby konsekrowane do “spojrzenia na przeszłość z wdzięcznością” i “życia chwilą obecną z pasją”, “przyjęcia przyszłości z nadzieją”.
ks. Giuseppe Nicolussi SDB
1. Rok Życia Konsekrowanego pomaga nam żyć Dwusetleciem i KG27
Spojrzenie w przeszłość z wdzięcznością (znaczenie Dwusetlecia)
Pisze Papież: “Każdy nasz instytut… jest jak ziarno, które staje się drzewem, rozprzestrzeniając swoje gałęzie. Dobrze by było, aby w ciągu tego roku każda rodzina charyzmatyczna przypomniała swoje początki i swój historyczny rozwój, żeby podziękować Bogu, który dał Kościołowi tak wiele darów, czyniących go pięknym i wyposażonym do każdego dobrego dzieła”.
Papież Franciszek zachęca nas do opowiadania historii zgromadzenia, do którego należymy, wspominania początków i rozwoju charyzmatu: aby dziękować Bogu, zachować tożsamość, wzmocnić poczucie przynależności, uświadomić sobie, jak przeżywano charyzmat, jaką kreatywność wyzwolił, jakim trudnościom musiał stawić czoła i jak je przezwyciężył, aby ostatecznie przyznać się z pokorą do swojej kruchości i niekonsekwencji.
Takie jest znaczenie, jakie my, salezjanie, zamierzamy nadać obchodom Dwusetlecia.
* Przeżywać teraźniejszość z pasją (Droga wyznaczona przez KG27)
W słowach Papieża Franciszka znajdujemy zachętę do tego, aby “z pasją” realizować propozycje KG27. Pisze on: „Ten Rok wzywa nas również, by przeżywać teraźniejszość z pasją… by coraz głębiej realizować konstytutywne aspekty naszego życia konsekrowanego”. Wśród nich Papież podkreśla trzy kryteria życia konsekrowanego: ewangeliczny radykalizm i mistyka, misja oraz komunia.
* Żyć z pasją ewangelicznym radykalizmem (mistycy w Duchu)
„W tym roku jesteśmy wezwani, by postawić sobie pytanie, które brzmi: czy i jak również my pozwalamy, by Ewangelia była dla nas wyzwaniem; czy jest ona dla nas rzeczywiście „vademecum” na każdy dzień i dla decyzji, do których podjęcia jesteśmy wezwani. Jest ona wymagająca i żąda, by żyć nią radykalnie i szczerze”. Ideałem założycieli był Chrystus, całkowite wewnętrzne przylgnięcie do Niego, aby móc powiedzieć wraz ze św. Pawłem: „Dla mnie żyć to Chrystus” (Flp 1, 21); śluby miały sens tylko po to, aby zrealizować tę ich namiętną miłość”.
“Musimy też zapytać, czy Jezus jest naprawdę pierwszą i jedyną miłością, jak to postanowiliśmy, kiedy złożyliśmy nasze śluby?”.
Z KG 27: “Mistycy w Duchu”, “bardziej należeć do Boga”.
* Przeżywać z pasją misję (słudzy młodzieży)
Wyzwanie, na jakie wskazuje Papież Franciszek, jest następujące: przeżywać misję z tą samą pasją, jaka charakteryzowała założycieli, którzy oddali się na służbę ludzkości w najróżniejszy sposób, czyniąc to z fantazją miłości. Czy charakteryzuje nas ta sama wielkoduszność i wyrzeczenie? Czy nie ma czegoś, co powinniśmy zmienić, aby dążyć do tych samych celów dzisiaj?
Jesteśmy wezwani do “budzenia świata”, do prorokowania, do tworzenia miejsc alternatywnych, w których żyje się ewangeliczną logiką daru, braterstwa, przyjęcia różnorodności, wzajemnej miłości”, do wychodzenia na peryferie egzystencjalne.
„Niech jednak nikt nie unika w tym roku poważnej weryfikacji odnośnie do swej obecności w życiu Kościoła oraz swego sposobu odpowiedzi na nieustanne i nowe pytania, jakie podnoszą się wokół nas, na wołanie ubogich”.
Z KG27: “prorocze znaki w służbie młodzieży”, „w kierunku peryferii”, „bardziej należeć do młodzieży”.
* Przeżywać z pasją komunię (prorocy braterstwa)
“Jestem pewien, że w tym roku będziecie poważnie pracować, aby ideał braterstwa, do którego dążyli wasi założyciele i założycielki rozwijał się na najróżniejszych poziomach, jak kręgi koncentryczne”, wewnątrz wspólnot, naszej rodziny charyzmatycznej, wśród członków różnych instytutów, jako wyraz współdziałania wszystkich powołań w Kościele i poza granicami Kościoła. Bądźcie ludźmi komunii, żyjcie mistyką spotkania.
Z KG27: “doświadczając życia braterskiego jak na Valdocco”, “bardziej należeć do współbraci”.
2. Zaproszenie do wdzięczności, refleksji i zaangażowania
Salezjański okres historyczny, który obejmuje lata 1815-2015, postrzegany w perspektywie celów, oczekiwań i perspektyw wskazanych przez Papieża Franciszka, może dostarczyć motywów do wdzięczności, refleksji, może stać się okazją do weryfikacji i stanowić bodziec do odnowy. Poniżej niektóre sugestie w tym względzie.
* Wdzięczni Kościołowi za Sobór Watykański II
Rok Życia Konsekrowanego został ogłoszony “z okazji 50. rocznicy Konstytucji dogmatycznej o Kościele Lumen gentium, która w rozdziale VI mówi o zakonnikach, a także dekretu Perfectae caritatis o odnowie życia zakonnego”.“Opowiadanie swej historii – pisze Papież – jest składaniem chwały Bogu i dziękczynieniem Jemu za wszystkie Jego dary. Dziękujemy Mu szczególnie za minione 50 lat, jakie nastąpiły po Soborze Watykańskim II, który stanowił poryw Ducha Świętego dla całego Kościoła”.
Także my, salezjanie, dziękujemy, uznając z wielką wdzięcznością, że ostatnie 50 lat naszego Dwusetlecia było dogłębnie znaczone Duchem Soboru. Przyznajemy z wdzięcznością, że Kościół pomógł nam bardziej być salezjanami, powrócić do źródeł naszego doświadczenia, do odkrycia na nowo charyzmatu, do odnowy ewangelicznego programu życia, do wzrastania jako Rodzina Salezjańska (por. Przemówienie Przełożonego Generalnego na zakończenie Międzynardowego Kongresu Historycznego z okazji Dwusetlecia).
* Ksiądz Bosko, od kapłana diecezjalnego do “konsekrowanego”, Ksiądz Bosko Założyciel
Ksiądz Bosko, kapłan diecezjalny, poruszony pasją wychowawczo-duszpasterską do młodzieży, stawał się “stopniowo… zakonnikiem, nauczycielem i twórcą wspólnoty osób konsekrowanych” (Braido); dał początek nowej wspólnocie osób konsekrowanych Bogu do konkretnego posłannictwa.
W dniu 14 maja 1862 r. pierwszych 22 salezjanów składało pierwsze oficjalne śluby, czy również Ksiądz Bosko? – “Ktoś zapyta, a czy Ksiądz Bosko także złożył te śluby? Właśnie, kiedy wyście przede mną składali te śluby, ja również je złożyłem przed tym Krucyfiksem na całe życie, ofiarując się Panu, gotów na wszystko, aby tylko przyczynić się do Jego większej chwały i zbawienia dusz, zwłaszcza ludzi młodych. Niech Pan pomoże nam pozostać wiernym tym naszym przyrzeczeniom” ((MB VII p.163). W przypadku Księdza Bosko nie chodziło oczywiście tylko o “złożenia ślubów”, ale o zapoczątkowanie i “poślubienie” nowej formy “życia konsekrowanego”.
* Sylwetka salezjanina kapłana i salezjanina koadiutora, zakonnika kapłana i zakonnika laika
Jedno salezjańskie powołanie konsekrowane może być przeżywane w świeckości i posłudze kapłańskiej. “Nasze Towarzystwo składa się z duchownych i laików, którzy żyją tym samym powołaniem, uzupełniając się po bratersku” (Konst. 4) i wnoszą w posłannictwo “cechy charakterystyczne dla stanu laika i kapłana tego samego powołania salezjańskiego” (Konst. 45).
W pierwszych dziesięcioleciach po Soborze Watykańskim II wiele miejsca poświęcono refleksji nad specyficzną sylwetką “salezjanina laika”, jego wkładem w duchowość salezjańską i posłannictwo. Na poziomie kościelnym skierowano uwagę na sylwetkę “zakonnika kapłana” i połączenie tych dwóch aspektów w doświadczeniu duchowym i wynikającym z posługi duchownej (zob. list ks. Egidio Viganò Ci sta a cuore il prete del 2000” (Leży nam na sercu kapłan roku 2000).
Aktywny udział licznych świeckich we wspólnocie wychowawczej, a także zmieniony układ dzieł salezjańskich nie pozostają bez wpływu na sylwetkę salezjanina, laika czy prezbitera, na jego świadectwo powołaniowe i jego specyficzny wkład w posłannictwo dzisiaj. Są to aspekty, które wymagają dalszego pogłębienia.
* Komunia z Instytutami Życia Konsekrowanego Rodziny Salezjańskiej i z innymi Instytutami
Historia tych dwóch wieków była świadkiem rozkwitu na drzewie Rodziny Salezjańskiej licznych form zakonnego życia konsekrowanego i laickiego; obecnie liczy ona w sumie 30 grup.
“Karta Tożsamości Rodziny Salezjańskiej Księdza Bosko” podkreśla ich specyfikę, znajdującą swój wyraz w komunii. Rok Życia Konsekrowanego i słowa Papieża stwarzają sprzyjającą okazję do wzrastania w świadomości, w komunii, współdziałaniu tak licznych grup życia konsekrowanego, należących do Rodziny Salezjańskiej.
Wsłuchując się w słowa zachęty, jakie papież skierował do wszystkich Instytutów, zauważamy, jak bardzo pasują one do naszej charyzmatycznej Rodziny: “Spodziewam się także wzrostu komunii między członkami różnych instytutów. Czyż ten rok nie może być okazją do wyjścia z większą odwagą poza granice własnego instytutu, aby razem wypracować na poziomie lokalnym i globalnym wspólne projekty formacji, ewangelizacji, wystąpień społecznych? W ten sposób możliwe będzie bardziej skuteczne dawanie rzeczywistego świadectwa profetycznego. Komunia oraz spotkanie różnych charyzmatów i powołań jest drogą nadziei. Nikt nie buduje przyszłości izolując się, ani też jedynie o własnych siłach, ale rozpoznając siebie w prawdzie komunii, która zawsze otwiera się na spotkanie, dialog, słuchanie, wzajemną pomoc i chroni nas przed chorobą zamknięcia się w sobie”.
Możemy się zapytać, jaka jest nasza postawa wobec innych Instytutów w Kościele i nasze relacje z nimi; jakie jest nasze uczestnictwo w komórkach i organizacjach spotkania, koordynacji i współpracy? Jakie pytania mogą wyzwolić w nas nowe formy życia konsekrowanego, które powstały po Soborze?
* Komunia z tymi wszystkimi, którzy czują się zjednoczeni w Rodzinie Salezjańskiej i w imię Księdza Bosko
Horyzont komunii Instytutów Życia Konsekrowanego musi – zdaniem Papieża – otworzyć się na świeckich, którzy dzielą ideały, ducha i posłannictwo z osobami konsekrowanymi: “zwłaszcza chrześcijan świeckich, którzy czują się powołani, właśnie w ich stanie świeckim, do udziału w tej rzeczywistości charyzmatycznej. Zachęcam również was, świeckich, by przeżywać ten Rok Życia Konsekrowanego jako taką łaskę, która może was uczynić bardziej świadomymi otrzymanego daru”.
Od czasów Księdza Bosko do chwili obecnej wzrastała liczba tych, którzy czuli się zjednoczeni z nami w imię Księdza Bosko i posłannictwa młodzieżowego. Świadczy o tym harmonijny rozwój Rodziny Salezjańskiej i rozkwit Salezjańskiego Ruchu.
Również pod tym względem jesteśmy wezwani do spojrzenia na przeszłość z ufnością i nadzieją, dostrzegając w Dwusetleciu historyczną okazję do bardziej otwartej i ożywionej komunii i współpracy z tymi, którzy w duchu Księdza Bosko chcą oddać się służbie młodzieży.
* “Przyjąć przyszłość z nadzieją”: młode osoby konsekrowane i dialog międzypokoleniowy
Spojrzenie na przyszłość, do jakiego zachęca nas Papież Franciszek, łączy świadomość co do obecnej sytuacji – “znamy trudności na jakie napotyka życie konsekrowane w swoich różnych formach” – z nadziejęukierunkowaną na przyszłość, zasadzającą się na obecności Pana i mocy Ducha.
W tym miejscu Papież kieruje słowo do młodych zakonników: “zwracam się szczególnie do was młodych”. Są oni teraźniejszością, ponieważ wnoszą “decydujący wkład ze świeżością i wielkodusznością swojej decyzji”; stanowią przyszłość, ponieważ są wezwani do wzięcia w swoje ręce „kierownictwa animacji, formacji, posługi i misji”.
Rok Życia Konsekrowanego musi być czasem dialogu między pokoleniami; pomiędzy tymi, którzy ubogacają innych doświadczeniem i mądrością, a tymi, którzy zaproponują na nowo ideały, jakie im przyświecały w początkach życia zakonnego, wnosząc energię i świeży entuzjazm powołaniowy.
Także w naszym Zgromadzeniu dialog braterski pomiędzy “młodymi” i pokoleniem, które “ich wyprzedza”, może stanowić pewną drogę, która pozwoli “spojrzeć na przyszłość z nadzieją”.
Rok Życia Konsekrowanego i przesłanie Papieża mogą zasugerować pewne punkty, które są godne uwagi, jak np.: nasza posługa kapłańska i duchowa na rzecz osób konsekrowanych, osób towarzyszących na drodze powołania do życia konsekrowanego; prezentacja i propozycja życia konsekrowanego młodzieży; doświadczenie życia konsekrowanego salezjańskich biskupów; doświadczenie i działalność współbraci, którzy zapoczątkowali nowe formy życia konsekrowanego…
W każdym bądź razie, by nie manipulować tutaj treścią przesłania papieża Franciszka, czy też nie ograniczać horyzontów, możemy stwierdzić, że w Roku Życia Konsekrowanego i w jego przesłaniu znajdujemy nowy bodziec do intensywnego życia łaską tego Dwusetlecia urodzin Księdza Bosko i historii Zgromadzenia, który pomoże nam wejść, w sposób zdecydowany, na drogę prowadzącą ku ewangelicznemu radykalizmowi, jaką wyznaczyła ostatnia Kapituła Generalna.
ANS – Rzym
Za: www.infoans.org