Inaugurację wydarzenia poprzedziły trzy krótkie wystąpienia, których celem było ukazanie okoliczności historycznych, kulturowych i religijnych oraz sylwetek bohaterów legacji papieskiej wysłanej przez Innocentego IV.
Po przywitaniu i pozdrowieniu przybyłych przez Dyrektor Instytutu, dr hab. Agnieszkę Bender, głos został oddany trzem zaproszonym profesorom. Pierwszą konferencję wygłosił o. prof. dr Emil Kumka OFMConv, z Papieskiego Wydziału Teologicznego św. Bonawentury – Seraphicum w Rzymie. W swoim wystąpieniu zarysował panoramę historyczną i franciszkańską misji Jana z Pian del Carpine i Benedykta Polaka, skupiając uwagę na sposobie w jaki bracia św. Franciszka zwykle odnosili się i dialogowali z osobami i kulturami spoza sfery chrześcijaństwa. Szkoła Świętego z Asyżu uczyła otwartości i pokojowej relacji do innych, bez wzniecania sporów czy kontestacji, nie negując jednocześnie własnego credo (1Reg 16). Wartość świadectwa życia była dla franciszkanów centralnym elementem nowej metody misyjnej, stając się pierwszym sposobem głoszenia wiary chrześcijańskiej.
Drugi referat, wygłoszony przez prof. dr hab. Jerzego Miziołka z Uniwersytetu Warszawskiego, historyka sztuki i archeologa, wskazywał na kontakty i wpływy sztuki z Półwyspu Apenińskiego na terytoriach polskich, zwłaszcza w tych miejscach, przez które z pewnością przechodziła legacja papieska w podróży do chana Mongolii. Słowom towarzyszyła prezentacja przykładów wyświetlana na ekranie.
Trzecim przemawiającym był prof. dr hab. Mariusz Ziółkowski, autor wystawy i archeolog, także z Uniwersytetu Warszawskiego oraz z Katolickiego Uniwersytetu Santa Maria in Arequipie w Peru. Jego wystąpienie, w języku francuskim, ukazywało historię i przebieg podróży dwóch franciszkanów, pierwszych przedstawicieli dyplomatycznych Zachodu, którzy dotarli i stanęli wobec mongolskiego chana Gujuka, krótko po jego wyborze w lipcu 1246 roku. To spotkanie, mimo negatywnej odpowiedzi na listy papieża Innocentego IV ze strony imperatora Mongołów, zapoczątkowało kontakty dyplomatyczne z Dalekim Wschodem, które w kolejnych latach XIII i XIV wieku stały się mocno ożywione. Podróż Jana i Benedykta zaowocowała powstaniem opisów ich podróży i poselstwa: spod pióra Jana wyszła znana Historia Mogołów, Benedykt napisał krótką relację, która posiada dwa tłumaczenia na język polski (zob. Benedykt Polak, Z Europy do Azji przez Kazachstan (1245-1247), Oficyna Olszynka, Warszawa 2008).
Po referatach wszyscy obecni na nich goście (około 40 osób), zostali zaproszeni do przejścia do lokalu, w którym znajdowała się wystawa. Czternaście tablic z tekstem włoskim i ilustracjami obrazuje w szeroki sposób rzeczywistość Mongolii tamtego czasu, historię wyprawy oraz późniejsze kolejne wydarzenia.
Pośród zaproszonych gości była obecna Chargé d’affaires a.i. Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej we Włoszech, Marta Zielińska-Śliwka oraz Konsul Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej w Ankonie, Cristina Gorajski-Visconti.
Wystawa została zrealizowana pod patronatem i dzięki finansowaniu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Ekspozycja w Instytucie Polskim będzie trwała około miesiąca, jest udostępniona nieodpłatnie w godzinach pracy tej placówki.
Emil Kumka OFMConv