Radosne i rodzinne powitanie
Papież Franciszek przybył 10 lipca tuż przed godz. 15 czasu lokalnego do Paragwaju. Na lotnisku międzynarodowym im. Silvio Pettirossiego w Asunción. Powitanie miało niezwykle uroczysty, a przy tym bardzo radosny i niemal rodzinny charakter i trwało ponad 40 minut.
Gdy samolot wylądował na płycie stołecznego lotniska, na pokład weszli nuncjusz apostolski w Paragwaju abp Antonio E. Ariotti i miejscowy szef protokołu rządu. Ojca Świętego powitał w ulewnym deszczu prezydent kraju Horacio Manuel Cartes Jara. Po czym obaj mężowie stanu z towarzyszącymi im osobami przeszli na środek lotniska.
Tam najpierw chór ubranych na biało dzieci odśpiewał hymny obu krajów, przy czym paragwajski wykonano w języku guaraní, a watykański po hiszpańsku. Następnie inny chór nieco starszych dzieci zaśpiewał – w językach indiańskich guaraní i aché i po hiszpańsku – pieśń o Jezusie. Następnie, przy akompaniamencie muzyki z filmu „Misja” na wielkim telebimie przywódcy obydwu krajów obejrzeli krótki film wspominający wizytę w tym kraju św. Jana Pawła II. Miała ona miejsce 27 lat temu, od 16 do 18 maja 1988 r. Franciszek poświęcił przy tej okazji tablicę upamiętniającą tę wizytę.
Kolejnym punktem programu powitania była inscenizacja, przedstawiająca bardzo zwięźle w formie tanecznej zarys dziejów tego kraju. Wykorzystywano zarówno motywy indiańskie, jak i zaczerpnięte z kultury hiszpańskiej, ale już zakorzenione w miejscowej tradycji.
Po części artystycznej, będącej nowością w porównaniu z wcześniejszymi etapami obecnej podróży, papież i prezydent przywitali się z obecnymi na płycie lotniska biskupami i członkami rządu, po czym Ojciec Święty odjechał do nuncjatury apostolskiej w Asunción, która będzie jego rezydencją w czasie pobytu w tym kraju.
Przelatując z Boliwii do Paragwaju przez przestrzeń powietrzną Argentyny papież Bergoglio wysłał okolicznościowy telegram do prezydent Argentyny Cristiny Fernández de Kirchner z pozdrowieniami dla swoich rodaków. „Przelatując nad umiłowaną ojczyzną Argentyną, by rozpocząć wizytę duszpasterską w Paragwaju, z radością posyłam waszej ekscelencji serdeczne pozdrowienia, wyrażając moją bliskość i miłość do tego drogiego narodu, dla którego proszę Pana o obfite łaski, które umożliwiają rozwój w wartościach humanistycznych i duchowych, pogłębiając zaangażowania na rzecz sprawiedliwości i pokoju” – napisał Franciszek.
Wizyta u prezydenta
O godz. 18 czasu lokalnego Franciszek przybył do pałacu prezydenckiego w Asunción z wizytą kurtuazyjną. Głowa państwa, Horacio Manuel Cartes Jara powitał Franciszka przy wejściu do Parku Honorowego i towarzyszył w drodze do kancelarii prezydenckiej w pałacu, gdzie odbyło się spotkanie prywatne.
Papież wpisał się do Złotej Księgi, zaś prezydent przedstawił mu swoją rodzinę. Nastąpiła wymiana darów. Ojciec Święty przekazał kopię mozaiki „Mater Ecclesiae”, którą św. Jan Paweł II po zamachu 13 maja 1981 roku kazał umieścić na ścianie Pałacu Apostolskiego tak, aby była widoczna z Placu Świętego Piotra. Jest ona znakiem macierzyńskiej opieki Maryi nad papieżem i Kościołem.
Równolegle ze spotkaniem Ojca Świętego z prezydentem Horacio Cartesem odbyła się rozmowa sekretarza stanu Stolicy Apostolskiej, kard. Pietro Parolina z kanclerzem narodowym.
Na zakończenie przedstawiono obydwie delegacje. Następnie prezydent towarzyszył papieżowi do ogrodu, gdzie odbyło się spotkanie z przedstawicielami władz i korpusem dyplomatycznym.
Nigdy więcej bratobójczej wojny!
W spotkaniu obok członków Kancelarii Prezydenta, Kongresu Narodowego obecni też byli przedstawiciele Sądu Najwyższego, wojska, policji i korpusu dyplomatycznego.
Witając papieża prezydent Horacio Manuel Cartes Jara wyraził Ojcu Świętemu wdzięczność za przybycie do Paragwaju. Podkreślił rolę kobiety w dziejach jego ojczyzny i podziękował Franciszkowi za zaznaczenie roli kobiety w Kościele i społeczeństwie oraz jego nauczanie moralne. Nawiązał do wizyty w maju 1988 r. św. Jana Pawła II, który kanonizował pierwszego paragwajskiego świętego a także linii wytyczonych przez papieża w encyklice „Laudato si’”. Cartes zaznaczył, że przyjęcie Ojca Świętego jest największy, zaszczytem jaki przypadł mu w życiu.
Zabierając z kolei głos Franciszek złożył hołd tysiącom zwykłych Paragwajczyków, których “imiona nie pojawią się w książkach do historii, ale którzy byli i pozostaną prawdziwymi bohaterami życia swego narodu”. Ze “wzruszeniem i podziwem” papież wskazał na wyzwolicielską rolę kobiety paragwajskiej w tych dramatycznych okresach dziejów.
Franciszek podkreślił, że naród, który zapomina o swej przeszłości, swej historii i swych korzeniach, nie ma przyszłości. “Pamięć osadzona mocno na sprawiedliwości, daleka od uczuć zemsty i nienawiści, przemienia przeszłość w źródło natchnienia do budowania przyszłości współżycia i harmonii, czyniąc z nas ludzi świadomych tragedii i bezsensu wojny” – powiedział papież i dodał: “Nigdy więcej bratobójczej wojny! Budujmy zawsze pokój!”.
Ojciec Święty wskazał też na wagę pokoju życia codziennego “unikając aroganckich gestów, słów, które ranią, działań w poczuciu wyższości oraz wspierając w zamian zrozumienie, dialog i współpracę”.
Franciszek pochwalił przemiany demokratyczne jakie od wielu lat mają miejsce w Paragwaju i zachęcił do dalszego umacniania struktur i instytucji demokratycznych.
Zaznaczył aby w działalności publicznej umacniać dialog jako “uprzywilejowany środek sprzyjający dobru wspólnemu na gruncie kultury spotkania, szacunku i uznania uprawnionych różnic i poglądów innych osób”. Zachęcał do tego aby nie zatrzymywać się na tym, co konfliktowe i przefiltrowywać “spojrzenie wynikające z przekonań jednej opcji partyjnej lub ideologicznej przez umiłowanie ojczyzny i narodu”. “Ta sama miłość winna być bodźcem do zwiększania z każdym dniem przejrzystości zarządzania i do podejmowania z wielkim zapałem walki z korupcją” – zaznaczył Franciszek.
Zwrócił uwagę, że z woli służenia i pracy dla dobra wspólnego ubodzy i potrzebujący winni zajmować pierwszoplanowe miejsce. “Niech nie ustają wysiłki wszystkich podmiotów życia społecznego, aby nie było już dzieci nie mających dostępu do oświaty, rodzin bezdomnych, robotników bez godnej pracy, rolników bez ziemi do uprawy i wielu osób zmuszonych do emigracji w niepewną przyszłość; aby nie było już nigdy ofiar przemocy, korupcji lub handlu narkotykami” – wezwał Franciszek i przypomniał, że rozwój gospodarczy, który nie liczy się z najsłabszymi i tymi, którym się nie poszczęściło, nie jest prawdziwym rozwojem.
W imieniu biskupów Paragwaju Franciszek zapewnił o zaangażowaniu i współpracy Kościoła katolickiego we wspólnym dążeniu do tworzenia społeczeństwa sprawiedliwego i włączającego, w którym można współżyć w pokoju i zgodzie.
Prosząc o błogosławieństwo dla mieszkańców kraju papież wezwał: “Niech Paragwaj będzie płodny, jak ukazuje to kwiat passiflory [męczennicy] na płaszczu Maryi, i jak ta wstęga o barwach paragwajskich, która opasuje Jej wizerunek, tak niech obejmuje on Matkę z Caacupé”. Matka Boża z sanktuarium w Caacupé jest patronką kraju.
Po słowach papieża zaczął się spektakl muzyczny „Głos Boga w dżungli Paragwaju” poświęcony okresowi tzw. „redukcji jezuickich”. Były to wspólnoty Indian Guarani, założone i prowadzone przez jezuitów od 1609 r. na terenach dzisiejszego Paragwaju, Brazylii i Urugwaju – jeden z najdoskonalszych przykładów równości i sprawiedliwości w historii chrześcijaństwa, gdy od podstaw tworzono organizm społeczny całkowicie oparty na ideałach ewangelicznych. Koniec był jednak tragiczny: w ciągu kilku lat, począwszy od 1756 r., wspólnoty te brutalnie zniszczyły wojska kolonialne. W 1767 r. usunięto jezuitów z całego terytorium, na którym powstały redukcje, a kilka lat później Towarzystwo Jezusowe zostało skasowane przez papieża Klemensa XIV. Z tego okresu zachował się wielki dorobek muzyczny. Zgromadzeni usłyszeli fragmenty muzyki Domenico Zipolego (1688-1726).
Po spotkaniu prezydent odprowadził Ojca Świętego do samochodu panoramicznego, którym Franciszek powrócił do nuncjatury apostolskiej, gdzie spędził pierwszą noc w Paragwaju.
Dzisiaj, w drugim dniu pielgrzymki do Paragwaju, Franciszek odwiedzi szpital pediatryczny im. Dzieci z Acosta Ñu (Niños de Acosta Ñu), odprawi Mszę św. na placu przed sanktuarium maryjnym w Caacupé, spotka się z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego na stadionie im. Leóna Condou w kolegium św. Józefa i odprawi nieszpory z biskupami, kapłanami, diakonami, osobami konsekrowanymi, seminarzystami i ruchami katolickimi w katedrze pw. Matki Bożej Wniebowziętej.