Trzeci, ostatni dzień pobytu na ziemi chilijskiej, Papież rozpoczął bardzo wcześnie. O godz. 7.00 lokalnego czasu, kiedy u nas wybiła godz. 11.00, pożegnał Nuncjaturę Apostolską, która była w tych dniach jego domem i udał się na lotnisko, aby stamtąd odlecieć do Iquique, miasta położonego o ponad 1.400 km na północ od stolicy Santiago.
W czasie lotu miało miejsce niecodzienne wydarzenie, Franciszek udzielił sakramentu małżeństwa stewardowi i stewardesie, którzy żyli już w związku cywilnym i od kilku lat odkładali zawarcie sakramentu – poinformował watykański rzecznik prasowy. „Wszystko odbyło się spontanicznie, nie byliśmy na to przygotowani” – zapewnia pan młody Carlos Cuffando Elorriaga. Papież wysłuchał ich historii i postanowił pobłogosławić ich związek.
Po wylądowaniu Franciszek udał się na ogromy plac Lobito, gdzie odprawił Mszę.
Nawiązując do Ewangelii o cudzie w Kanie Galilejskiej (J 2, 1-11) Franciszek zauważył, że pierwsze publiczne objawienie się Jezusa miało miejsce podczas święta. „Nie mogło być inaczej, ponieważ Ewangelia jest nieustannym zaproszeniem do radości” – powiedział Ojciec Święty.
„Od początku Anioł mówi do Maryi: „Raduj się” (Łk 1, 28). Radujcie się, powiedział pasterzom; Raduj się, powiedział do Elżbiety, starej i bezpłodnej kobiety…; Raduj się, powiedział Jezus do łotra, bo dziś będziesz ze mną w raju (por. Łk 23, 43). Orędzie Ewangelii jest źródłem radości: „To wam powiedziałem, aby radość moja w was była i aby radość wasza była pełna” (J 15,11). Radość, która szerzy się z pokolenia na pokolenie i której jesteśmy dziedzicami.” – mówił Franciszek
Następnie Papież zaznaczył, że ta radość jest dobrze znana i widoczna na północy Chile. Wyraża się przede wszystkim w pobożności ludowej, długich świętowaniach, kolorowych szatach, tańcach i śpiewach. Dzieje się tak pownieważ świętowanie nie jest zamknięte w świątyniach, ale wychodzi na place i wioski.
Franciszek przypomniał również, że nazwę miasta Iquique tłumaczy się jako „kraina marzeń” i że miejsce to zawsze potrafiło ugościć ludzi różnych narodów i kultur. Podobnie jak kamienne stągwie stały się początkiem cudu w Kanie, tak każdy z nas jest zaproszony do udziału w cudzie dla innych.
„Ta kraina jest ziemią marzeń, ale sprawmy, aby nadal była krainą gościnności. Gościnności świątecznej, ponieważ dobrze wiemy, że nie ma chrześcijańskiej radości, gdy zamykają się drzwi; nie ma chrześcijańskiej radości, gdy mówimy innym, że jest ich za wiele, albo, że wśród nas nie ma dla nich miejsca (por. Łk 16, 31). – powiedział Ojciec Święty
Dalej Papież zauważył, że jak Jezusowi na weselu w Kanie, tak i mieszkańcom Chile towarzyszy zawsze Maryja, która uczy wrażliwości na potrzeby drugich. Pokazuje, jak pochylać się nad nimi i mówić z wiarą: „Nie mają już wina!”
„Podobnie jak Maryja w Kanie, starajmy się nauczyć być wrażliwymi na naszych placach i w naszych wioskach oraz rozpoznawać tych, którzy mają życie „rozwodnione”; którzy stracili motywy do świętowania albo zostali z niej okradzeni. I nie bójmy się podnosić głosu, by powiedzieć: «Nie mają już wina». Wołanie ludu Bożego, wołanie ubogich, które ma formę modlitwy, poszerza serce i uczy nas wrażliwości. Zwracajmy uwagę na wszelkie sytuacje niesprawiedliwości i nowe formy wyzysku, które narażają wielu braci na utratę świątecznej radości. (…) Podobnie jak słudzy weselni przynośmy to, co mamy, bez względu na to, jak małym się to wydaje.” – mówił Franciszek
mk/rv
HOMILIA PAPIEŻA FRANCISZKA WYGŁOSZONA PODCZAS MSZY ŚW. NA CAMPUS LOBITO W IQUIQUE
„Taki to początek znaków uczynił Jezus w Kanie Galilejskiej” (J 2, 11). A uczynił to w mieście Kana Galilejska.
W ten sposób kończy się Ewangelia, którą usłyszeliśmy i która ukazuje nam pierwsze publiczne objawienie się Jezusa: ni mniej ni więcej – podczas święta. Nie mogło być inaczej, ponieważ Ewangelia jest nieustannym zaproszeniem do radości. Od początku Anioł mówi do Maryi: „Raduj się” (Łk 1, 28). Radujcie się, powiedział pasterzom; Raduj się, powiedział do Elżbiety, starej i bezpłodnej kobiety…; Raduj się, powiedział Jezus do łotra, bo dziś będziesz ze mną w raju (por. Łk 23, 43).
Orędzie Ewangelii jest źródłem radości: „To wam powiedziałem, aby radość moja w was była i aby radość wasza była pełna” (J 15,11). Radość, która rozprzestrzenia się z pokolenia na pokolenie i której jesteśmy dziedzicami, bo jesteśmy chrześcijanami.
Jak dobrze to znacie, drodzy bracia z północy Chile! Jak potraficie przeżywać wiarę i życie w atmosferze święta! Przybywam jako pielgrzym, aby świętować z wami ten piękny sposób życia wiarą. Wasze święta patronalne, wasze tańce religijne – które przeciągają się na cały tydzień – wasza muzyka, wasze szaty czynią z tego obszaru sanktuarium pobożności i duchowości ludowej. Nie jest to bowiem święto, które pozostaje zamknięte we wnętrzu świątyni, ale potrafi przyoblec świętem całą wioskę. Potraficie celebrować wyśpiewując i tańcząc „ojcostwo, opatrzność, obecność stałą i dobroczynną miłości. [Pobożność ludowa] rodzi w wewnętrznym człowieku takie sprawności, jakie gdzie indziej rzadko w takim stopniu można spotkać: cierpliwość, świadomość niesienia krzyża w codziennym życiu, wyrzeczenie się, życzliwość dla innych, szacunek”(1). Nabierają życia słowa proroka Izajasza: „Wtedy pustynia stanie się sadem, a sad za las uważany będzie” (32,15). Ta kraina, otoczona najsuchszą pustynią na świecie potrafi przyodziać się na święto.
W tej atmosferze święta Ewangelia przedstawia nam działanie Maryi, aby zwyciężyła radość. Zwraca uwagę na wszystko, co dzieje się wokół Niej i jako dobra matka martwi się. W ten sposób zauważa, że w święcie, we wspólnie dzielonej radości coś się dzieje: coś zaczynało „rozwadniać” święto. I gdy podchodzi do swego Syna, słyszymy tylko, jak mówi: „Nie mają już wina” (J 2, 3).
I w ten sposób Maryja idzie przez nasze wioski, drogi, place, domy, szpitale. Maryja jest Matką Bożą z Tirana; Matką Bożą Ayquina w pobliżu Calama; Matką Bożą de las Peñas w Arica, która przemierza wszystkie nasze problemy rodzinne te, które zdają się dusić nasze serca, by podejść do Jezusa i powiedzieć Mu: „Nie mają już wina”.
A potem nie pozostaje w milczeniu, podchodzi do sług weselnych i mówi im: „Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie” (J 2, 5). Maryja – kobieta niewielu, ale bardzo konkretnych słów – podchodzi także do każdego z nas, aby powiedzieć nam tylko: „Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie”. I w ten sposób otwiera się droga do pierwszego cudu Jezusa: aby jego przyjaciele poczuli, że także oni uczestniczą w cudzie. Ponieważ Chrystus „przyszedł na ten świat, nie po to, aby wypełniać swoje dzieło samotnie, ale wraz z nami, z nami wszystkimi, aby być głową wielkiego ciała, którego żywymi, wolnymi i aktywnymi komórkami, my jesteśmy” (2).
Cud zaczyna się, gdy słudzy przynoszą stągwie z wodą, które były przeznaczone do oczyszczenia. Podobnie każdy z nas może rozpocząć cud, więcej, każdy z nas jest zaproszony do udziału w cudzie dla innych.
Bracia, Iquique to „kraina marzeń” (to znaczy ta nazwa w języku ajmara); ziemia, która potrafiła ugościć ludzi różnych narodów i kultur, którzy musieli opuścić swoich bliskich i wyjechać. Wyjazd zawsze ma swe podstawy w nadziei na lepsze życie, ale wiemy, że stale towarzyszy mu bagaż pełen strachu i niepewności odnośnie do tego, co ma nadejść. Iquique to obszar imigrantów, który przypomina nam o wielkości mężczyzn i kobiet; całych rodzin, które w obliczu przeciwności losu nie poddają się i szukają drogi w poszukiwaniu życia. Oni – szczególnie ci, którzy muszą opuścić swoją ziemię, ponieważ nie mają minimum niezbędnego do życia – są obrazem Świętej Rodziny, która musiała przemierzyć pustynie, aby nadal żyć.
Ta kraina jest ziemią marzeń, ale sprawmy, aby nadal była krainą gościnności. Gościnności świątecznej, ponieważ dobrze wiemy, że nie ma chrześcijańskiej radości, gdy zamykają się drzwi; nie ma radości chrześcijańskiej, gdy mówimy innym, że jest ich za wiele, albo, że wśród nas nie ma dla nich miejsca (por. Łk 16, 31).
Podobnie jak Maryja w Kanie, starajmy się nauczyć być wrażliwymi na naszych placach i w naszych wioskach oraz rozpoznawać tych, którzy mają życie „rozwodnione”; którzy stracili – lub zostali okradzeni – z powodów do świętowania. I nie bójmy się podnosić głosu, by powiedzieć: „Nie mają już wina”. Wołanie ludu Bożego, wołanie ubogich, które ma formę modlitwy, poszerza serce i uczy nas wrażliwości. Zwracajmy uwagę na wszelkie sytuacje niesprawiedliwości i nowe formy wyzysku, które narażają wielu braci na utratę świątecznej radości. Bądźmy wrażliwi w obliczu niepewności pracy, która niszczy życie i rodziny. Zwracajmy uwagę na tych, którzy wyzyskują nieuregulowany status wielu imigrantów, bo nie znają języka lub nie mają uporządkowanych dokumentów. Zwracajmy uwagę na brak dachu nad głową, ziemi i pracy wielu rodzin. I jak Maryja mówmy z wiarą: Nie mają już wina.
Podobnie jak słudzy weselni przynośmy to, co mamy, bez względu na to, jak mało to się wydaje. Podobnie jak oni, nie bójmy się „podać rękę”, a nasza solidarność i zaangażowanie na rzecz sprawiedliwości niech będą częścią tańca i pieśni, jaką możemy dziś wznosić naszemu Panu. Skorzystajmy także, aby nauczyć się i dać się nasycić wartościami, mądrością i wiarą, jakie migranci przynoszą ze sobą. Nie zamykajmy się na te „stągwie” pełne mądrości i historii, które przynoszą ci, którzy nadal przybywają na te ziemie. Nie pozbawiajmy się całego dobra, które mają do zaoferowania.
I pozwólmy, aby Jezus dopełnił cudu, przekształcając nasze wspólnoty i serca w żywy znak swojej obecności, która jest radosna i świąteczna, ponieważ doświadczyliśmy, że Bóg-jest-z- nami, ponieważ nauczyliśmy się gościć Go pośród nas. Radość to zaraźliwe święto, które prowadzi nas do tego, aby nie wykluczać nikogo z głoszenia tej Dobrej Nowiny.
Niech Maryja, która pod różnymi tytułami jest przyzywana w tej błogosławionej ziemi na północy, nadal szepcze do ucha swego Syna Jezusa: „Nie mają już wina”, a w nas niech nadal stają się ciałem Jej słowa: „Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie”.
Przypisy:
1. PAWEŁ VI, Adhort. ap. Evangelii nuntiandi, 48.
2. ŚWIĘTY ALBERTO HURTADO, Meditación Semana Santa para jóvenes (1946).
RV
Za: Radio Maryja