„Święty Alfons, duszpasterz najmniejszych i doktor Kościoła. Aktualność alfonsjańskiej propozycji moralnej między wyzwaniami a nadzieją” – taki tytuł nosiło sympozjum, które odbyło się na Papieskiej Akademii Alfonsjańskiej w Rzymie w dniach 21-22 marca 2023 r. Zwieńczeniem wydarzenia była audiencja u papieża Franciszka, której poświęcamy osobne artykuły.
W spotkaniu, podzielonym na trzy sesje, z których każda dotyczyła specyficznego obszaru teologii moralnej, wzięło udział jedenastu kluczowych prelegentów, co w połączeniu z możliwością zgłaszania przez słuchaczy pytań i problemów sprawiło, że dni te były szczególnie bogate w zainteresowania i przemyślenia.
Pierwsza sesja poświęcona była pogłębionej analizie sumienia, klasycznego tematu teologii moralnej fundamentalnej. O. prof. Alfonso Amarante CSsR w swoim wykładzie przedstawił najpierw klucze interpretacyjne, za pomocą których można dziś odczytać postać św. Alfonsa, identyfikując je w obrazie „pasterza”, który pochyla się nad ostatnimi i wskazuje im drogę do świętości jako możliwą do przebycia, oraz „doktora”, który na pustkowiu opinii moralnych potrafi wskazać drogę pośrednią, zdolną do ucieczki zarówno od pobłażliwego subiektywizmu, jak i rygorystycznego obiektywizmu.
Następnie o. prof. Antonio Donato CSsR zbadał centralną pozycję sumienia w propozycji moralnej Alfonsa, wyłaniającą się z całego korpusu literatury, w której jest ono „aditus”, czyli bramą do życia moralnego, w dynamicznym procesie, w którym prowadzi materialność prawa do formalnego nakazu.
Prof. Cataldo Zucchero ze swej strony opisał rolę sumienia w rozeznaniu moralnym, od którego przyjmuje to drugie: dzięki działaniu Ducha Świętego i pod kierunkiem roztropności, przychodzi mu od czasu do czasu określić, co jest największym dobrem konkretnie możliwym do zrealizowania w danej sytuacji, po uwzględnieniu zarówno autorytetu etosu społecznego, jak i autorytetu normy oraz faktycznej sytuacji osoby.
Prof. Carla Corbella opisała dynamikę kształtowania się sumienia, dla którego, zwłaszcza w dzisiejszej kulturze solipsystycznej i narcystycznej, relacja intersubiektywna nabiera coraz większego znaczenia, aby poprzez drugiego i Innego osoba poznała i została pociągnięta do dobra, do którego jest wezwana.
Druga sesja dotyczyła osoby w sferze bioetycznej. Prof. Maurizio Faggioni ukazał na początku zdolność św. Alfonsa do radzenia sobie i przygotowywania rozwiązań problemów moralnych, jakie stawiały przed nim ówczesne warunki zdrowotne, co ujawnia ducha duszpasterza, uważnego na konkretne potrzeby ludzi, i moralisty, pilnie śledzącego nowinki naukowe.
O. prof. Giovanni Del MissierCSsR zaproponował następnie kategorię wrażliwości jako klucz do poznania dzisiejszego ducha Alfonsa, to znaczy jego bliskości wobec ostatnich i opuszczonych; kategoria ta pozwala nam rozszerzyć klasyczne granice bioetyki i określić nowy punkt ciężkości: ci, którzy w tym świecie, poprzez często niewidoczną wrażliwość, bardziej niż inni proszą, abyśmy się o nich zatroszczyli.
Na koniec prof. María Martha Cúneo zaproponowała trzy praktyki z zakresu medycyny dziecięcej, w których można zastosować rozeznanie moralne w perspektywie alfonsjańskiej: problem oceny adekwatności terapii, zaburzenia rozwoju seksualnego i zaburzenia tożsamości płciowej.
Trzecia i ostatnia sesja dotyczyła sprawiedliwości społecznej z perspektywy moralności społecznej. Najpierw o. prof. Martin McKeever CSsR zaproponował refleksję nad relacją, jaka od czasów nowożytnych wytworzyła się między wiarą chrześcijańską a sprawiedliwością społeczną, w której po raz pierwszy w historii ta ostatnia staje się pozakościelnym celem politycznym, ze względu na nowe zaufanie do człowieka w celu budowania bardziej sprawiedliwego świata.
Następnie prof. Claudia Leal Luna przeprowadziła analizę historyczną teologii wyzwolenia, uznając, że w jej znanych i burzliwych wydarzeniach walka o sprawiedliwość stała się motywem do teoretycznego opracowania oraz okazją do odnowionej i nie odczarowanej ewangelizacji, aby rozeznać wolę Bożą w dynamice historii.
Giulio Cesareo przedstawił dokumenty nauki społecznej Kościoła, od „Quadragesimo Anno” do „Fratelli tutti”, śledząc ewolucję, jaką przeszła ona w odniesieniu do kategorii sprawiedliwości społecznej, w ramach ciągłego pogłębionego studium, którego celem jest zawsze wsłuchiwanie się w rzeczywistość.
Bogactwo i głębia tematów poruszanych podczas sympozjum nie mogły nie przekonać nas ponownie o dobroci propozycji moralnej św. Alfonsa i jej przydatności dla życia Kościoła, tego samego Kościoła, którego św. Alfons uczy nas i do służby któremu wzywa także dzisiaj.
ks. Lorenzo Pertusini, Rzym, za: cssr.news
Więcej na: www.redemptor.pl