W dniu 14 listopada 2024 roku w Rzymie zakończy się diecezjalna faza procesu beatyfikacyjnego o. Pedro Arrupe, generała jezuitów w latach 1965-1983. Uroczystości w Auli Pojednania w Pałacu Laterańskim przewodniczyć będzie wikariusz generalny diecezji rzymskiej kardynał nominat Baldassare Reina. To kolejny krok w kierunku wyniesienia na ołtarze postaci, którą wielu nazywa „drugim założycielem Towarzystwa Jezusowego”.
Transmisję na żywo można oglądać online o godz. 12.00.
Kim był o. Pedro Arrupe?
Urodził się 14 listopada 1907 roku w Bilbao w Hiszpanii. W 1927 roku wstąpił do Towarzystwa Jezusowego. Studiował filozofię i teologię w Belgii i Holandii, a święcenia kapłańskie przyjął w 1936 roku. W 1938 roku rozpoczął studia japonistyki w Hiroszimie i pracę w ubogiej dzielnicy Tokio. Cztery lata później został magistrem nowicjatu jezuitów w Hiroszimie.
Hiroszima: Świadek tragedii i apostoł miłosierdzia
6 sierpnia 1945 roku o. Arrupe był świadkiem wybuchu bomby atomowej w Hiroszimie. Wraz ze współbraćmi urządził w nowicjacie szpital, gdzie, wykorzystując swoje wcześniejsze wykształcenie medyczne, pomagał ofiarom bombardowania. W swoim dzienniku opisał przerażające sceny: „grupa młodych kobiet, osiemnasto- lub dwudziestoletnich, trzymających się siebie nawzajem, gdy wlokły się drogą… Szły i szły, nieprzerwany pochód liczący około 150 tysięcy osób. To daje pewne wyobrażenie o scenie grozy, jaką była Hiroszima”.
O. Arrupe nie ograniczał się do pomocy rannym, którzy dotarli do nowicjatu. Wiedział, że w mieście tysiące ludzi potrzebuje pomocy. „[W] mieście jest 50 tysięcy ciał, które, jeśli nie zostaną skremowane, spowodują straszliwą zarazę. W świetle tych faktów kapłan nie może pozostać poza miastem tylko po to, by zachować swoje życie. Oczywiście, gdy mówi się, że w mieście jest gaz, który zabija, trzeba być bardzo zdeterminowanym, by zignorować ten fakt i wejść do środka. I my to zrobiliśmy. I wkrótce zaczęliśmy wznosić piramidy z ciał i polewać je benzyną, by je podpalić”. Doświadczenie Hiroszimy głęboko naznaczyło o. Arrupe i wpłynęło na jego późniejszą posługę.
Na czele Towarzystwa Jezusowego
Po wojnie o. Arrupe kontynuował pracę w Japonii. W 1958 roku został pierwszym prowincjałem nowo utworzonej prowincji japońskiej jezuitów. 22 maja 1965 roku został wybrany na 28. generała Towarzystwa Jezusowego. Jego wybór zbiegł się w czasie z zakończeniem Soboru Watykańskiego II, który wyznaczył nowe kierunki dla Kościoła.
O. Arrupe, bazując na swoich doświadczeniach z Japonii i duchu Soboru, poprowadził jezuitów ku większemu zaangażowaniu na rzecz ubogich i marginalizowanych. Podkreślał znaczenie „wiary, która tworzy sprawiedliwość” i zachęcał jezuitów do włączania się w dyskurs społeczno-polityczny, pracy na rzecz praw człowieka i sprawiedliwości społecznej. W tym czasie powstała m.in. Jezuicka Służba Uchodźcom (JRS), która niesie pomoc uchodźcom na całym świecie.
W 2022 roku, nakładem wydawnictwa WAM ukazała się książka autorstwa o. Wojciecha Żmudzińskiego SJ Pedro Arrupe SJ. Portret człowieka wolnego.
Droga do beatyfikacji
W 1981 roku, po powrocie z podróży po Azji, o. Arrupe doznał udaru w wyniku zakrzepicy mózgowej. W 1983 roku, po interwencji papieża Jana Pawła II w zarząd Towarzystwa, wybrano jego następcę: ojca Kolvenbacha. W obliczu choroby, która stale się pogłębiała, doświadczał jeszcze większego zawierzenia siebie Bogu, aż do śmierci w Rzymie 5 lutego 1991 roku.
W 1995 roku jego ciało zostało przeniesione do kościoła Il Gesù w Rzymie, gdzie pochowany jest również założyciel Towarzystwa Jezusowego, św. Ignacy Loyola. W 2013 roku hołd o. Arrupe przy jego grobie złożył papież Franciszek.
Proces beatyfikacyjny o. Arrupe rozpoczął się w 2019 roku w Rzymie. Zebrano obszerne materiały dowodowe, w tym zeznania ponad 70 świadków z Rzymu, Madrytu i Japonii. Przeanalizowano również tysiące stron niepublikowanych pism o. Arrupe, głównie korespondencji z okresu jego rządów w zakonie. Po zakończeniu fazy diecezjalnej akta sprawy zostaną przekazane do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych w Watykanie. Tam rozpocznie się tzw. faza rzymska, która obejmie m.in. przygotowanie tzw. Positio, czyli obszernego dokumentu przedstawiającego życiorys kandydata na ołtarze. Ostateczną decyzję o beatyfikacji podejmie papież.
O. Pedro Arrupe to postać, która wywarła ogromny wpływ na Towarzystwo Jezusowe i Kościół. Jego życie naznaczone było głęboką wiarą, zaangażowaniem na rzecz sprawiedliwości i miłosierdziem. Zakończenie diecezjalnej fazy procesu beatyfikacyjnego to ważny krok w kierunku wyniesienia na ołtarze „drugiego założyciela jezuitów”.
Więcej:
Pedro Arrupe / oficjalna strona
Pedro Arrupe SJ: A Life of Service and Faith in Action
A man of conviction, a General of peace
The Cause of Fr Pedro Arrupe: A step forward