Ostatnio Grupa Robocza IAU ds. Nomenklatury Małych Ciał (WGSBN) opublikowała najnowszą partię nazwanych asteroid (WGSBN Bulletin 3, #2; 7 lutego 2023). Na liście znajduje się trzech jezuitów, którzy pracowali w Obserwatorium Watykańskim i jeden papież, który ma znaczenie dla historii Obserwatorium.
Nowe asteroidy
562971 Johannhagen nosi imię ks. Johanna Hagena (1847-1930), który w latach 1906-1930 był dyrektorem Obserwatorium Watykańskiego.
551878 Stoeger nosi imię ks. Billa Stoegera (1943-2014), który był kosmologiem w Obserwatorium Watykańskim i godnym uwagi teologiem w dziedzinie teologii i nauki.
565184 Janusz nosi imię ks. Roberta Janusza (ur. 1964), który formalnie dołączył do obserwatorium zaledwie kilka lat temu, ale od kilkudziesięciu lat aktywnie współpracuje z pracami placówki (w szczególności przy redukcji obrazów VATT).
Asteroida nazwana na cześć papieża to 560974 Ugoboncompagni. Ugo Boncompagni to imię rodowe papieża Grzegorza XIII (1502-1585). To on kierował reformą kalendarza, zlecając matematyczne opracowanie projektu jezuicie Krzysztofowi Claviusowi, zapoczątkowując tradycję papieskich astronomów i obserwatoriów.
Asteroidy nazwane na cześć Jezuitów
Dzięki wkładowi Andrew Kassebauma, Garetha Williamsa i Boba Trembleya, ogólna lista znacznie się rozrosła. Niedawno nazwany został również 10692 Opeil na cześć ks. Cyrila Opeila SJ, profesora fizyki w Boston College.
Poniżej przedstawiona lista asteroid nazwanych na cześć Jezuitów. Celowo nie obejmuje innych asteroid o nazwach związanych z jezuitami, takich jak szkoły prowadzone przez jezuitów. Lista może być nie pełna.
Tekst powiązany z każdym wpisem jest cytowany bezpośrednio z bazy danych Minor Planet Center lub Dictionary of Minor Planet Names.
2490 Bussolini
Argentyński jezuita i fizyk słoneczny Juan Antonio Bussolini (1905–1966) był dyrektorem Obserwatorium Fizyki Kosmicznej San Miguel i znanym zwolennikiem Obserwatorium Felixa Aguilara.
3562 Ignatius
Nazwany na cześć 500. rocznicy urodzin Ignacego Loyoli (1491-1556), założyciela zakonu jezuitów.
3727 Maxhell
Nazwany na cześć Maksymiliana Hella (1720-1792), znanego z wyznaczania paralaksy słonecznej na podstawie obserwacji tranzytu Wenus w 1769 r. Mianowany dyrektorem Cesarskiego Obserwatorium w Wiedniu w 1755 r., przygotował i opublikował ważną serię efemerydy astronomiczne.
3821 Sonet
Jean Sonet (1908-1987), belgijski jezuita, był filologiem romańskim, profesorem, a później rektorem (1953-1958) Uniwersytetu w Namur. Od 1958 do śmierci był prorektorem Katolickiego Uniwersytetu w Kordobie (Argentyna), gdzie spotkał się z odkrywcą.
4597 Consolmagno
Poprzez petrologię eksperymentalną Guy Consolmagno (ur. 1952) badał pochodzenie meteorytów eukrytycznych. Jako kurator watykańskiej kolekcji meteorytów, ostatnie wysiłki Guya koncentrowały się na określaniu gęstości i porowatości meteorytów oraz dokonywaniu porównań z gęstościami mniejszych planet. Dziś br. Guy Consolmagno SJ jest dyrektorem Obserwatorium Watykańskiego i prezesem Fundacji Obserwatorium Watykańskiego
4705 Secchi
Nazwany na cześć Angelo Secchiego (1818-1878), włoskiego astronoma, dyrektora obserwatorium Collegio Romano w Rzymie w latach 1848-1878. Zasłynął z prac nad spektroskopią gwiazd, wykonał pierwszy spektroskopowy przegląd nieba i jego schemat klasyfikacji podzielił widma gwiazd na cztery grupy. Secchi przeprowadził również obszerne badania zjawisk słonecznych i był współzałożycielem Società degli Spettroscopisti Italiani, obecnie Società Astronomica Italiana.
4866 Badillo
Victor L. Badillo (ur. 1930) przez ponad trzy dekady popularyzował astronomię na Filipinach, inspirując niezliczonych filipińskich astronomów. Wyświęcony w 1965 roku, kierował prowadzonym przez jezuitów Obserwatorium Manila w Quezon City i był prezesem Filipińskiego Towarzystwa Astronomicznego w latach 1972-1990.
5005 Kegler
Nazwany na cześć Ignacego Keglera (1680–1746), niemieckiego jezuity, który przez 29 lat pracował jako królewski astronom w Pekinie. Tożsamość komety, którą zaobserwował w 1737 roku za pomocą P/Swift-Tuttle, krótko zasugerowana przez W.T. Lynn i szczegółowo omówiona przez B.G. Marsdena, została udowodniona przez powrót komety w 1992 roku.
6438 Suarez
Buenaventura Suárez (1678-1750), jezuita i pionierski astronom rodzimy z Rio de la Plata, założył pierwsze obserwatorium regionu w San Cosme y Damian, gdzie prowadził obserwacje w szczególności zaćmień satelitów Jowisza. Jego Lunario de un Siglo obejmował obliczenia zaćmień i faz księżyca.
6540 Stepling
Nazwany na cześć Josepha Steplinga (1716-1778), założyciela i pierwszego dyrektora obserwatorium astronomicznego przy kolegium jezuickim w Pradze o nazwie Klementinum (1751). Był również znany z wprowadzenia fizyki newtonowskiej do Pragi.
6892 Lana
Francesco Lana (1631-1687), włoski jezuita, profesor fizyki i matematyki, jako pierwszy zbadał koncepcję sterowca próżniowego, wprowadzając ludzki lot do dziedziny nauki. On również zapoczątkował pomysł i koncepcję alfabetu dla niewidomych, który został później rozwinięty przez Louisa Braille’a.
10692 Opeil
Cyril P. Opeil SJ (ur. 1960) jest profesorem w Boston College, badającym właściwości termiczne meteorytów w celu lepszego zrozumienia zmian orbitalnych i rotacyjnych spowodowanych ponownym promieniowaniem strumienia słonecznego.
11266 Macke
Robert J. Macke SJ (ur. 1974) jest naukowcem i kuratorem meteorytów w Obserwatorium Watykańskim, którego fundamentalny wkład obejmuje badanie związku między stanem szoku a porowatością węglistych chondrytów.
12579 Ceva
Bracia Giovanni (1647-1734) i Tommaso (1648-1737) Ceva byli włoskimi matematykami zainteresowanymi geometrią i fizyką. Giovanni służył księciu Mantui. Tommaso był profesorem matematyki w kolegium jezuickim w Mediolanie i był również znany jako poeta.
14361 Boscovich
Ruggiero Giuseppe Boscovich (1711-1787), jezuicki profesor matematyki i filozofii w Rzymie i Pawii, przez kilka lat przebywał w Paryżu, a później w Mediolanie, gdzie założył Obserwatorium Astronomiczne Brera. Pisał o wyznaczaniu orbit komet, matematyce i optyce.
14429 Coyne
George Coyne (ur. 1933), SJ, jest astronomem w Obserwatorium Watykańskim od 1969 r., a jego dyrektorem od 1978 r. Pomagał w ukończeniu budowy dużego teleskopu watykańskiego na górze Graham w Arizonie. Jego badania polarymetryczne koncentrowały się między innymi na zmiennych kataklizmach.
15071 Hallerstein
Urodzony w Lublanie Ferdynand Avguštin Hallerstein (1703-1774), jezuicki misjonarz w Chinach, był znany ze swoich prac z zakresu astronomii, matematyki i kartografii. Jako prezes Chińskiego Cesarskiego Biura Astronomicznego opracował dokładny katalog 3083 gwiazd oraz odkrył i dokładnie zmierzył kometę C/1748 H1.
20103 de Vico
Jezuita Francesco de Vico (1805-1848), najbardziej znany jako odkrywca siedmiu komet, w tym 54P i 122P, był dyrektorem Obserwatorium Collegio Romano w Rzymie w latach 1838-1848. De Vico urodził się w mieście Macerata, a Osservatorio di Monte D’Aria di Serrapetrona jest mu poświęcone.
20237 Clavius
Christopher Clavius (1538-1612) był niemieckim matematykiem i astronomem. Wymyślił, gdzie umieścić lata przestępne w kalendarzu gregoriańskim. Papież Grzegorz XII [I] zrewidował kalendarz juliański z pomocą Claviusa.
23443 Kikwaya
Jean Baptiste Kikwaya Eluo (ur. 1965) pochodzi z Demokratycznej Republiki Konga i pracuje jako astronom w Obserwatorium Watykańskim. Korzystając z optycznych pomiarów meteorytów, szacuje gęstości nasypowe mniejszych meteoroidów za pomocą numerycznych modeli ablacji.
26355 Grueber
Johannes Grueber (1623-1680) był jezuickim księdzem, misjonarzem, matematykiem i astronomem na chińskim dworze cesarskim w latach 1659-1661. Wrócił do Europy z Chin drogą lądową i opublikował pierwszy dziennik podróży opisujący Tybet.
31124 Slavicek
Karel Slavíček (1678-1735), jezuicki misjonarz i naukowiec, był pierwszym czeskim sinologiem. Wraz z Ignacym Keglerem udał się w 1716 roku do Chin. Zajmował się astronomią, matematyką i muzyką oraz sporządził mapy Pekinu w 1718 i 1728 roku.
114659 Sajnovics
János Sajnovics (1733-1785) był węgierskim językoznawcą i jezuitą. Najbardziej znany jest ze swojej pionierskiej pracy w dziedzinie lingwistyki porównawczej, w szczególności z systematycznej demonstracji relacji między Lapończykami a Węgrami. Sajnovics był uczniem astronoma i matematyka Maksymiliana Hella.
115254 Fényi
Gyula Fényi (1845-1927) był węgierskim jezuitą i astronomem. Najbardziej płodny obserwator zjawisk słonecznych, jego 32-letnia ciągła seria obserwacji prominencji za pomocą tego samego instrumentu jest wyjątkowa. Fényi jako pierwszy wykazał korelację między liczbą wypukłości słonecznych a plamami słonecznymi.
119248 Corbally
Christopher J. Corbally SJ (ur. 1946) został wyświęcony w Towarzystwie Jezusowym i uzyskał tytuł doktora astronomii. Kontynuuje długą karierę w astronomii, gdzie jego wkład obejmuje obszary układów wielokrotnych gwiazd, klasyfikacji widmowej gwiazd, struktury galaktyk, formowania się gwiazd i technologii teleskopów.
122632 Riccioli
Giovanni Riccioli (1598-1671) był jednym z pierwszych teleskopowych obserwatorów Księżyca. Był autorem Almagestum Novum, które zawiera mapę Księżyca używaną do dziś.
129743 Grimaldi
Francesco Maria Grimaldi (1618-1663) był jednym z pierwszych teleskopowych obserwatorów Księżyca. Napisał De lumine, pierwszy traktat o falowej naturze światła.
227152 Zupi
Giovanni Battista Zupi lub Zupus (ok. 1590–1650) był włoskim astronomem, matematykiem i jezuitą. W 1639 roku jako pierwszy odkrył, że planeta Merkury wykazuje fazy orbitalne, takie jak Księżyc i Wenus.
302849 Richardboyle
Richard Boyle (ur. 1943) jest astronomem w Obserwatorium Watykańskim. Jego praca specjalizowała się w wysoce precyzyjnej fotometrii gwiazd i gromad gwiazdowych, często przy użyciu filtrów systemu wileńskiego. Jego prace mają zastosowanie od asterosejsmologii po odkrycia asteroid za pomocą Watykańskiego Teleskopu Zaawansowanej Technologii.
551878 Stoeger
William R. Stoeger (1943–2014) był amerykańskim jezuitą z Obserwatorium Watykańskiego, który opracował sposoby testowania różnych matematycznych formalizmów kosmologii za pomocą obserwacji. Wraz z kolegami z Centrum Teologii i Nauk Przyrodniczych w Berkeley współredagował serię godnych uwagi materiałów z konferencji naukowych poświęconych nauce i teologii.
562971 Johannhagen
Johann Georg Hagen (1847–1930) był austriacko-amerykańskim astronomem i jezuitą. Był dyrektorem Obserwatorium Georgetown University (1888-1906) i Obserwatorium Watykańskiego (1906-1930). Hagen wymyślił kilka pomysłowych eksperymentów w Watykanie, aby zademonstrować obrót Ziemi, bezpośrednio potwierdzając teorie Kopernika i Galileusza.
565184 Janusz
Robert M. Janusz (ur. 1964) – polski ksiądz jezuita, filozof i fizyk, znany z badań nad gromadami gwiazd i materią międzygwiezdną za pomocą danych pobranych w Układzie Wileńskim przez Watykański Teleskop Zaawansowanej Technologii. Jego prace filozoficzne są znane z dyskusji na temat teorii pola, informatyki i matematycznej natury wszechświata.
Żródło: vaticanobservatory.org
Autor: Br. Robert J. Macke SJ
Za: www.jezuici.pl
