Karmelici bosi w Burundi rozpoczęli obchody złotego jubileuszu misyjnej posługi w tym afrykańskim kraju nad jeziorem Tanganika. Polscy misjonarze, w liczbie 11, przybyli tam z Poznania w 1971 roku.
Jubileusz obchodzony będzie również w sąsiedniej Rwandzie, gdzie uchodząc w latach 80. przed prześladowaniami Kościoła misjonarze również założyli Karmel, by po kilku latach wrócić do Burundi i kontynuować misję w obu krajach. Afrykański Karmel to obecnie najszybciej rozwijający się region całego zakonu.
Obchody jubileuszowe zainaugurowano inicjatywą młodzieży akademickiej studiującej na uniwersytetach dwóch stołecznych miast, Gitega (stolica polityczna) i Bużumbura (stolica ekonomiczna). Młodzież spotyka się przy karmelitańskim ośrodku duchowości w Gitega. Carmel Youth Festival, był okazją, by młodzi mogli wykazać swą kreatywność i pogłębić talenty otrzymane od Boga na sposób artystyczny. Chóry, soliści, tancerze, malarze, poeci jak i kabareciarze, skupiali się w swej artystycznej ekspresji wokół wiodącego tematu festiwalu jakim były słowa inspirowane psalmem 119-tym: „Panie, poszerzyłeś me serce, by wypełnić je skarbem”.
Animator młodzieży i pomysłodawca festiwalu, o. Paweł Porwit, w obecności arcybiskupa Gitega, Simona Ntamwana, jak i przedstawicieli władz lokalnych i wojewódzkich, we wprowadzeniu przekazał podstawowe przesłanie o tym, że człowiek stworzony jest z pełni i do pełni. Nie jest pusty ani stworzony do pustki. Festiwal stał się przestrzenią do uświadomienia sobie otrzymanego skarbu, pogłębienia go w sobie i wyrażenia w twórczy sposób. Karmelitański Festiwal Młodych w Burundi, to pierwsza tego typu inicjatywa w skali kraju, który powoli wychodzi z długoletniej wojny domowej. To z jednej strony zwieńczenie kilkuletniej posługi wśród młodzieży akademickiej, gdzie karmelici położyli akcent na formację chrześcijańskich liderów. Z drugiej, początek kolejnego roku formacyjnego liderów.
Między innymi, dzięki pomocy polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, prowadzone są od kilku lat systematyczne warsztaty weekendowe w celu podnoszenia kompetencji społecznych liderów chrześcijańskich wśród młodzieży. W roku jubileuszowym karmelitańscy liderzy będą skupiać się w kolejnej serii warsztatów nad twórczym wypełnieniem swych talentów. Dzięki ich zaangażowaniu, Karmel od roku ewangelizuje również poprzez media społecznościowe – Ijambo, tzn. Słowo, to cotygodniowa medytacja na niedzielę przygotowywane przez karmelitów, ale materiały są już montowane i rozpowszechniane dzięki zaangażowaniu liderów w tworzących się stopniowo sieciach mediów społecznościowych. Liderzy stają się też wolontariuszami w posłudze wobec najbardziej wypchniętych ze społeczeństwa w Burundi, czyli miejscowych Pigmejów.
Młodzież powinna być priorytetem duszpasterstwa w Burundi, nie tylko dlatego że stanowi ona Kościół jutra, ale dlatego, że jest najbardziej znaczącą częścią Kościoła dzisiaj. 45 proc. społeczeństwa Burundi jest poniżej 15 roku życia. Tak więc, Burundi to nie tylko Kościół młody, ale i Kościół młodzieży. A co za tym idzie, jest to wspólnota zarówno pełna entuzjazmu, jak i dojrzewająca w swej młodzieńczej delikatności. Według arcybiskupa Gitegi: „Festiwal cieszy, kiedy widzi się zebraną młodzież, która stanowi punkt centralny lokalnego Kościoła, ale i stanowi o dynamicznym rozwoju społecznym w Burundi. Ten festiwal to okazja wymiany darów, która umacnia wiarę i wspólnotę”. Arcybiskup wyraził radość z posługi ewangelizacyjnej Karmelu wśród młodzieży, powtarzając z mocą „ta posługa wobec młodzieży musi trwać”. W ramach obchodów jubileuszowych, wyraził radość, że po długich latach starań po zakończeniu wojny, udało się ufundować Karmel w archidiecezji Gitega.
Odpowiedzialny za misję karmelitańską w regionie, o. Zacharie Igirukwayo, przedstawiając pedagogię posługi Karmelu wobec młodzieży w Burundi i Rwandzie przytoczył fragment adhortacji papieża Franciszka „Christus vivit”: „Widzę chłopca lub dziewczynę, którzy szukają własnej drogi, którzy nieomal unoszą się nad ziemią, patrzą na świat i spoglądają na horyzont oczami przepełnionymi nadzieją, mają plany na przyszłość, ale i złudzenia. Młody człowiek chodzi na dwóch nogach jak dorosły, ale w odróżnieniu od dorosłych, którzy stojąc, trzymają nogi koło siebie, on zawsze ma jedną wysuniętą, gotów ruszyć, wystartować. Zawsze kieruje się do przodu. Mówić o młodych to mówić o obietnicach, a zatem o radości. Młodzi mają wiele siły, są zdolni patrzeć z nadzieją. Młody człowiek żyje obietnicą życia, ma w sobie pewien stopień wytrwałości: ma dość szaleństwa, aby móc się łudzić, i dość zdolności, by móc się wyleczyć z rozczarowań, jakie mogą stąd wynikać” (nr 139) Jak podsumował przełożony misji, „tę siłę młodzieży Karmel próbuje ukierunkować na dwóch polach – odkrywania i rozwijania talentów, jak i wdrażanie w służbę wobec najbardziej pokrzywdzonych”.
Za twórczą młodzież modliły się karmelitanki bose, które osiedliły się zaledwie dziesięć lat temu, w bezpośrednim sąsiedztwie karmelitów bosych w Gitega. Siostry z Rwandy, Nigerii i Burundi stanowią pierwszą fundację Karmelu kontemplacyjnego w całej Burundi. Uczestnicy festiwalu mogli pić wodę mineralną produkowaną przez kontemplacyjny Karmel w tym kraju.
50-lecie obecności Karmelu w Burundi-Rwandzie, to czas przechodzenia z Karmelu misyjnego, gdzie przez te pięć dekad zaangażowanych było w sumie 33 polskich misjonarzy, a dziś zostało zaledwie 7 polskich, do Karmelu miejscowych powołań. Rozpoczynający się rok jubileuszowy staje się więc okazją, by razem Bogu podziękować za wszystkie cuda ostatnich 50 lat, za to, że podczas tylu przeżytych wojen tak w Burundi jak i Rwandzie, żaden z misjonarzy nie stracił życia, choć niektórzy zostali ranni podczas napaści na karmelitańskie wspólnoty. Jubileusz, jest też okazją do podziękowania za miejscowe powołania, gdzie aktualnie posługuje już 15 miejscowych karmelitów bosych, a na formacji kapłańskiej przygotowuje się kolejnych 25. Czas przejściowy jest więc czasem nadziei na trwałość karmelitańskiej obecności w sercu Afryki.
Aktualnie Karmel w Burundi i Rwanda stanowi 5 wspólnot męskich, 3 klasztory kontemplacyjne karmelitanek bosych, jedną wspólnotę Świeckiego Karmelu w Kigali, liczne zgromadzenia zakonne rodziny karmelitańskiej, w tym polskie karmelitanki Dzieciątka Jezus, niezliczone rzesze członków bractw szkaplerznych rozsianych we wszystkich diecezjach regionu, jak i grupy świeckich inspirujące się duchowością św. Teresy od Dzieciątka Jezus.
Na całym kontynencie afrykańskim karmelici bosi posługują w 22 krajach, ciesząc się licznymi powołaniami zakonnymi. Afrykański Karmel to najszybciej rozwijający się region całego zakonu.
Maciej Jaworski OCD/vaticannews.va / Bużumbura
KAI