Ograniczenie do 30 liczby spraw, którymi może się zajmować jeden postulator na rzymskim etapie ich rozpatrywania oraz pozbawienie kardynałów, biskupów i oficjałów Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych pełnienia roli postulatorów – to dwie najbardziej znaczące nowości Regulaminu Postulatorów. Dokument ten, który normuje urząd i zadania tej grupy ludzi, wszedł w życie 11 października, w kolejną (59.) rocznicę rozpoczęcia Soboru Watykańskiego II. Szczegóły i okoliczności powstania Regulaminu przedstawił w rozmowie z Radiem Watykańskim prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych kard. Marcello Semeraro.
Na wstępie przypomniał on, że dotychczas pracę postulatora regulowały różne przepisy, ujęte w formie Vademecum lub Kodeksu w sprawie postulatorów (Codex pro postulatoribus). Były one dziełem na ogół samych zainteresowanych lub niekiedy kilku oficjałów Kongregacji. Brakowało natomiast jednolitego dokumentu normatywnego, który dotyczyłby całościowo osoby i funkcji postulatora i pod tym względem ogłoszony obecnie Regulamin jest czymś zupełnie nowym – podkreślił kardynał.
Wyjaśnił, że pomysł wydania takiego materiału zrodził się w samej Kongregacji z przekonania o jego użyteczności, jako że w różnych normach prawnych, związanych ze sprawami wyniesienia konkretnych osób na ołtarze, pojawiają się odniesienia do postulatorów. „Regulamin jest owocem wspólnych badań, dziś ośmieliłbym się powiedzieć, że była to praca «synodalna»” – stwierdził rozmówca rozgłośni papieskiej.
Zaznaczył, że najpierw grupa robocza, złożona z kilku postulatorów i pracowników Kongregacji, opracowała tekst podstawowy, nad którym następnie pochylili się pozostali członkowie tego urzędu, łącznie z przewodniczącym kolegium postulatorów i wreszcie zajął się nim kongres zwyczajny Kongregacji. 30 sierpnia prefekt przedstawił uzgodniony już projekt papieżowi, który mu zezwolił na podpisanie i ogłoszenie go. „Na to wydarzenie wybraliśmy symboliczną datę 11 października, przywołującą w pamięci rozpoczęcie Vaticanum II [w 1962 – KAI]” – oświadczył purpurat.
Zwrócił następnie uwagę, że bardzo ważna jest część wstępna tego dokumentu, zawiera bowiem „pojęcia ogólne”, czyli normy „tworzące” i określające postulatora, mówiące o stawianych mu wymaganiach i wymieniające zadania, jakie ma pełnić, wyjaśniające sposoby powoływania tych ludzi oraz określające administracyjne wymiary ich działań. W tej części znalazły się też dwie istotne nowości, które – choć mogą wydawać się ograniczeniami – wynikają w rzeczywistości z wagi zobowiązań, wymaganych dla każdej sprawy beatyfikacyjnej i kanonizacyjnej.
Artykuł 6a dokumentu głosi, iż postulatorami tych spraw nie mogą być kardynałowie, biskupi i wszystkie osobe pełniące jakieś funkcje w Kongregacji: oficjałowie, konsultanci historyczni, teologiczni czy eksperci lekarscy – tłumaczył dalej kard. Semeraro. Wskazał następnie na art. 9, głoszący, że jeden postulator może prowadzić najwyżej 30 spraw.
Kolejne rozdziały nowego dokumentu opisują specyfikę i szczegóły roli postulatora na etapie diecezjalnym, a potem w tzw. „fazie rzymskiej”, a więc wtedy, gdy sprawa trafia do Kongregacji. Regulamin wymienia też zadania postulatora w chwili beatyfikacji, kanonizacji lub przyznania danemu świętemu lub świętej tytułu doktora Kościoła. Na zakończenie zawiera on pewne wskazówki w sprawie zadań postulatorów w odniesieniu do relikwii i doczesnych szczątków osób wyniesionych na ołtarze.
Zdaniem kardynała-prefekta idealny postulator przyjmuje i wykonuje powierzone mu obowiązki w duchu służby, i to nie jakiejkolwiek, ale pełnionej w Kościele i dla jego dobra oraz dla dobra wiernych. Purpurat przypomniał, że w przemówieniu do Kongregacji 12 grudnia 2019 Franciszek podkreślił, że postulatorzy winni pielęgnować w sobie świadomość, że sprawy, którymi się zajmują, są „rzeczywistością o charakterze duchowym, nie tylko procesowym”.
Z prawnego punktu widzenia postulator reprezentuje „aktora”, czyli swego rodzaju „bohatera” sprawy przed urzędem watykańskim i innymi właściwymi władzami kościelnymi – kontynuował swe uwagi kardynał. A zatem jego zadaniem jest przestrzeganie i spełnianie w należyty sposób wszystkich kroków przewidzianych w kanonicznej procedurze beatyfikacji i kanonizacji – dodał. Jednocześnie zauważył, że postaci postulatora nie należy sprowadzać tylko do wymiaru prawnego, wspiera on bowiem i koordynuje działalność pożyteczną do szerzenia wiedzy o kandydacie na ołtarze i pobudza do uciekania się do jego wstawiennictwa.
„W tym kontekście pragnę podkreślić, że jeszcze przed formalnym rozpoczęciem sprawy cnót heroicznych, męczeństwa lub daru życia postulator powinien zwrócić szczególną i stosowną uwagę na sprawdzenie prawdziwej, trwałej i rozpowszechnionej opinii świętości i znaków osoby kandydującej do chwały ołtarzy” – stwierdził purpurat kurialny.
Na zakończenie podkreślił ważność a zarazem delikatność urzędu postulatora, dodając, że jeśli ludzie ci będą podejmować swe zadania z należytą powagą i w duchu kościelnym, mogą uczynić wiele dla dobra sprawy, którą prowadzą i Kościoła.
kg (KAI/Vatican News) / Watykan
KAI