Konferencja i wystawa „August Hlond – Prymas czasu narodowych wyborów” – Essen, 17 lutego 2018.
Dziewięćdziesiąt lat temu, w lutym 1928 r. Prymas Polski, kardynał August Hlond przybył do Essen, aby poświęć nowo oddany Zakład Salezjański, który po dzień dzisiejszy służy jako placówka edukacyjna kilkusetosobowej grupie uczniów.
Jego wizyta była częścią podróży do Niemiec, podczas której odwiedził zakłady salezjańskie w Regensburgu, Ensdorfie, Würzburgu, Wiesbaden, Marienhausen i Helenenbergu. Wszędzie był szczególnie serdecznie witany jako były inspektor inspektorii niemiecko-węgierskiej. Po krótkim pobycie w Kolonii udał się 11 lutego 1928 do Essen. Tego samego dnia o godz. 19-ej w Kościele św. Józefa Ks. Kardynał Prymas udzielił sakramentalnego błogosławieństwa kolonii polskiej i przemówił do licznie zebranych Polaków. W niedzielę 12 bm. J. Eminencja poświęcił nowy zakład Ks. Ks. Salezjanów w Essen-Borbeck i odprawił Mszę św. Ponieważ kościół okazał się dla licznie przybyłej z Borbeck Polonii za szczupły, Ks. Kardynał Prymas udzielił jej błogosławieństwa na podwórzu klasztoru mieszczącem klika tysięcy osób. Płomienne przemówienie J. Em. zakończyło uroczystość. – informowała wydawana w Poznaniu „Gazeta Polska”. Szczególnie mocno wybrzmiały słowa prymasa, które nawoływały do zachowania języka, polskich tradycji, tożsamości narodowej oraz wzywały do trwania w wierze katolickiej. Dla polskiej społeczności słowa prymasa stanowiły wskazówkę, jaką powinność i rolę powierzono Polakom na obczyźnie.
17 lutego 2018 roku, po dziewięćdziesięciu latach kardynał August Hlond ponownie zawitał do Essen. W sali przy kościele pw. św. Klemensa w Essen odbyło się uroczyste otwarcie wystawy „August Hlond – Prymas czasu narodowych wyborów” autorstwa dr. Andrzeja Drogonia i Łukasza Kobieli.
Wydarzeniu towarzyszyła konferencja, poświęcona postaci kardynała oraz jego wizycie w Essen w 1928 roku, którą poprowadził dr Piotr Szubarczyk, pracownik Oddziału IPN w Gdańsku.
Konferencję otwierał referat ojca Johannesa Wielgoßa SBD – esseńskiego salezjanina, autora publikacji: „Niemieckie echa wizyty kard. Augusta Hlonda z jego podróży do Niemiec w 1928 roku”. Swoje wystąpienie „Wizyta Kardynała Hlonda w Niemczech w 1928. – Znak pojednania?” o. Wielgoß poszerzył o obszerne cytaty z powojennej prasy niemieckiej krytykujące ustanowienie przez prymasa polskiej administracji kościelnej na tzw. ziemiach odzyskanych oraz jego stosunek do katolików niemieckich. Wygłoszone tezy stanowiły wyraźną zachętę do polemiki, nawiązując do utrwalonych w niemieckich środowiskach tradycyjnie niechętnych prymasowi stereotypów.
Z kolei ks. prof. Bernard Kołodziej TChr, mówiąc o istocie władzy i koncepcjach Augusta Hlonda dotyczących życia publicznego i udziału w różnych formach władzy publicznej, wskazał na uniwersalne, ciągle aktualne przesłania, budujące stosunek Kościoła do tego problemu, a wyrażane już w okresie dwudziestolecia międzywojennego przez polskiego prymasa. W swoim wystąpieniu odniósł się również do stanowiska i ocen o. Johannesa Wielgoßa SDB, wskazując na brak zasadności negatywnych oceny dzieła Augusta Hlonda, które zostały przywołane w jego referacie.
Dr Andrzej Drogoń – obecnie dyrektor Oddziału IPN we Wrocławiu, przedstawił drogę życia i duchowego wzrastania pochodzącego z wiejskiej społeczności Brzęczkowic, jednego z dwanaściorga potomków Jana i Marii Hlondów, dochodzącego do pozycji przywódcy duchowego narodu polskiego, męża stanu, ojca duchowego polskiej emigracji, Wielkiego Prymasa, początkującego niezwykłą trójcę polskiego Kościoła, wpisującego się w dzieje Kościoła powszechnego: Hlond – Wyszyński – Wojtyła.
Łukasz Kobiela odniósł się w swoim wystąpieniu do jednego z najtrudniejszych tematów związanych z postacią prymasa, mianowicie okoliczności podjęcia jakże trudnej decyzji opuszczenia przez niego kraju po wybuchu II wojny światowej i klęsce militarnej Polski. Jego prezentacja nawiązywała do niedawno ukończonego albumu jego autorstwa, a poświeconemu postaci kardynała Augusta Hlonda, który niebawem ukaże się nakładem Instytutu Pamięci Narodowej oraz Stowarzyszenia Pokolenie.
Odwiedzający wystawę mogli zapoznać się także z katalogiem wystawy wydanym przez Stowarzyszenie Pokolenie w Katowicach oraz jego tłumaczeniem na język niemiecki, którego autorami są Wojciech Kusy oraz Krzysztof Patok. Wśród liczne zgromadzonej publiczności nie zabrakło również takich ważnych postaci jak m.in. ks. Jerzego Wieczorka TChr – proboszcza Parafii w Essen, ks. Edmunda Druza TChr – prowincjała księży Chrystusowców na Niemcy-Belgię i Holandię, Romana Bojanowskiego – asystenta posła Parlamentu Europejskiego pani Anny Fotygi, Miguela Gonzalesa Kiefken – przewodniczącego Rady Integracyjnej miasta Essen z CDU oraz Holgera Kaminski wraz z małżonką – przedstawicieli Theater und Philharmonie Essen GmbH.
W najbliższych miesiącach planowana jest prezentacja wystawy w kolejnych miastach – skupiskach polonijnych i będzie dobrym wprowadzeniem do premiery mającego ukazać się niebawem, kolejnego, bardzo ważnego dzieła w postaci przywoływanego albumu, co w sposób niewątpliwy przybliży postać kardynała A. Hlonda i pozwoli na właściwe wyniesienie jego osoby i przesłania, pozwalając na znalezienie przysługującego mu miejsca w historii Narodu i Państwa Polskiego.
Więcej (zdjęcia) na: www.chrystusowcy.pl
