W dniach od 17-22 X 2011 odbyło się w Lizbonie i Fatimie (Portugalia) X Zgromadzenie Generalne Unii Braci Mniejszych Europy (UFME – Unio Fratrum Minorum Europae). Uczestniczyło w niej 65 osób: ministrów prowincjalnych i członków zarządu generalnego zakonu braci mniejszych.
Podjęli oni refleksję i dyskusję nad tematem „Europa – misja i wyzwanie”. Nawiązali w ten sposób do niektórych mandatów (postulatów) Kapituły Generalnej 2009, sugerujących potrzebę nowych przemyśleń o misji zakonu franciszkańskiego w Europie i jego udziału w „nowej ewangelizacji”.
Zgromadzenie rozpoczęło się we Franciszkańskim Centrum Kulturalnym w Lizbonie, aktem otwarcia Centrum, którego dokonał o. José Rodríguez Carballo, minister generalny zakonu braci mniejszych. Potem obecni złożyli wieniec i zapalone znicze na symbolicznym grobie pierwszych męczenników franciszkańskich, zabitych w Maroku w XIII w., pochodzących z Portugalii; grób zwieńcza statua św. Franciszka z Asyżu.
Pozostając w Centrum, na pierwszej sesji Zgromadzenia zebranych powitał o. Vitor Melicias, przewodniczący UFME (minister prowincjalny Portugalii). „Jest mi niezwykle przyjemnie powitać tak zacnych gości z całej Europy, w mieście św. Antoniego, naszego brata w zakonie, wielkiego głosiciela Ewangelii i twórcy kultury europejskiej. Niech nasz Święty inspiruje X Zgromadzenie Generalne UFME, które rozpoczęliśmy” – powiedział. W tej części, prócz wspomnianego ministra generalnego zakonu, udział wzięli m.in. António Luís Santos da Costa, burmistrz Lizbony, kard. José da Cruz Policarpo, patriarcha Lizbony i abp Rino Passigato, nuncjusz apostolski w Portugalii. W ich przemówieniach przebijało się zaproszenie do ożywienia duchowości franciszkańskiej i promocji dialogu międzykulturowego jako wkładu do przywrócenia Europie duszy.
Tego dnia odbyły się dwa wystąpienia programowe. Konteksty społeczne i kulturowe dzisiejszej Europy omówił Staffan Nilsson, przewodniczący europejskiego komitetu ekonomicznego i socjalnego w strukturach Unii Europejskiej (Belgia), natomiast temat ks. Duarte Barros da Cunha, sekretarz generalny rady konferencji episkopatów europejskich (Szwajcaria), odniósł się do duchowych problemów europy, widzianych oczyma Kościoła katolickiego.
W programie X Zgromadzenia UFME znalazły się trzy szczególne wydarzenia religijno-kulturowe: msza święta w sanktuarium św. Antoniego w Lizbonie, powstałym w miejscu jego domu rodzinnego (przewodniczył o. José Rodríguez Carballo); konferencja „Duch Asyżu z pespektywy franciszkańskiej” wygłoszona w międzynarodowej akademii kultury portugalskiej (wygłosił o. José Rodríguez Carballo); msza święta w sanktuarium maryjnym w Fatimie, transmitowana przez telewizję (przewodniczył o. Vitor Melicias).
W trakcie obrad zgromadzeni europejscy ministrowie prowincjalni zakonu braci mniejszych pracowali w grupach i na sesjach generalnych. Przedyskutowali oni kilka wątków, które wynikły w czasie Kapituły Generalnej 2009 w Asyżu, stanowiących „Projekt Europy”: nowe formy obecności franciszkańskiej w Europie, formacja misyjna zakonników i osób świeckich, praca braci mniejszych na rzecz emigrantów, promocja w zakonie nauki języków obcych, troska o pokój w świecie i celebracje w „duchu Asyżu”, kontynuowanie europejskich spotkań młodzieży (Franciscan European Meeting), pomoc wspólnotom hiszpańskim na szlaku pielgrzymkowym do Santiago de Compostela, reprezentacja franciszkańska w instytucjach Unii Europejskiej w Brukseli i organizacja pielgrzymek franciszkańskich do Lourdes.
Pod koniec X Zgromadzenia wybrane zostały nowe władze UFME: o. Carlo Serri – przewodniczący (Abruzzo, Włochy), o. Vitor Melicias – wiceprzewodniczący (Lizbona, Portugalia), o. Lovro Gavran – członek Rady (Sarajewo, Bośnia-Hercegowina), Dominique Joly – członek Rady (Strasburg, Francja), o. Filemon Tadeusz Janka – członek Rady (Poznań, Polska); w skład członków Rady wejdzie ponadto przedstawiciel europejskiej części Konferencji języka angielskiego.
Zgromadzeni w Lizbonie wystosowali list do wszystkich braci mniejszych Europy, który zostanie wkrótce opublikowany.
