Europa, misja i wyzwanie
Drodzy Bracia,
Pan niech obdarzy Was pokojem!
1. Jako ministrowie prowincjalni Unii Braci Mniejszych Europy spotkaliśmy się w Lizbonie w dniach od 17-22 października; przeżyliśmy dni intensywne, doznając gościnności braterskiej i hojnej współbraci z Portugalii, udaliśmy się jako pielgrzymi do domu urodzin św. Antoniego, pierwszego wielkiego kaznodziei Zakonu, aby uprosić łaskę śmiałego głoszenia ewangelii pokoju, i byliśmy pielgrzymami w Fatimie, aby zaczerpnąć siłę od „tak” Maryi i powierzyć Dziewicy Niepokalanej naszą drogę franciszkanów Europy. Zgromadzenie przekonało nas, zanim jeszcze nastąpiła wymiana informacji i dyskusja na różne tematy, iż spotkanie braterskie już jest samo przez się wielkim sakramentem, który żywi komunię braterską, rozpala wspólne pragnienie życia charyzmatem franciszkańskim „tu” i „teraz” w naszym wspólnym Domu europejskim.
2. W trakcie naszego Zgromadzenia słuchaliśmy władz cywilnych i Kościoła, który żyje w Europie. Zostaliśmy przyjęci przez Syndyka miasta Lizbony Antonio Costa i Patriarchy José da Cruz Policarpo, którzy zaprosili nas do odrodzenia fundamentów naszej duchowości i do coraz większego wspierania dialogu międzykulturowego – cennego wkładu do przywrócenia duszy Staremu Kontynentowi. Pan Staffan Nilson, Przewodniczący Komitetu Europejskiego Ekonomiczno-Społecznego (wł. CESE), wspomniał nam o trudnościach związanych z kryzysem ekonomicznym i finansowym, przeżywanych przez wiele krajów i osób, i przedstawił nam wyzwania rozwoju zrównoważonego, solidarnego i uważnego na stworzenie. Pan Duarte Barros da Cunha, Sekretarz Rady Konferencji Episkopatów Europy (CCEE), wskazał nam panoramę światła i cieni „Misji Kościoła w dzisiejszej Europie” i zaprosił do współuczestnictwa w wysiłku przepowiadania, w którego centrum jest osoba Jezusa Chrystusa.
3. Minister Generalny z kolei nakłaniał do bycia uczniami Zmartwychwstałego, spoglądając oczyma nadziei na złożoność (problemów) czasów dzisiejszych, aby stanąć obok (ludzi) nam współczesnych z taką życzliwością, jaka uczyniła Franciszka bratem uniwersalnym. Wezwał nas do „trochę więcej” fantazji i kreatywności, typowych charakterystyk naszej historii franciszkańskiej, i do umiejscowienia się zawsze wśród ludzi, aby dzielić z nimi „radości i smutki, zmartwienia i nadzieje”. Wskazał nam również na ikonę biblijną, która może być dziś pomocą w naszej pracy ewangelizatorów: maleńkie ziarnko gorczycy, z jego jasnym odniesieniem do (naszego) umniejszenia (minoritas), na miarę tego, co małe, pokorne i ukryte.
4. Żywe pragnienie zaangażowania się w budowę wspólnego Domu europejskiego jako Domu pokoju i znaku pokoju, domus et signum pacis, rozumie się w sposób szczególny w następujących krokach.
Pierwszym jest droga nowej ewangelizacji, tak bardzo polecana przez Kościół, ewangelizacji „nowej w swym zapale, w swoich metodach, w swym wyrazie” (Jan Paweł II, Haiti, 1983). Jesteśmy przekonani, że nowy jest przede wszystkim wymiar wewnętrzny i że nie możemy odnowić naszej misji przed odnową naszego życia. Przykład Franciszka, który napełniał się Bogiem w pustelniach i w kościołach opuszczonych, aby Go potem dawać braciom na drogach i na placach, przypomina nam, że drzewo ewangelizacji, by owocować, musi mieć korzenie osadzone w relacji z Bogiem. Tak w formach nowych, jak modelach tradycjonalnych, nasza ewangelizacja będzie mogła wyrazić się poprzez projekty specyficzne, misyjne i nowej ewangelizacji, według rozmaitych przestrzeni językowych i geograficznych, w braterstwie i umniejszeniu, z aktywnym uczestnictwem świeckich, w wierności dzisiejszemu człowiekowi. W sposób wyjątkowy, z racji 25. rocznicy historycznego spotkania Jana Pawła II z przywódcami głównych religii w Asyżu, uważamy za priorytetowe zaangażowanie się na rzecz dialogu międzyreligijnego i międzykulturowego, na korzyść pokoju, usiłując rozwijać ten zapał, który znajduje wymowny wyraz dla naszych czasów w spotkaniu Biedaczyny z Sułtanem.
5. Droga odnowy. Jesteśmy pewni, że wielki wysiłek, jaki Prowincje Braci Mniejszych Europy w ostatnich latach podejmują w celu przeredagowania mapy własnego istnienia, należy rozumieć jako okoliczność łaski, choć doznany w trudzie przycinania (drzewa). Rzeczywistości, które pojawiają się, otwierają nam nowe horyzonty do przekroczenia i inne pola do zasiewu. W tym kontekście jesteśmy zadowoleni, mogąc zapoczątkować nową obecność franciszkańską przy instytucjach europejskich w Brukseli. Zamierzamy utrzymać, towarzyszyć i rozwijać „Nowe Wspólnoty” (NdE, mandat 13), tak, aby lepiej przekwalifikować nasze życie i bytność franciszkańską w Europie. Pragniemy również rozwijać pomoc młodym rzeczywistościom na Ukrainie: Prowincji i Fundacji rytu bizantyjskiego – w konkretnych formach solidarności. Rozumiemy jako okazję spotkania i wznoszenia Europy franciszkańskiej także (naszą) obecność na Drodze św. Jakuba i w Pielgrzymce franciszkańskiej do Lourdes.
6. Uwaga (zwrócona) na młodych. Uznajemy za ważne zwrócenie wyjątkowej uwagi na młodzież, która żyje w Europie i często widzi skompromitowaną swoją nadzieję na przyszłość, z powodu kryzysu ekonomicznego, wartości i znaczenia. W tej perspektywie pragniemy wesprzeć Europejski Mityng Franciszkański, który odbędzie się w roku 2012 na Górze Św. Anny w Polsce, i zapraszamy Was wszystkich do zachęcenia młodzieży, która przychodzi do naszych wspólnot, aby podjęła okazję spotkania.
7. Droga emigrantów. Wielka liczba braci i sióstr, którzy pukają do bram naszego Kontynentu, już znalazła miejsca gościnne w licznych naszych Wspólnotach europejskich. W myśl logiki uznania się za bliźnich i braci tych, którzy są pielgrzymami i obcymi z konieczności, my – tacy z powołania – zamierzamy postępować w tym zaangażowaniu, świadomi udzielania gościnności Jezusowi, pielgrzymowi i cudzoziemcowi. Polecamy pogłębienie linii Duszpasterstwa Emigrantów, zatwierdzonych przez Zgromadzenie UFME.
8. Was, drodzy bracia mniejsi Europy, prosimy o przekonujące wejście na te drogi, aby Projekt Europa, który jest projektem życia ewangelicznego, mógł stać się ciałem w naszych Wspólnotach, jak Słowo stało się ciałem w przychylnym łonie Maryi.
Wasi bracia, Ministrowie Prowincjalni Europy,
obecni na X Zgromadzeniu UFME
Lizbona, 22 października 2011
(tł. wł. wachom)