Prawdziwa komunikacja to nie tylko mówienie, ale również umiejętność słuchania i kontemplacji – pisze Benedykt XVI w orędziu na Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu.
W tym roku zostało ono poświęcone milczeniu w odniesieniu do słowa, czyli treści przekazu. Są to dwa wymiary komunikacji, które powinny się równoważyć i uzupełniać, o czym we współczesnym świecie często się zapomina – podkreśla na wstępie Papież.
Benedykt XVI ukazuje znaczenie milczenia w różnych formach komunikacji, poczynając od tej, która dokonuje się między konkretnymi osobami. Milczenie pozwala nam przemyśleć, co chcemy powiedzieć, a także wysłuchać i zrozumieć drugiego człowieka. W tym sensie jest warunkiem autentycznej wymiany opinii. W dalszej kolejności Papież mówi o mediach, ze szczególnym uwzględnieniem internetu. „Często współczesny człowiek jest bombardowany odpowiedziami na pytania, których sobie nigdy nie stawia, lub na potrzeby, których nie odczuwa” – pisze Benedykt XVI, podkreślając, że w takiej sytuacji milczenie pozwala poznać, czego tak naprawdę potrzebujemy i co jest dla nas ważne. Tym bardziej, że człowiek nie może się zadowolić jedynie wymianą opinii, lecz poszukuje prawdy. Szczególnego znaczenia milczenie nabiera w komunikacji z Bogiem. Bóg bowiem przemawia w ciszy, a także ciszą, jak pokazuje doświadczenie ukrzyżowanego Chrystusa – pisze Papież.
kb/ rv
Watykan – Milczenie i Słowo: droga ewangelizacji
Centralne miejsce osoby ludzkiej w procesach komunikowania się i konieczna równowaga pomiędzy słowem i milczeniem. To tematy, które przywołuje Ojciec Święty w Orędziu na 46. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu, ogłosznym w dniu dzisiejszym, 24 stycznia, w liturgiczne święto św. Franciszka Salezego, patrona dziennikarzy. Zaprezentowali je, na konferencji prasowej, arcybiskup Claudio Mara Celli, Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu; bp Paul Tighe, Sekretarz Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu; bp Giuseppe Antonio Scotti, Sekretarz pomocniczy tej samej Rady; i dr Angelo Scelzo, Podsekretarz tejże Rady.
Każdego roku w swoim Orędziu na Światowe Dni Środków Społecznego Przekazu Papież stara się poddać analizie kulturę komunikacji społecznej i dostarczyć wskazówek dla współczesnego człowieka i ukierunkować działalność duszpasterską Kościoła. W ostatnich latach Benedykt XVI skupia przede wszystkim uwagę na procesach i dynamikach komunikacji społecznej, zwłaszcza w kontekście przemian kulturowych, łączących się z rozwojem technologicznym. W tegorocznym Orędziu Ojciec Święty zwraca uwagę na „klasyczny” element komunikacji społecznej: dwumian milczenie-słowo. Ten aspekt, chociaż jest klasyczny, staje się coraz bardziej znaczący w kontekście kultury cyfrowej.
Po zgłębieniu, w trzech ostatnich latach, wymiarów i możliwości nowych technologii i świata cyfrowego, w tym roku Benedykt XVI dociera na jeszcze bardziej intymny poziomu komunikacji, przywołując konieczność integracji Milczenia i Słowa, “by uzyskać autentyczny dialog i głęboką bliskość między ludźmi”.
Milczenie i słowo są “dwoma wymiarami komunikacji, które powinny się równoważyć, następować po sobie i dopełniać”. Faza wyrażania, manifestowania siebie nie może być jedynym istniejącym atrybutem, ponieważ tylko w milczeniu człowiek jest w stanie wysłuchać drugiego i stworzyć pełną relację ludzką.
W sercu człowieka, przypomina Papież, panuje ciągły niepokój, poszukiwanie, które wyraża się w pytaniach o sens: “Człowiek nie może zadowolić się jedynie zwykłą tolerancyjną wymianą sceptycznych opinii i doświadczeń życia: wszyscy poszukujemy prawdy”. Dzisiaj, poprzez sieci społeczne i nowe technologie, możliwa jest stała wymiana i konfrontowanie się jednostek; ale zagrożeniem dla współczesnego człowieka jest to, że jest on „bombardowany odpowiedziami na pytania, których nigdy sobie nie stawiał albo potrzebami, których nie odczuwa. Dlatego „milczenie jest cenne, gdyż sprzyja niezbędnemu rozeznaniu wśród wielu bodźców i tak wielu odpowiedzi, które otrzymujemy, właśnie po to, aby rozpoznać i sformułować pytania naprawdę ważne” i „pomagają ludziom w odnalezieniu samych siebie i tej Prawdy, która nadaje sens wszystkim rzeczom”, tj. Boga.
Konieczne jest tworzenie „odpowiedniego środowiska, pewnego rodzaju ‘ekosystemu’, który potrafiłby równoważyć miliczenie, słowo, obrazy i dźwięki”. W tym znaczeniu Papież bynajmniej nie odżegnuje się od możliwości, jakie oferują najnowsze technologie cyfrowe, kiedy wyraźnie odnosi się do sieci społecznościowej, jaką jest Twitter: “W zwięzłości krótkich wiadomości, często nie dłuższych niż werset Biblii, można wyrazić głębokie myśli, jeśli nikt nie zaniedbuje rozwoju swego życia wewnętrznego”. A może również czyni tu odniesienie do użytku, jaki z nich czynią liczni biskupi i teologowie, pobudzając publiczną refleksję.
Ostatnie zdanie Orędzia jest poświęcone wychowaniu do komunikacji społecznej, zadania, do którego są wezwani działacze komunikacji społecznej: „Wychowanie siebie do komunikowania oznacza nauczenie się słuchania, kontemplacji, a nie tylko mówienia. Jest to szczególnie ważne dla tych, którzy podejmują ewangelizację: zarówno milczenie jak i słowo są istotnymi i nieodłącznymi elementami działań Kościoła w dziedzinie środków przekazu, by na nowo głosić Chrystusa we współczesnym świecie”.
Arcybiskup Celli zauważa, że to Orędzie plasuje się pomiędzy dwoma Synodami: pierwszym na temat Słowa Bożego, który odbył się w dniach 5-26 października 2008 r., i drugim, które odbędzie się w dniach 7-28 października 2012 r. Poza tym tekst Benedykta XVI odwiera się na całą rzeczywistość ludzką, zanurzoną w chaotycznym jazgocie współczesnego komunikowania się.
Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu to jedyne obchody o zasięgu światowym, jakich chciał Sobór Watykański II (Inter mirifica, 1963) i jest obchodzony w prawie wszystkich krajach, zgodnie z decyzją Biskupów całego świata, w święto Archaniołów Michała, Rafała i Gabriela, ustanowionego patronem wszystkich tych, którzy pracują w radiu. Orędzie Ojca Świętego na Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu, jest ogłaszane publicznie w dniu 24 stycznia, w dniu wspomnienia św. Franciszka Salezego, patrona dziennikarzy.
ANS – Watykan
Za: www.infoans.org
