Ks. Józef Zmełty urodził się dnia 1 sierpnia 1936 roku w Bronowie k. Bielska-Białej. Wychowywał się wraz z siedmiorgiem rodzeństwa, w domu Józefa i Teresy zd. Kopeć. Ojciec pracował w gospodarstwie rodzinnym, a Mama zajmowała się domem. Sakrament chrztu świętego otrzymał dnia 9 sierpnia 1936 roku, w rodzinnej parafii w Bronowie.
Jego dzieciństwo przypadło na trudne lata okupacji niemieckiej. W 1943 roku rozpoczął naukę w szkole podstawowej. Niedługo potem, wraz z bliskimi, został wysiedlony i przez rok mieszkał u rodziny na Górnym Śląsku, gdzie kontynuował naukę. W 1944 roku powrócił do Bronowa, gdzie mieszkając u rodziny, ukończył drugą klasę. W 1945 roku, po zakończeniu II wojny światowej, cała rodzina Zmełtych wróciła do Bronowa. Po ukończeniu edukacji w szkole podstawowej, we wrześniu 1956 rozpoczął naukę w Państwowym Technikum Ogrodniczym w Bielsku-Białej. Po drugiej klasie podjął decyzję o wstąpieniu do nowicjatu salwatorianów. Na jego decyzję wpływ miały religijna atmosfera domu rodzinnego oraz przykład starszego brata, ks. Henryka Zmełtego SDS (imię zakonne: Leander), wieloletniego misjonarza w Tanzanii.
Dnia 7 września 1958 roku Józef Zmełty rozpoczął nowicjat salwatorianów w Bagnie. Tego dnia przyjął habit oraz imię zakonne Izydor, którego używał do 1966 roku. Po roku formacji, dnia 8 września 1959 roku, złożył pierwszą profesję zakonną w Bagnie. Następnie został przeniesiony do Krakowa, gdzie w latach 1959-1961 uzupełniał edukację w zakresie szkoły średniej. W latach 1961-68 studiował w Bagnie dyscypliny filozoficzno-teologiczne. Dnia 8 września 1965 roku złożył śluby wieczyste w Bagnie. Święcenia diakonatu otrzymał dnia 7 kwietnia 1968 roku w katedrze wrocławskiej, przez posługę bpa Andrzeja Wronki. W tej samej świątyni, dnia 22 czerwca 1968 roku, z rąk kard. Bolesława Kominka otrzymał święcenia kapłańskie.
Początkowo posługiwał jako duszpasterz w domu zakonnym w Krakowie (ul. Łobzowska 22) oraz w Mikołowie. Dnia 1 października 1969 roku przeniósł się do domu zakonnego w Bielsku-Białej. W tamtejszej wspólnocie podjął obowiązki katechety i wikariusza miejscowej parafii. Podczas pobytu w Krakowie studiował w Instytucie Liturgicznym przy Papieskim Wydziale Teologicznym. Po trzech latach posługi w Bielsku-Białej, od 1 września 1972 roku, został wikariuszem w parafii pw. Św. Michała w Sopocie oraz w parafii pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Pruszczu Gdańskim. Po roku władze zakonne skierowały go do pracy na Warmii. Od 30 czerwca 1973 roku był wikariuszem i katechetą w parafii pw. Św. Jana Ewangelisty i Matki Boskiej Częstochowskiej w Bartoszycach. Oprócz posługi duszpasterskiej w bartoszyckiej parafii, ks. Józef przez 5 lat był nieformalnym opiekunem i spowiednikiem kleryków ze specjalnej jednostki wojskowej w tej miejscowości. Dzięki jego życzliwości i ogromnemu zaangażowaniu, siłą powoływani do odbycia służby wojskowej alumni, mieli wsparcie oraz miejsce, gdzie mogli udać się w czasie jednodniowych przepustek. Mieszkanie ks. Józefa było także miejscem spotkań przełożonych kleryków salwatoriańskich, innych zgromadzeń oraz diecezji, którzy odwiedzali swoich młodszych współbraci.
Kolejną placówką duszpasterską ks. Józefa był dom zakonny w Kołczewie, gdzie od 30 czerwca 1978 roku pełnił urząd proboszcza parafii pw. Św. Katarzyny oraz obowiązki wicesuperiora wspólnoty w Międzywodziu. Po trzech latach posługi został przeniesiony do domu zakonnego w Krzyżu Wielkopolskim. Od 1 lipca 1981 roku sprawował urząd superiora wspólnoty oraz obowiązki wikariusza miejscowej parafii. W 1983 roku przeprowadził się do Elbląga, gdzie od 9 października 1983 roku, pełnił obowiązki wikariusza w parafii pw. Św. Jerzego, a od 1984 roku był konsultorem wspólnoty salwatoriańskiej w Elblągu. W związku z chorobą, dnia 5 października 1985 roku został odwołany z funkcji wikariusza w Elblągu i przeniesiony do wspólnoty w Krakowie (ul. Łobzowska 22). Następnie, w latach 1985-87 posługiwał w domu zakonnym w Więciórce.
Kolejnym miejscem działalności apostolskiej ks. Józefa była wspólnota w Krakowie (ul. Łobzowska 22), gdzie od 30 czerwca 1987 roku sprawował obowiązki ekonoma i konsultora. Oprócz tego zaangażował się w Dzieło Współpracowników Salwatoriańskich. Po roku został przeniesiony do domu w Krakowie-Zakrzówku. Tu od 30 czerwca 1988 roku pełnił funkcję wicesuperiora oraz opiekuna Dzieła Współpracowników Salwatoriańskich i duszpasterza w kościele rektoralnym. Podjął się również posługi kapelana w Szpitalu Przeciwgruźliczym w Krakowie (mieszczącym się w zrabowanym w 1952 roku przez władze komunistyczne budynku obecnego prowincjalatu). Obowiązki te podjął, na podstawie dekretu nominacyjnego kurii krakowskiej z dnia 14 grudnia 1988 roku.
Dnia 29 maja 1990 roku, ks. Józef Zmełty został przeniesiony do domu zakonnego w Międzywodziu, gdzie powierzono mu urząd superiora i ekonoma miejscowej wspólnoty. Kolejny dekret z dnia 5 czerwca 1990 roku, dokonał korekty obowiązków powierzonych ks. Józefowi nad Bałtykiem. Został on włączony w apostolat misji i rekolekcji parafialnych w charakterze misjonarza i rekolekcjonisty ludowego. Po sześciu latach ks. Józef został zwolniony z urzędu superiora i ekonoma wspólnoty zakonnej w Międzywodziu.
Kolejnym etapem działalności apostolskiej ks. Józefa Zmełtego była wspólnota zakonna w Zakopanem. Tu od 1 lipca 1998 roku pełnił obowiązki pomocnika duszpasterskiego. Następnie, od 1 lipca 2003 roku, zamieszkał w domu zakonnym w Więciórce i pracował jako pomoc duszpasterska przy kościele rektoralnym pw. Matki Boskiej Ostrobramskiej. W 2007 roku powrócił do Zakopanego, gdzie od 1 lipca zamieszkał we wspólnocie zakonnej przy Bulwarach Słowackiego 2 i podjął obowiązki penitencjarza i pomocnika duszpasterskiego w kościele salwatorianów pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Świata. W tym okresie ks. Józefowi coraz mocniej dawały się we znaki ograniczenia spowodowane stanem zdrowia, co spowodowało konieczność zapewnienia mu profesjonalnej opieki w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym Sióstr Boromeuszek w Trzebnicy. Kolejne lata naznaczone były cierpieniem związanym z chorobą. Jego stan pogorszył się tak bardzo, iż konieczne stało się przeniesienie go do bielskiego hospicjum im. Jana Pawła II.
Ks. Józef pozostanie w pamięci współbraci oraz wielu osób, którym gorliwie służył, jako gościnny, ofiarny i pracowity duszpasterz. Mimo wielu ograniczeń spowodowanych stanem zdrowia do końca starał się być aktywnym w powierzonych sobie apostolatach.
Ks. Józef Zmełty zakończył swą ziemską pielgrzymkę dnia 18 marca 2021 roku w Bielsku-Białej. Zmarł w 85 roku życia, 62 roku życia zakonnego oraz w 53 roku kapłaństwa. Jego pogrzeb odbył się dnia 22 marca w kościele pw. Wniebowzięcia NMP w Bystrej. Został pochowany w grobowcu zakonnym w Bystrej.
Ks. Ireneusz Kiełbasa SDS
Za: www.sds.pl
