Mpinga to pierwsza misyjna placówka w Burundii, którą w przed czterdziestu laty objęli karmelici bosi z Polski. Kościół parafialny w Mpinga został wybudowany w latach 60-tych XX wieku przez ojców białych. W latach 1971-1984 posługę duszpasterską pełnili karmelici bosi. Ówczesna parafia była bardzo rozległa. Obejmowała połowę dzisiejszej diecezji Rutana – 6 aktualnych parafii. Parafia Mpinga leży na południowo-wschodnich obrzeżach kraju, na potężnym górskim grzbiecie wznoszącym się na ponad 2000 m nad poziom morza, stanowiącym jednocześnie dział wodny między dorzeczami Nilu i Konga oraz wspaniały punkt widokowy na setki burundyjskich wzgórz i bezkresną równinę sąsiedniej Tanzanii u podnóży.
W uroczystości brali udział bp Bonawentura Nahimana, ordynariusz diecezji Rutana, sekretarz Nuncjatury Apostolskiej w Burundi ks. Janusz Błachowiak, Prowincjał Krakowskiej Prowincji Karmelitów Bosych o. Andrzej Ruszała i towarzyszący mu sekretarz misji o. Bazyli Mosionek, a także pionierzy karmelitańskich misji: o. Teofil Kapusta, o. Sylwan Zieliński i o. Eliasz Trybała. Byli obecni pochodzący z Mpinga o. Cyryl Barutwanayo – pierwszy rwandyjski karmelita i o. Liberiusz Saruye, a także kilkunastu innych afrykańskich karmelitów bosych. Przybyły także siostry karmelitanki Dzieciątka Jezus, kanoniczki Ducha Świętego i siostry Bene-Terezya. Miejscowe władze reprezentowały pochodzący z Mpingi senator oraz administrator powiatu Mpinga-Kayowe.
Uroczystość rozpoczęła się procesją wejścia, w której za krzyżem podążali: ministranci, chóry, taneczny zespół liturgiczny, siostry i bracia zakonni, kapłani. Obecny proboszcz ks. Feliks Nyandwi po tradycyjnym powitaniu przybyłych, przypomniał historię parafii ze szczególnym uwzględnieniem okresu, w którym pracowali w niej karmelici i roli, jaką odegrali z punktu widzenia dzisiejszej jego posługi. Ks. Biskup w homilii odwoływał się m.in. do postaci św. Teresy od Dzieciątka Jezus, Patronki Misji.
O. Sylwan Zieliński, jako pierwszy karmelitański proboszcz w Mpinga, we wzruszającej przemowie w języku kirundi zwrócił się do swoich byłych parafian sprzed ponad 30 lat, zapoznał ich pokrótce z losami pozostałych współbraci misjonarzy przybyłych wspólnie w 1971 do Burundi oraz wyjaśnił okoliczności opuszczenia parafii Mpinga przez karmelitów. Po przymusowym opuszczeniu kraju przez niemal wszystkich misjonarzy za prześladującego Kościół prezydenta Bagazy, karmelici bosi zaangażowali się w pracę w sąsiednich Rwandzie i Zairze (dziś Republika Demokratyczna Kongo). Gdy otworzyła się możliwość powrotu do Burundi nie byli personalnie w stanie objąć ponownie obu placówek: Mpingi i Musongati. Objęli oni ufundowaną i od początku prowadzoną przez karmelitów parafię Musongati, a Mpingę ówczesny biskup przekazał kapłanom diecezjalnym.
Burundyjska uroczystość przygotowana pod kierunkiem O. Jana Bosco we współpracy z ks. Proboszczem, parafianami z Mpinga i siostrami karmlitankami Dzieciątka Jezus nie mogłaby się obyć bez okolicznościowych przemów przeplatanych śpiewami chóru i i wspólnego posiłku zwieńczonego ceremonią picia tradycyjnego piwa amasaka. Prostota i serdeczna, rodzinna atmosfera święta pomogły odżyć wspomnieniom tych, którzy pamiętali pierwsze misyjne trudy ojców karmelitów bosych. Jednocześnie wspólne świętowanie stało się okazją do do refleksji nad misyjną pracą i jej owocami oglądanymi po latach, do pytań o jej kontynuację siłami nowego pokolenia chrześcijan i miejscowych karmelitów. Ze względu na konieczność powrotu gości przed zmrokiem do odległych miejscowości, uroczystość zakończyła się późnym popołudniem błogosławieństwem zebranych przez Ks. Biskupa i życzeniami dalszej owocnej misyjnej pracy.
Jubileusz 40-lecia polskich misji karmelitów bosych w Rwandzie i w Burundii
1 października 2011 r. w krakowskim kościele przy ulicy Rakowickiej 18, w święto św. Teresy od Dzieciątka Jezus i Najświętszego Oblicza, odbyły się uroczystości upamiętniające wyjazd polskich Karmelitów Bosych na misje w Afryce. Przygotowaniem do tych uroczystości było triduum poprowadzone przez o. Bartłomieja Kurzyńca, misjonarza od blisko 35 lat, który mówiąc o Świętej z Lisieux, jednocześnie ukazywał swoje osobiste doświadczenie wiary zdobywane podczas misyjnej pracy.
W sam dzień uroczystości o godz. 16.30 wystąpił drugi z polskich misjonarzy, obecny na misjach już 40 lat, o. Kamil Ratajczak. Przedstawił On historię placówek misyjnych w Rwandzie i Burundi oraz ukazał specyfikę pracy polskich misjonarzy karmelitańskich w tych krajach. O 16.15 odmówiono Różaniec w intencji misji. Prowadziły go siostry z różnych Zgromadzeń zakonnych.
Centralnym punktem uroczystości była Msza Św. sprawowana przez ks. Bpa Jana Szkodonia. Delegatem Kurii Krakowskiej na tej Eucharystii był ks. Tadeusz Dziedzic, dyrektor Wydziału Misyjnego, zaś delegatem Prowincjała Krakowskiej Prowincji OCD (który obchodził tę uroczystość na kontynencie Afrykańskim) był radny prowincjalny o. Tadeusz Florek. We Mszy św. wzięli udział licznie zgromadzeni wierni. Obecni byli także Burundyjczycy: Elisabeth z Bujumbury, a także kleryk studiujący karmelitańskim seminarium w Krakowie br. Amadeusz Nzeyimana.
Ks. Biskup w słowach kazania zaznaczył, że nasze świętowanie odbywa się w dniach II Światowego Kongresu Bożego Miłosierdzia i w roku beatyfikacji wielkiego misjonarza świata, apostoła Bożego Miłosierdzia, Jana Pawła II. To nas zobowiązuje do tego by w misyjnej pracy nieść przede wszystkim prawdę o Bogu pełnym Miłości Miłosiernej. Na zakończenie Mszy Św. poświęcono płatki róż i ucałowano Relikwie Świętej Patronki Misji.
23 czerwca 1971 r. jedenastu karmelitów bosych z Polski udało się do Burundi i objęli oni dwie placówki: Mpinga i Musongati. Ze względu na trudności ze strony władz w Burundi w 1984 r. przyjęto parafię Rugango w Rwandzie. W 1985 r. założono w Butare dom formacyjny oraz rekolekcyjny i w tymże roku podjęto pracę w parafii Gahunga. W 1990 r. karmelici bosi powrócili do Burundi, obejmując parafię w Musongati.
W wyniku napadu rebeliantów na dom w Gahunga w lutym 1993 r., ojcowie musieli tymczasowo opuścić tę placówkę. Wybuch wojny domowej w kwietniu 1994 r., jak i wzajemna rzeź plemion zmusiły misjonarzy karmelitańskich do opuszczenia Rwandy. W sierpniu 1994 r. ojcowie powrócili do Butare. W styczniu 1997 r. nasi zakonnicy powrócili do Gahunga. W 1999 r. został otworzony dom formacyjny w Bujumbura, gdzie nasi bracia, ukończywszy nowicjat w Butare, kontynuują studia filozoficzne. W 2009 r. w Gitega (Burundi) rozpoczęto budowę Karmelitańskiego Centrum Duchowości.
Obecnie w pięciu klasztorach w Burundi i Rwandzie oprócz misjonarzy mieszka już 6 tubylczych kapłanów karmelitów bosych. Do kapłaństwa przygotowuje się 13 kleryków, dwaj z nich studiuje w Polsce.
o. Bartłomiej Kucharski
