Zakończenie konserwacji obrazu Matki Bożej Czerwińskiej

Od 400 lat Pani Mazowsza króluje na Jasnej Górze Czerwińskiej, darząc swych czcicieli licznymi łaskami. Jej wizerunek Kościół uznał za cudowny w 1648 roku. Sława Czerwińskiej Pani jest od wieków znana na całym Mazowszu i w Rzeczypospolitej; do Jej cudownego obrazu pielgrzymowali królowie oraz rzesza wiernych, którzy po dziś dzień szukają przed Jej Obliczem pomocy i łaskawości Boga. Od 1923 r. kustoszami sanktuarium Matki Bożej Czerwińskiej są salezjanie, którzy szerzą Jej kult i prowadzą do Niej młodzież. W 2008 r. podjęliśmy decyzję o konserwacji cudownego obrazu; pracochłonne zabiegi konserwatorów udało się zakończyć w jubileuszowym roku 400-lecia jego powstania. Ostatnią fazę prac konserwatorskich przeprowadziła pani Dorota Zemła – doświadczony i ceniony konserwator malarstwa, przy współpracy ks. dra Janusza Nowińskiego SDB, który z ramienia Towarzystwa Salezjańskiego czuwał nad konserwacją i opracował ikonografię cudownego obrazu. Prezentujemy obecnie wizerunek Pani Mazowsza takim, jaki powstał przed wiekami – cenną kopię obrazu Matki Bożej Śnieżnej. Niech Czerwińska Pani, strojna koron blaskiem, uprasza łaski u Swego Syna dla wszystkich, którzy z wiarą nawiedzają Jej cudowny obraz i czerwińskie sanktuarium.

Obraz Matki Bożej Czerwińskiej, Pani Mazowsza, został namalowany przez Łukasza z Łowicza w 1612 r. na zlecenie zakonu kanoników regularnych laterańskich – ówczesnych gospodarzy czerwińskiego opactwa. To oni podali malarzowi jako wzór cudowny obraz Matki Bożej Śnieżnej (Salus Populi Romani) z rzymskiej bazyliki Santa Maria Maggiore (Matki Bożej Większej) – jeden z najstarszych wizerunków maryjnych czczonych w Kościele katolickim. Malarz, w oparciu o graficzną kopię rzymskiego obrazu, oddał wiernie wizerunek Matki Bożej Śnieżnej wraz z towarzyszącymi mu detalami. Wszystkie te elementy możemy zauważyć na obrazie po jego konserwacji. Maryja z Dzieciątkiem Jezus trzymającym księgę Ewangelii ukazana jest w błękitnym płaszczu obwiedzionym złotem i w purpurowej sukni. Krzyż nad Jej czołem oznacza, że jest Matką Zbawiciela, a złota gwiazda na ramieniu przypomina o Jej dziewiczym macierzyństwie. Charakterystyczny układ palców prawej dłoni Madonny wskazuje na dwie natury Chrystusa – boską i ludzką. Pierścień na palcu to znak, że Matka Zbawiciele jest Oblubienicą Boga. W lewej dłoni Maryja trzyma mappę – białą chustę, starożytne insygnium władzy monarszej, które wskazuje na Jej godność Królowej Nieba. Godność tą na czerwińskim obrazie podkreśla też para aniołów prezentujących nad głową Madonny królewską koronę. Gdy insygnium mappy zastąpiło królewskie berło, wierni chustę w dłoni Maryi postrzegali jako symbol Jej opieki i pocieszenia – miała nią ocierać łzy cierpiących i strapionych.

Osobliwością obrazu Matki Bożej Czerwińskiej jest ukazanie Jej wizerunku na tle architektury będącej wyobrażeniem bazyliki Santa Maria Maggiore, gdzie od wieków czczony jest cudowny obraz Matki Bożej Śnieżnej. Malarz, korzystając z graficznego wzorca, wyróżnił charakterystyczne detale architektury: wieżę bazyliki, kopułę kaplicy cudownego obrazu oraz obelisk stojący przed świątynią. W ten sposób chciano podkreślić związek Czerwińskiej Madonny z Jej rzymskim pierwowzorem.

W latach 30. XVII w. wizerunek Matki Bożej Czerwińskiej został umieszczony w centrum wykonanego wówczas głównego ołtarza. Obraz, otoczony czcią wiernych, wkrótce zasłynął cudami, potwierdził je autorytet Kościoła oraz liczne wota składane przez obdarowanych łaskami. Najcenniejszym z nich jest srebrna sukienka ofiarowana w 1686 r. Od tego momentu cudowny wizerunek prezentowany jest w tym uroczystym przybraniu przysłaniającym większość malowanego obrazu.

ks. JN