Na Jasnej Górze w sobotę, 11 stycznia rozpoczęła sięnowenna ku czci św. Pawła I Pustelnika, patriarchy Zakonu Paulinów. Nabożeństwo popularnie zwane „Pawełkami” jest odprawiane we wszystkich klasztorach paulińskich w styczniu. Ojcowie i bracia czczą w ten sposób patriarchę swojego Zakonu – św. Pawła Pierwszego Pustelnika.
Na Jasnej Górze „Pawełki” mają szczególnie uroczysty charakter. Codziennie przez 9 dni o godz. 18.00 wszyscy ojcowie i bracia paulini gromadzą się w odświętnie udekorowanej i oświetlonej Kaplicy św. Pawła I Pustelnika, przylegającej do bazyliki jasnogórskiej, a dedykowanej patriarsze paulinów.
Celebrans w otoczeniu asysty i ministrantów po okadzeniu relikwii św. Pawła, wystawionych na ołtarzu, intonuje jeden z dwóch hymnów opowiadających o prześladowaniu chrześcijan mającym miejsce w czasie panowania rzymskich cesarzy Decjusza i Waleriana, i o życiu św. Pawła na pustyni tebajdzkiej w Egipcie (posłuchaj: hymn 1
, hymn 2) . Hymny śpiewają na przemian zakonnicy i wierni przy akompaniamencie Jasnogórskiej Orkiestry Dętej pod dyr. Marka Piątka oraz jasnogórskich chórów. Po hymnach jeden z ojców głosi Słowo Boże na temat życia św. Pawła, jego przesłania na dzisiejsze czasy oraz duchowości paulińskiej. Nabożeństwo „Pawełkowe” kończy ucałowanie relikwii św. Pawła Pierwszego Pustelnika przez każdego z członków zakonnej wspólnoty i przez wiernych.
„Ta nowenna jest obchodzona na Jasnej Górze bardzo uroczyście, ale we wszystkich naszych klasztorach, kościołach, domach jest sprawowana ta nowenna jako wyraz kultu do św. Pawła I Pustelnika – mówi o. MelchiorKrólik – Codziennie wychodzimy uroczyście ubrani w płaszcze procesyjne, bo to jest bardzo wielka uroczystość. Procesję kończy celebrans w asyście dwóch ojców, niosą relikwie św. Pawła I Pustelnika. Mamy autentyczne relikwie – kość świętego – zatwierdzone przez Kościół Święty, otrzymaliśmy je od Węgrów. Te relikwie stawia się na podium przed obrazem Świętego Pawła i okadza. To okadzenie jest dowodem wielkiej czci”.
„Ta nowenna do św. Pawła jest dla nas rekolekcjami, jest modlitwą, przypomnieniem sobie o tym charyzmacie, bo w tej codzienności często jesteśmy zaganiani w różnych obowiązkach, w różnych sytuacjach, przed którymi Pan Bóg nas stawia – mówi o. Mariusz Małkiński – Idąc na nowennę, patrząc na ludzi, ilu jest, to cieszę się bardzo, że ciągle są ci, którzy są razem z nami, bo to też i nas umacnia, że Częstochowa przychodzi, bo teraz nie ma pielgrzymów, tylko ludzie z Częstochowy przychodzą tutaj na tę nowennę, także to jest ta radość obecności i wspólnoty”.
Nowością na tegorocznych „Pawełkach” jest rozdawanie wszytskim uczestnikom „chlebków św. Pawła”. Po zakończeniu nabożeństwa wierni, wzorem klasztoru św. Pawła w Egipcie, w kruchcie bazyliki otrzymują chleb. Jest to pamiątka przekazu, w którym kruk przynosił Pawłowi na pustyni chleb, by ten mógł przeżyć.
*
W niedzielę, drugiego dnia nowenny rozważanie poprowadził o. Franciszek Morgiel. Podjął temat „Wyjście na pustynię”. Najpierw wskazał, czym jest pustynia, „(…) jest miejscem dojrzewania i zmagania się z ludzką słabością i grzechem, jest miejscem konfrontacji i spotkania z prawdą o sobie samym” – mówił.
„Słowo ‘pustynia’ z greckiego słowa ‘eremos’ oznacza pustkowie, miejsce opustoszenia i porzucenia, właśnie od tego znaczenia wywodzi się słowo pustelnik czyli eremita – przypomniał kaznodzieja – Pustynia uczy zgody na bycie całkowicie zależnym od Boga. Pustynia wyniszcza też w człowieku pragnienie niezależności i posiadania. Wyjście na pustynię oznacza zatem przede wszystkim wędrówkę do własnego serca. Czas i przestrzeń oddane wyłącznie Bogu i ukierunkowane tylko na Niego”.
*
Tegoroczne kazania na nowennie ku czci św. Pawła Pierwszego Pustelnika w dniach 11-18 stycznia 2014 r. wygłoszą:
sobota, 11 stycznia – o. Marek Dzodz, temat: Decyzje młodości
niedziela, 12 stycznia – o. Franciszek Morgiel, temat: Wyjście na pustynię
poniedziałek, 13 stycznia – o. Mariusz Małkiński, temat: Walka Pustyni
wtorek, 14 stycznia – o. Michał Strojecki, temat: Tłumy na pustyni
środa, 15 stycznia – o. Robert Jasiulewicz, temat: Walka o wytrwanie
czwartek, 16 stycznia – o. Jacek Nawalny, temat: Krzyż
piątek, 17 stycznia – o. Szymon Botul, temat: Mądrość pustyni
sobota, 18 stycznia – o. Zbigniew Kluska, temat: Troska o świat
*
14 stycznia, w wigilię uroczystości św. Pawła Pierwszego Pustelnika, patriarchy Zakonu Paulinów, mnisi przeżywająDzień Skupienia Paulinów. Mszy św. wspólnotowej o godz. 7.00 w Kaplicy Matki Bożej przewodniczył i kazanie wygłosił o. Michał Pacan.
W uroczystość św. Pawła – 15 stycznia paulini odprawiają uroczystą wspólnotową Mszę św. Ojcowie i bracia zgromadzeni przed Cudownym Obrazem Matki Bożej wraz z Generałem Zakonu ponawiają śluby czystości, ubóstwa i posłuszeństwa. Eucharystia rozpocznie się o godz. 11.00 w Kaplicy Matki Bożej.
16 stycznia paulini obchodzą Święto Królowej Pustelników, zatwierdzone przez Stolicę Apostolską jako wyraz wdzięczności za opiekę Maryi nad Zakonem Paulińskim. W prawodawstwie Zakonu Paulinów czytamy, że „Maryja wycisnęła zasadnicze znamię na duchowości Zakonu, jego pracy i dziejach”. Dlatego też w święto Królowej Pustelników wspólnota paulińska ponawia Akt Zawierzenia Zakonu Maryi.
Uroczystość ku czci św. Pawła tzw. „zewnętrzna”, obchodzona jest z licznym udziałem wiernych. Przypada ona w ostatnim dniu nowenny ku czci św. Pawła, a więc w tym roku w niedzielę, 19 stycznia. O godz. 11.00 uroczystej Sumie z udziałem paulinów oraz przybyłych wiernych, będzie przewodniczył abp Wacław Depo, metropolita częstochowski.
Święty Pustelnik z Egiptu uważany jest za patrona i opiekuna dzieci, a także matek spodziewających się rozwiązania lub pragnących mieć potomstwo. Dlatego ostatnie nabożeństwo „Pawełek” gromadzi bardzo licznie rodziny z dziećmi. Rodzice i dziadkowie przyprowadzają w tym dniu swoje pociechy na Jasną Górę z prośbą o błogosławieństwo. Najmłodsi otrzymują przygotowane przez paulinów upominki w postaci obrazków, słodyczy i owoców pustyni. W tym roku nabożeństwo to zostanie odprawione w niedzielę, 19 stycznia. Będzie mu przewodniczył bp Antoni Długosz z Częstochowy, nazwywany „biskupem dzieci”, On również pobłogosławi indywidualnie wszystkie dzieci i ich opiekunów. Początek nabożeństwa – o godz. 16.15 w bazylice jasnogórskiej.
Święty Paweł z Teb żył w Egipcie. Urodził się ok. 228 r., a zmarł w 341 r. Miał więc przeżyć aż 113 lat, z czego ponad 90 lat spędził na pustyni, żyjąc w grocie skalnej – sam na sam z Bogiem. Całe życie spędził na pustyni modląc się i pokutując. W historii Kościoła uznawany jest za pierwszego pustelnika.
o. Stanisław Tomoń
BPJG / mn, mś
