500 tys. zł z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków otrzyma wspólnota księży sercanów w Stopnicy na odbudowę zabytkowej murowanej kaplicy św. Anny w Stopnicy-Kątach Starych, która ma ciekawą historię. Obecnie jest odbudowana w 50 procentach.
Kaplica została wzniesiona w 1701 r. w formie dobudowanego obiektu do istniejącego wówczas kościoła zakonnego. 7 listopada 1944 r., Niemcy w odwecie za udzielenie schronienia partyzantom, wysadzili kaplicę. Zachowały się wyłącznie fundamenty i fragmenty murów przejścia z nawy do kaplicy św. Anny. Kaplica służyła partyzantom do prowadzenia działalności konspiracyjnej – mieli tutaj swoją radiostację.
Rektor sercanów ks. Stanisław Gruca jest pełen optymizmu co do dalszych prac przy kaplicy, w szczególności jej zadaszenia, gdyż ono jest najpilniejsze. – To bardzo poważny zastrzyk na te działania i być może pod koniec jesieni, albo po zimie, uda się prace sfinalizować – mówi w rozmowie z KAI. – Projekt mamy gotowy i zatwierdzony – dodaje.
Wykonanie dachu to nie lada wyzwanie, gdy jego konstrukcję stanowi ośmiokątna kopuła. Będzie kryty miedzią. Wykonanie dachu to jeden z najdroższych elementów odnowy kaplicy, a środki rządowe stanowią duży zastrzyk gotówki. Pilną sprawą jest też wstawienie okien.
Obecnie kaplica została odbudowana w ponad 50 proc. Mury już stoją. Ponadto zrekonstruowane zostały krypty, w których spoczywają przedstawiciele rodów Sołtyków i Bidzińskich. Przy okazji odbudowy i odgruzowywania pozostałości po kaplicy św. Anny, wydobyto 42 szkielety osób związanych z tymi rodzinami. Obecnie trwa odbudowa bocznych zarysów ściany i łuków.
Sporym wyzwaniem będzie także rekonstrukcja posadzki, która była pierwotnie wykonana z grubych marmurowych płyt. – Część marmurowych bloków zachowała się i chcemy je włączyć do nowej posadzki, aby podkreślić ciągłość historyczną – mówi rektor.
Sercanów czeka także wykonanie stalowych drzwi oraz otynkowanie kaplicy zarówno z zewnątrz jak i wewnątrz.
W planach jest także odnowa zabytkowych epitafiów wykonanych z czarnego marmuru, m.in. fundatora kaplicy Stefana Bidzińskiego, wojewody sandomierskiego.
Pofranciszkański klasztor w Kątach Starych w 1979 r. przejęło Zgromadzenie Księży Sercanów. Sercanie zajęli się modernizacją budynków klasztornych, w których urządzili nowicjat dla kandydatów do zgromadzenia. W 1981 r. zmieniono także patronów kościoła: ze św. Marii Magdaleny i św. Franciszka z Asyżu na św. Antoniego Padewskiego. Obraz tego świętego ocalał jako jeden z nielicznych elementów sakralnych po bombardowaniach wojennych Stopnicy.
Myśl, aby uporządkować i zabezpieczyć ruinę powstała w 2017 roku, wtedy też zrodził się pomysł rekonstrukcji kaplicy w całości. Prace rozpoczęły się w 2019 roku. Ich dotychczasowy koszt szacowany jest na ponad pół miliona złotych.
Całkowity koszt inwestycji opiewa na ok. 4 mln zł.
Pomoc w pozyskaniu dotacji z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków udzielił sercanom samorząd i gmina Stopnica.
dziar / Stopnica
KAI