2. W 203 ogólnopolskich pielgrzymkach wzięło udział ok. 780tys. osób.
Najliczniejsze pielgrzymki to: Rodzina Radia Maryja, Odnowa w Duchu Świętym, Rolnicy, Ludzie Pracy, Anonimowi Alkoholicy, Rodzina Szkół im. Jana Pawła II, Kolejarze, Podwórkowe Kółka Różańcowe Dzieci, Amazonki, Nauczyciele, Leśnicy, Legion Maryi, Pocztowcy, Apostolat Maryjny, Małżeństwa i Rodziny, Młodzi Słuchacze Radia Maryja, Elektrycy, Franciszkański Zakon Świeckich, Akcja Katolicka, Pszczelarze.
Po raz pierwszy przybyły: Pielgrzymka Dziennikarzy i Pielgrzymka Związku Strzeleckiego.
3. Pielgrzymek krajowych przybyłych różnymi środkami lokomocji było –
a) parafialnych: 2 tys. 470 grup, a w nich 153 tys. 365 osób
b) młodzieży maturalnej: 845 grup, a w nich 164 tys. 826 osób
c) dzieci pierwszokomunijnych: 1 tys. 035 grup, a w nich 58 tys. 275 osób
d) dzieci i młodzieży: 729 grup, w nich 32 tys. 146 osób
e) zawodowych, modlitewnych: 1 tys. 223 grupy, w nich 51 tys. 841 osób
f) emerytów, chorych i niepełnosprawnych: 403 grupy, a w nich 19 tys. osób
g) pielgrzymek rowerowych – 83 grupy, a w nich ok. 2 tys. osób
h) pielgrzymek biegowych – 9 grup, a w nich 192 osoby
i) pielgrzymek konnych – 2 grupy, a w nich 44 osoby
j) jedna pielgrzymka na rolkach – 100 osób.
4. Na Jasną Górę przyszło 278 pieszych pielgrzymek, uczestniczyło w nich 140 tys. 956 osób.
5. Na Jasną Górę, oprócz polskich kardynałów, arcybiskupów i biskupów, przybyło 42 hierarchów z 24 państw świata, z: Białorusi, Ukrainy, Kazachstanu, Hiszpanii, Indii, Zambii, Austrii, Uzbekistanu, Argentyny, Kuby, Ekwadoru, Węgier, Włoch, Republiki Południowej Afryki, Stanów Zjednoczonych, Szkocji, Brazylii, Rumunii, Egiptu, Filipin, Szwajcarii, Słowacji, Konga i Pakistanu. Częstochowskie sanktuarium odwiedzili m.in.: kard. Angelo Scola, metropolita Mediolanu; abp Rino Fisichella, przewodniczący Papieskiej Rady do spraw Krzewienia Nowej Ewangelizacji; bp Bruno Musaro, nuncjusz apostolski na Kubie oraz abp Jan Pawłowski, nuncjusz apostolski w Kongu i Gabonie.
6. Sanktuarium odwiedzili pielgrzymi i turyści z 74 krajów świata.
Jasnogórskie Centrum Informacji oprowadzało w 11 językach,
z posługi przewodników skorzystało 3.241 grup zagranicznych w liczbie 80.877 osób.
W tym:
a/ Włochy – 19.105 osób w 694 grupach
b/ U.S.A. – 11.187 osób w 557 grupach
c/ Niemcy – 10.302 osoby w 390 grupach
d/ Hiszpania – 7.978 osób w 351 grupach
e/ Francja – 7.916 osób w 286 grupach
f/ Portugalia – 2.940 osób w 79 grupach
g/ Austria – 2.449 osób w 76 grupach
h/ Węgry – 2.511 osób w 42 grupach.
7. Przewodnicy oprowadzili również 1.149 polskich grup zorganizowanych w liczbie 39.1714 osób.
8. Tajemnicę Najświętszej Eucharystii kapłani sprawowali 67.875 razy.
9. Kazań, homilii i Apeli Jasnogórskich wygłoszono – 6.430
10. Rozdzielono Komunii św. 1.894.000
11. Sakrament Małżeństwa zawarły – 42 pary.
12. Ochrzczono 50 dzieci.
13. Jasnogórscy spowiednicy poświęcili pielgrzymom 33.480 godzin służąc w konfesjonale poprzez sprawowanie Sakramentu Pojednania.
14. Różne grupy modlitewne odbyły 218 czuwań nocnych.
15. Odbyło się 12 kongresów i sympozjów naukowo-duszpasterskich.
16. Przeprowadzono 16 serii rekolekcji dla różnych grup zorganizowanych.
17. Odbyło się 21 koncertów muzycznych.
18. Wystąpiło 71 chórów, orkiestr i zespołów muzycznych z Polski i innych krajów świata.
19. W Księdze Wotywnej zarejestrowano 1.481 wot dziękczynno-błagalnych.
20. W sobotniej nowennie do Matki Bożej Jasnogórskiej złożono 600.696 kartek z prośbami i z podziękowaniami.
21. We wspólnocie Jasnogórskiej Rodziny Różańcowej ponad 4.500 osób zobowiązało się do odmawiania różańca w intencjach nawrócenia grzeszników i o pokój na świecie; do Krucjaty Różańcowej za Ojczyznę wpisało się 109.000 osób.
22. W Parafialnych Księgach Pielgrzymów zanotowano około 5.100 wpisów.
23. W Jasnogórskiej Księdze Trzeźwości Narodu złożono 178 zobowiązań życia w trzeźwości.
24. Jasnogórskie Kancelarie o. Przeora, o. Kustosza i inne wysłały ponad 138.000 listów.
25. Odbyły się 51 projekcje filmów i przeźroczy o tematyce religijnej. Filmy obejrzało 1.250 osób (w Kaplicy św. Józefa i Kaplicy Różańcowej).
27. W Poradnictwie Rodzinnym 1.592 osób szukało pomocy z zakresu życia rodzinnego.
28. W Poradnictwie Psychologiczno-Religijnym dla młodzieży przeprowadzono 1052 rozmów indywidualnych i grupowych.
29. Światła i nadziei na drodze życia poprzez Jasnogórski Telefon Zaufania szukało 1.866 osób.
30. Centralny Ośrodek Duchowej Adopcji na Jasnej Górze przeszkolił 220 animatorów. Duchową Adopcję podjęło około 58.000 osób.
31. Do Księgi Apelowej intencje wpisało około 65.021 osób.
32. W „Dar Modlitwy” w Jasnogórskim Centrum Modlitwy Zawierzenia włączyło się 450 osób; do Wspólnoty: „Z Maryją ratuj człowieka” zapisano 700 osób.
32. Ośrodek Pomocy Charytatywnej na Jasnej Górze udzielił pomocy finansowej, odzieżowej i żywnościowej około 24.000 osobom biednym, bezdomnym, bezrobotnym i samotnym. Pod stałą opieką jest 650 rodzin – około 1.200 osób.
32. W Jasnogórskich Punktach Pomocy Medycznej udzielono doraźnej pomocy 12.330 osobom.
33. Wydawnictwo „Paulinianum” wydało w tym roku 21 pozycji książkowych: albumy, książki, modlitewniki.
34. Ponadto Jasna Góra prowadzi działalność apostolską i ewangelizacyjną przez radio „Jasna Góra”, miesięcznik „Jasna Góra”.
35. Przy jasnogórskim sanktuarium działają grupy apostolskie:
a/ Jasnogórska Rodzina Różańcowa
b/ Sodalicja Mariańska
c/ Asysta Jasnogórska
d/ Franciszkański Zakon Świeckich
e/ Duszpasterstwo Młodzieżowe
f/ Jasnogórskie Duszpasterstwo Akademickie
g/ Jasnogórska Wspólnota Odnowy w Duchu Świętym „Kana”
h/ Centralny Ośrodek Duchowej Adopcji Dziecka Poczętego
i/ 6 Chórów Jasnogórskich
j/ Intradziści i Orkiestra Jasnogórska
k/ Jasnogórskie Centrum Modlitwy Zawierzenia
l/ Armia św. Michała Archanioła
ł/ Bractwo Eucharystyczne
m/ Bractwo NMP Królowej Polski.
Ważniejsze wydarzenia na Jasnej Górze w roku 2012:
– 3 maja, w czasie obchodów uroczystości ku czci Matki Bożej Królowej Polski, na Jasnej Górze poświęcone zostało Epitafium Smoleńskie ku czci ofiar tragedii smoleńskiej 10 kwietnia 2010 r. Epitafium – blisko 4-metrowa płaskorzeźba – umieszczona została na wprost wyjścia z Kaplicy Matki Bożej;
– w dniach od 30 kwietnia do 3 maja na Jasnej Górze i w Częstochowie trwał 7. Krajowy Kongres Polskiej Federacji Pueri Cantores. Na Kongres przyjechało 16 chórów dziecięcych i młodzieżowych z całej Polski, skupiających 460 chórzystów;
– 1 maja na Jasnej Górze odbyła się inauguracja 22. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”. Był to jednocześnie koncert galowy z okazji 80-tych urodzin wybitnego polskiego kompozytora Wojciecha Kilara i 20-lecia powstania Polskiej Federacji Pueri Cantores;
– 12 maja Strażacy Państwowej i Ochotniczych Straży Pożarnych uczcili jubileusz 20-lecia istnienia Państwowej Straży Pożarnej;
– 3 czerwca Kapituła Nagrody „Orli Laur” przyznała Zakonowi Paulinów wyróżnienie w kategorii: Dialog międzykulturowy 2012, jako wyraz najwyższego uznania „za wybitny wkład w gromadzenie i przechowywanie historycznych dziejów Polski na bazie zbiorów Klasztoru Jasnogórskiego”. Uroczystość wręczenia statuetek odbyła się w Parku Zamkowym w Pszczynie;
– w dniach 25-27 czerwca odbyła się 2. Narodowa Pielgrzymka Węgrów na Jasną Górę; uczestniczyło w niej około 1 tys. pielgrzymów z udziałem księży biskupów i przewodniczącego Parlamentu Węgierskiego marszałka László Kövéra. Złożono wotum – studnię przyjaźni polsko–węgierskiej z rzeźbą bł. Euzebiusza, założyciela Zakonu Paulinów;
– 22 czerwca jubileusz 20-lecia powstania obchodziła na Jasnej Górze Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa – SKOK;
– 17 lipca, w dniu swoich 80-tych urodzin, wybitny polski kompozytor Wojciech Kilar modlił się na Jasnej Górze. Z racji urodzin kompozytora w sanktuarium kilka dni wcześniej, 13 lipca, odbył się uroczysty, jubileuszowy koncert;
– od sierpnia do października na w jasnogórskim Wieczerniku wystawiony był Ołtarz Miłosierdzia Bożego „Gwiazda Kazachstanu”, wykonany przez gdańskiego artystę bursztynnika Mariusza Drapikowskiego. Ołtarz jest darem dla sanktuarium Matki Bożej Królowej Pokoju w Oziornoje w Kazachstanie;
– 4 lipca 20-lecie pielgrzymowania na Jasną Górę obchodzili członkowie Apostolatu Maryjnego z Poznania. Pielgrzymi przyjeżdżają na Jasną Górę co miesiąc od 20 lat, uczestnicząc w modlitwie w jasnogórskim sanktuarium;
– 22 sierpnia na Jasnej Górze gościła peregrynująca po Europie kopia Ikony Częstochowskiej „Od Oceanu do Oceanu”. Obraz wędrował od Władywostoku do Fatimy przez świat w intencji obrony życia. Tak, jak na szlaku peregrynacji Obrazu Nawiedzenia po polskich parafiach, naszą modlitwą wspieraliśmy również tę peregrynację w obronie życia na szlaku ‘od oceanu do oceanu’ czyli trasie jaką przemierza kopia Ikony Matki Bożej Częstochowskiej;
– 26 sierpnia, w uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej, została poświęcona kamienna tablica upamiętniająca Śluby Narodu Polskiego. Tablica z tekstem Jasnogórskich Ślubów Narodu, złożonych 26 sierpnia 1956 r., autorstwa Prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego, została wmurowana przed wejściem do Kaplicy Matki Bożej;
– 2 września w Jasnogórskich Dożynkach uczestniczył m.in. Prezydent RP Bronisław Komorowski;
– 24 września Zakon Paulinów przekazał relikwie św. Pawła Pierwszego Pustelnika (patriarchy Zakonu Paulinów) dla Koptyjskiego Kościoła Ortodoksyjnego. W darze od Koptów paulini otrzymali natomiast relikwie św. Marka Ewangelisty;
– 27 września podopieczni Ośrodka dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej w Rusinowicach po raz 300-setny przyjechali na Jasną Górę. Tradycją ośrodka od początku powstania jest pielgrzymowania do Częstochowy. Pielgrzymom towarzyszył ks. prał. Franciszek Balion, dyrektor Ośrodka;
– 7 października Anita Włodarczyk, srebrna medalistka w rzucie młotem na igrzyskach olimpijskich w Londynie, dziękowała Matce Bożej za osiągnięcia sportowe;
– 23 października o. Roman Majewski, przeor klasztoru na Jasnej Górze został odznaczony wysokim odznaczeniem – Krzyżem Średnim Orderu Węgierskiego. Uroczystość miała miejsce w Parlamencie Węgierskim w Budapeszcie. To wysokie odznaczenie państwowe zostało przyznane o. Romanowi Majewskiemu w dowód uznania wyjątkowych zasług w dziedzinie pielęgnowania polsko-węgierskich kontaktów historycznych i społecznych;
– 9 grudnia miało miejsce bolesne wydarzenie – próba zniszczenia Cudownego Obrazu Królowej Polski. Wydarzenie to wywołało szeroki oddźwięk w kraju i poza granicami Polski. W wielu parafiach w Polsce podjęto modlitwę ekspiacyjną za ten świętokradczy czyn. Po tej grudniowej profanacji Cudownego Obrazu, podjęliśmy żarliwą modlitwę ekspijacyjną i przebłagalną, zostały też poczynione konkretne prace dla jeszcze lepszego zabezpieczenia jasnogórskiego Obrazu.
– na zakończenie 2012 roku dobiegła końca realizacja projektu kluczowego „Kompleksowa restauracja zabudowań Klasztoru Ojców Paulinów na Jasnej Górze”, dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej oraz ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W ramach projektu odnowiono budynki klasztorne, wybudowano dodatkowy wjazd na Jasną Górę oraz dokonano kompleksowego remontu bazyliki jasnogórskiej, który obejmował wymianę posadzki, remont i modernizację organów oraz kompleksowe prace konserwatorskie: w prezbiterium, nawie głównej, nawach bocznych i kaplicach. Podjęta inwestycja miała na celu ochronę dziedzictwa kulturowego, a także zwiększenie bezpieczeństwa pielgrzymów. Za realizację projektu ze strony Jasnej Góry odpowiedzialny był bezpośrednio o. Czesław Brud, administrator Klasztoru Paulinów na Jasnej Górze. W uznaniu szczególnych zasług dla ochrony polskiego dziedzictwa narodowego brązowy medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” otrzymał Bogdan Chaber, właściciel Pracowni Konserwacji Dzieł Sztuki, która wraz z drugą pracownią – Józefa Żołyniaka, prowadziła w bazylice prace konserwatorskie;
– od początku 2012 roku, z inicjatywy przeora Jasnej Góry o. Romana Majewskiego, w czasie sobotniej Jasnogórskiej Modlitwy o pokój dla świata, tajemnice różańcowe przedzielane są śpiewami akatystu, starożytnego hymnu ku czci Matki Bożej. W śpiew włączają się jasnogórskie chóry;
– na Jasnej Górze złożone zostały szczególne wota – pamiątki po ofiarach katastrofy smoleńskiej 10 kwietnia 2010 r. Rodzina śp. gen. Bronisława Kwiatkowskiego, dowódcy operacyjnego Sił Zbrojnych RP, przekazała pamiątki po śp. generale, wśród nich mundur zniszczony w katastrofie smoleńskiej; a Ewa Błasik, wdowa po gen. pilocie Andrzeju Błasiku, dowódcy Sił Powietrznych RP, złożyła na Jasnej Górze pamiątki po śp. mężu, wśród nich także mundur generalski, który miał na sobie w czasie katastrofy smoleńskiej;
– do Konfraterni Zakonu Paulinów przyjęci zostali: abp Wacław Depo – metropolita częstochowski, o. Tadeusz Rydzyk – dyrektor Radia Maryja i Telewizji Trwam; ks. prał. Stanisław Kardasz – proboszcz parafii Matki Bożej Zwycięskiej w Toruniu i założyciel Pieszej Pielgrzymki z Torunia na Jasną Górę oraz prof. dr hab. Jerzy Andrzej Wojtczak-Szyszkowski – profesor Uniwersytetu Warszawskiego i członek Rycerstwa Czarnej Madonny;
– peregrynacja Wizerunku Nawiedzenia, czyli kopii Cudownego Obrazu Matki Bożej, w 2012 roku trwała w: diecezji elbląskiej (od 3 marca do 24 sierpnia) oraz w diecezji toruńskiej (od 26 sierpnia). Peregrynacja w diec. toruńskiej potrwa do 15 września 2013 r.
– jubileusze kapłańskie świętowali ojcowie paulini:
55-lecie: o. Dionizy T. Łukaszuk oraz o. Gordian Słaboń (zmarł 25 listopada 2012 r.);
50-lecie: o. Jan Golonka, o. Stanisław Turek, o. Janusz Zbudniewek, o. Władysław Przekop, o. Rafał Glinkowski, o. Włodzimierz Kuliberda;
40-lecie: o. Konrad Pomper;
30-lecie: o. Jan Pach i o. Jan Kolmaga;
– w dowód uznania dla pracy i działalności dwóch paulinów zostało uhonorowanych państwowymi odznaczeniami: o. Jan Golonka, kustosz Zbiorów Sztuki Wotywnej na Jasnej Górze otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, a o. Eustachy Rakoczy, Jasnogórski Kapelan Żołnierzy Niepodległości, wyróżniony został nagrodą Miasta Częstochowy „Tym, co służą Miastu i Ojczyźnie”;
– Straż Jasnogórska świętowała jubileusz 20-lecia powstania. Straż powstała w 1992 r. z inicjatywy ówczesnego przeora Jasnej Góry o. Jerzego Tomzińskiego i administratora o. Jana Zelka. Jej zadaniem jest ochrona Jasnej Góry jako obiektu oraz zapewnienie bezpieczeństwa pielgrzymom na terenie i wokół Sanktuarium;
– w Arsenale została otwarta nowa ekspozycja: „Sportowcy Matce Bożej Jasnogórskiej”. Prezentuje wota sportowców przekazane Matce Bożej Jasnogórskiej;
– na rynku wydawniczym, nakładem Wydawnictwa Zakonu Paulinów „Paulinianum”, ukazała się m.in. książka pt. „Arcybiskup Wacław Tomasz Depo. Przywołany blaskiem Jasnej Góry”. Pozycja została przygotowana z racji objęcia przez ks. arcybiskupa metropolii częstochowskiej. Książka pod red. o. Zachariasza Jabłońskiego, paulina i s. Zofii Kowalczyk, jest zbiorem homilii i rozważań ks. arcybiskupa Wacława Depo, wygłoszonych na Jasnej Górze w latach 2004–2012.
– ukazał się 30-sty, jubileuszowy tom Wydawnictwa Zakonu Paulinów pt. „Studia Claromontana” pod redakcją o. prof. Janusza Zbudniewka, paulina.
Życie muzyczne:
– Jasnogórski Chór Mieszany im. NMP Królowej Polski świętował jubileusz 60-lecia powstania. Obecnie chór prowadzi dyrygent Marcin Lauzer;
– Jasnogórska Orkiestra Dęta pod batutą dyrygenta Marka Piątka obchodziła złoty jubileusz 50-lecia istnienia i działalności na Jasnej Górze;
– 35-lecie pracy na Jasnej Górze obchodziła Alicja Gołaszewska, organistka i kompozytorka, autorka pieśni „Czarna Madonna”;
– w serii Jasnogórska Muzyka Dawna ukazały się trzy kolejne płyty CD, prezentujące muzykę zachowaną w klasztornych archiwach;
– w Adwencie trwała kolejna, 11. edycja Jasnogórskich Wieczorów Organowych. W tym roku kompozycje brzmiały wyjątkowo, gdyż wykonywane były na odnowionych organach bazyliki jasnogórskiej;
– dobiegła końca kompleksowa konserwacja zabytkowych instrumentów ze zbiorów jasnogórskich. Instrumenty, eksponowane w Muzeum 600-lecia, należały do istniejącej na Jasnej Górze w połowie XVI w. sławnej Kapeli Jasnogórskiej. Instrumenty zostały poddane konserwacji w Muzeum Narodowym w Poznaniu. Opiekę nad pracami sprawował o. Nikodem Kilnar, prezes Stowarzyszenia Kapela Jasnogórska, krajowy duszpasterz muzyków kościelnych. Jasnogórskie instrumentarium można obecnie podziwiać w Muzeum Narodowym w Poznaniu, gdzie w dniach od 30 grudnia 2012 r. do 10 marca 2013 r. trwa wystawa: „W służbie sacrum. Z kultury muzycznej Jasnej Góry i Poznania w XVIII wieku”. Od 1 maja do 31 sierpnia 2013 r. wystawa ma być prezentowana również na Jasnej Górze.
Jasna Góra pozostawała w codziennej jedności modlitewnej z papieżem Benedyktem XVI. Szczególnej opiece Jasnogórskiej Maryi, Matki Kościoła polecaliśmy Ojca Świętego w dniach jego pielgrzymowania na Kubę i do Libanu. W żywej wspólnocie Kościoła katolickiego z wdzięcznością przyjęliśmy ogłoszenie trwającego Roku Wiary. Naszą modlitwą wspieraliśmy obrady Synodu Biskupów w Rzymie. Z nadzieją i troską o przyszłość rodziny wsłuchiwaliśmy się w głosy docierające do nas z obrad Światowego Spotkania Rodzin w Mediolanie. W czerwcu 2012 r., w dniach 50. Kongresu Eucharystycznego jaki miał miejsce w Dublinie w Irlandii, jeszcze mocniej dziękowaliśmy Bogu za skarb Eucharystii.
Nieprzerwanie, każdego dnia w Kaplicy Matki Bożej modliliśmy się za Ojczyznę, a zwłaszcza w dniu 29 IX – w dniu centralnego marszu ‘Obudź się Polsko’ oraz corocznych świąt narodowych.
Na comiesięczne czuwania Archidiecezji Częstochowskiej, jak i na nocne czuwania różnych wspólnot modlitewnych, wciąż przybywali wierni. Na Jasnej Górze codziennie była możliwość adoracji przed wystawionym Najśw. Sakramentem.
o. Ignacy Rękawek
Kustosz Sanktuarium Jasnogórskiego
o. Stanisław Tomoń
Biuro Prasowe Jasnej Góry