Najliczniejsze pielgrzymki to: Rodzina Radia Maryja, Odnowa w Duchu Świętym, Motocykliści, Ludzie Pracy, Anonimowi Alkoholicy, Rolnicy, Rodzina Szkół im. Jana Pawła II, Małżeństwa i Rodziny, Podwórkowe Kółka Różańcowe Dzieci, Elektrycy, Leśnicy, Amazonki, Kolejarze, Pocztowcy, Nauczyciele, Legion Maryi, Franciszkański Zakon Świeckich, Skarbowcy, Pszczelarze.
Po raz pierwszy przybyły: Pielgrzymka Flisaków Pienińskich i Pielgrzymka Miłośników Quadów.
3. Pielgrzymek krajowych przybyłych różnymi środkami lokomocji było –
a) parafialnych: 2 tys. 245 grup, a w nich 130 tys. 255 osób
b) młodzieży maturalnej: 849 grup, a w nich 167 tys. 152 osoby
c) dzieci pierwszokomunijnych: 866 grup, a w nich 50 tys. 134 osoby
d) dzieci i młodzieży: 420 grup, w nich 21 tys. 963 osoby
e) zawodowych, modlitewnych: 973 grupy, w nich 42 tys. 494 osoby
f) emerytów, chorych i niepełnosprawnych: 228 grup, a w nich 11 tys. 233 osoby
g) pielgrzymek rowerowych – 82 grupy, a w nich 3 tys. 823 osoby
h) pielgrzymek biegowych – 8 grup, a w nich 167 osób
i) pielgrzymek konnych – 2 grupy, a w nich 48 osób
j) jedna pielgrzymka na rolkach – 80 osób.
4. Na Jasną Górę przyszło 285 pieszych pielgrzymek, uczestniczyło w nich 143 tys. 983 osoby.
5. Na Jasną Górę przybyło 135 kardynałów, arcybiskupów i biskupów z 21 państw świata, z: Polski, Niemiec, Filipin, Włoch, Rwandy, Konga, Burkina Faso, Republiki Południowej Afryki, Norwegii, Hiszpanii, Boliwii, Ukrainy, Uzbekistanu, Stanów Zjednoczonych, Słowacji, Białorusi, Peru, Węgier, Rumunii, Nigru, Łotwy. Jasną Górę odwiedzili m.in.: abp Celestino Migliore – Nuncjusz Apostolski w Polsce, kard. Angelo Bagnasco – przewodniczący Konferencji Episkopatu Włoch, kardynał Joachim Meisner – metropolita Kolonii w Niemczech i abp Janusz Bolonek, nuncjusz apostolski w Bułgarii i Macedonii.
Ważniejsze wydarzenia na Jasnej Górze w roku 2011:
– w dniach od 15 do 18 lutego na Jasnej Górze trwało 7. Zebranie Plenarne Konferencji Przełożonych Żeńskich Klasztorów Kontemplacyjnych. Uczestniczyło w nim ok. 100 mniszek – przełożonych klasztorów kontemplacyjnych. Zebranie plenarne odbywa się raz na 3 lata;
– 23 lutego przybyło ponad 100 kapłanów – uczestników 5. Mistrzostw Europy Księży w Halowej Piłce Nożnej z 11 krajów świata;
– 15 lutego rozpoczęła działalność nowa placówka szkolna – Jasnogórska Publiczna Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I stopnia. Organem prowadzącym Szkołę jest Stowarzyszenie Jasnogórska Szkoła Chóralna;
– 2 kwietnia przeorem Jasnej Góry został ponownie wybrany o. Roman Majewski;
– z okazji beatyfikacji Sługi Bożego Jana Pawła II w Muzeum 600-lecia przygotowana została poszerzona wystawa przedstawiająca pamiątki Ojca Świętego przekazane dla Jasnej Góry. Na murach jasnogórskich przygotowana została wystawa zdjęć przedstawiających papieża Jana Pawła II podczas wizyt na Jasnej Górze. W jasnogórskim Wieczerniku powstał fresk z wizerunkiem nowego błogosławionego;
– dzień beatyfikacji papieża Jana Pawła II uczczono plenerowym koncertem na błoniach jasnogórskich z udziałem Andreasa Scholla, wybitnego niemieckiego kontratenora. Koncert zainaugurował jednocześnie 21. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”. Uroczystość beatyfikacji Ojca Świętego Jana Pawła II poprzedzona została nowenną kolejnych 9-ciu sobót pod hasłem: „W blasku Jana Pawła II”;
– w dniach od 28 do 30 czerwca trwała Narodowa Pielgrzymka Węgrów do Polski i na Jasną Górę. Węgrzy symbolicznie przekazali Polakom przewodnictwo w Unii Europejskiej;
– 10 lipca, w czasie 19. Pielgrzymki Rodziny Radia Maryja, przekazano dla jasnogórskiego sanktuarium tablicę upamiętniającą 96 ofiar katastrofy polskiego samolotu pod Smoleńskiem. Tablicę przekazali członkowie Stowarzyszenia Katyń 2010 po tym, jak Rosjanie kilka godzin przed obchodami rocznicowymi usunęli ją z miejsca tragedii pod Smoleńskiem;
– w dniach od 3 do 6 sierpnia odbył się 6. Międzynarodowy Kongres Rodzin Salezjańskich z udziałem ponad 1 tysiąca osób z 33 krajów świata. Po raz pierwszy Kongres odbywał się w Polsce;
– w 2011 roku przypadł szczególny jubileusz – 300-lecie Warszawskiej Pieszej Pielgrzymki na Jasną Górę. Jubileuszowa pielgrzymka dotarła do sanktuarium 14 sierpnia w liczbie 12 tys. osób. Warszawscy pielgrzymi przekazali dla Matki Bożej Jasnogórskiej jubileuszowe wotum w postaci tablicy dziękczynnej. Srebrna tablica wykonana została na podobieństwo historycznej tablicy z 1711 roku. Z okazji jubileuszu powstał album pt. „300 lat wytrwałości. Warszawska Pielgrzymka Piesza 1711-2011”. Również Narodowy Bank Polski w dniu 1 sierpnia wprowadził do obiegu monetę upamiętniającą 300-lecie Pielgrzymki Warszawskiej o nominale 2 zł. Z racji jubileuszu, 13 maja odbyło się Ogólnopolskie Sympozjum Mariologiczno-Maryjne;
– 26 sierpnia, w uroczystość Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej, miało miejsce ogólnopolskie dziękczynienie za beatyfikację papieża Jana Pawła II z udziałem Episkopatu Polski oraz ponad 50 tys. osób;
– 4 września na Jasnogórskich Dożynkach gościł prezydent RP Bronisław Komorowski;
– w dniach od 28 do 30 listopada trwała konferencja naukowa „Liturgia w klasztorach paulińskich do początku XVII wieku. Tradycje i wpływy”;
– 29 grudnia papież Benedykt XVI mianował nowym metropolitą częstochowskim bpa Wacława Depo, dotychczasowego biskupa diec. zamojsko-lubaczowskiej. Abp nominat Wacław Depo ma 58 lat i pięcioletnią posługę biskupią. Jednocześnie Ojciec Święty przyjął rezygnację z posługi abpa Stanisława Nowaka, dotychczasowego metropolity częstochowskiego, złożoną po uzyskaniu wieku emerytalnego. Abp Stanisław Nowak kierował Kościołem Częstochowskim 27 lat;
– Peregrynacja Matki Bożej w kopii Obrazu Jasnogórskiego trwała w diecezji kaliskiej od 11 września 2010 r. do 23 października 2011 r.;
– do Konfraterni Zakonu Paulinów przyjęci zostali: abp Robert Zollitsch – arcybiskup Freiburga i przewodniczący Konferencji Episkopatu Niemiec, bp Wilhelm Schraml – biskup Passau w Niemczech, oraz Leonard Ogierman – profesor Uniwersytetu Śląskiego, który pracował przy konserwacji zbiorów Biblioteki Jasnogórskiej i biblioteki paulinów na Skałce w Krakowie;
– Jasną Górę odwiedził Arturo Mari, fotograf papieża Jana Pawła II;
– za 55 lat kapłaństwa dziękowali ojcowie paulini: o. Jan Nalaskowski, były generał Zakonu Paulinów oraz o. Lucjusz Tyrasiński, były wieloletni prowincjał paulinów w USA;
– jubileusz 50-lecia kapłaństwa świętowali czterej ojcowie paulini: o. Marian Lubelski, o. Stanisław Banasiuk, o. Bronisław Zapłotny oraz o. Augustyn Łazur;
Życie muzyczne:
– Jasnogórski Chór Chłopięcy „Pueri Claromontani” pod dyrekcją Jarosława Jasiury uczestniczył w 36. Światowym Kongresie Federacji Pueri Cantores. Kongres trwał na przełomie 2010 i 2011 roku w Rzymie;
– Jasnogórski Zespół Wokalny „Camerata” pod dyr. Jarosława Jasiury zdobył trzy kolejne nagrody na festiwalach muzycznych: na Małopolskim Konkursie Chórów „O złotą strunę…” oraz na Wrocławskim Międzynarodowym Festiwalu Chóralnym „Vratislavia Sacra”;
– Jasnogórski Chór Mieszany im. NMP Królowej Polski pod dyr. Marcina Lauzera zdobył wyróżnienie na Ogólnopolskim Przeglądzie Pieśni Pokutnej i Pasyjnej Metropolii Górnośląskiej;
– Stowarzyszenie Kapela Jasnogórska wraz z o. Nikodemem Kilnarem, prezesem Stowarzyszenia otrzymało specjalne wyróżnienie w uznaniu zasług dla odkrywania muzycznych perełek, ukrytych w zbiorach Biblioteki Jasnogórskiej. Wyróżnienie przyznała Rada Akademii Fonograficznej sekcji muzyki poważnej w ramach nagród muzycznych FRYDERYK 2011;
– trwała konserwacja zabytkowych instrumentów muzycznych, eksponowanych w Muzeum 600-lecia, należących do istniejącej na Jasnej Górze w połowie XVI sławnej Kapeli Jasnogórskiej;
– w serii Jasnogórska Muzyka Dawna ukazało się pięć kolejnych płyt CD, prezentujących muzykę zachowaną w klasztornych archiwach;
– przez cały rok trwała konserwacja bazyliki jasnogórskiej. W ramach kompleksowego programu w latach 2009-2012 renowacji zostają poddane wszystkie elementy wystroju bazyliki oraz ołtarze i kaplice boczne: św. Pawła I Pustelnika, Kaplica Serca Pana Jezusa oraz Kaplica Relikwii. Zakończyła się również renowacja wielkich organów bazyliki jasnogórskiej. W ramach remontu kurtyny wałowej od strony północnej zbudowana została nowa brama wjazdowa na Jasną Górę. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 oraz ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Na Jasnej Górze trwały również prace przy odnowieniu nawierzchni trawnika na błoniach jasnogórskich;
– na terenie Jasnej Góry zostały zainstalowane dwa infomaty – część systemu ulicznych komputerów Miejskiego Systemu Informacji Turystycznej. Infomaty oferują darmowy dostęp do internetu oraz szeroki wachlarz usług multimedialnych;
– ukazały się nowe pozycje wydawnicze związane z Jasną Górą i Zakonem Paulinów, m.in.:
a/ „Z błogosławionym Janem Pawłem II zawierzamy Maryi” – antologia zawierzeń, składanych na Jasnej Górze przez papieża-Polaka oraz pielgrzymów jasnogórskich. Pozycja pod red. o. Zachariasza Jabłońskiego, definitora generalnego Zakonu Paulinów, ukazała się nakładem Wydawnictwa Zakonu Paulinów „Paulinianum”;
b/ album pt. „Ojciec Święty Jan Paweł II Jasnogórskiej Matce Kościoła” w oprac. o. Jana Golonki, kustosza Zbiorów Sztuki Wotywnej. Album wydało Wydawnictwo „Margrafsen” z Bydgoszczy;
c/ „U boku Jasnogórskiej Matki – 50-lecie kapłaństwa ojca Mariana Lubelskiego” – książkowy wywiad Czesława Ryszki z o. Marianem Lubelskim, byłym przeorem Jasnej Góry. Pozycja ukazała się nakładem Wydawnictwa „Paulinianium”;
d/ album pt. „300 lat wytrwałości. Warszawska Pielgrzymka Piesza 1711-2011”. Pozycję wydało Wydawnictwo Rosikon Press we współpracy z Zakonem Paulinów z inicjatywy o. Dariusza Cichora, wieloletniego przewodnika Warszawskiej Pieszej Pielgrzymki;
e/ „Jasnogórska Bogarodzica w wypowiedziach błogosławionego Jana Pawła II” – trzytomowy zbiór homilii, przemówień i wypowiedzi Ojca Świętego o Jasnogórskiej Maryi pod red. o. Zachariasza Jabłońskiego, definitora generalnego Zakonu Paulinów. Książki zostały wydane przez Wydawnictwo „Paulinianum”;
f/ album „Tam bije serce Twoje” – opowieść o pielgrzymowaniu słowami poety Ernesta Brylla i zdjęciami jasnogórskiego fotografa Krzysztofa Świertoka. Album ukazał się nakładem Wydawnictwa Edycja Św. Pawła;
g/ „Znak Ojczyzny. Jasnogórski Ryngraf w polskiej tradycji rycersko-żołnierskiej” – autorstwa o. Eustachego Rakoczego, paulina, Jasnogórskiego Kapelana Żołnierzy Niepodległości. Album opublikowała Edycja Św. Pawła;
h/ płyta DVD z filmem „Prawdziwie spadła z nieba” w reż. Zdzisława Sowińskiego – film jest dokumentalnym zapisem powstania i umieszczenia na Obrazie Jasnogórskim Koron i Sukni Wdzięczności, Miłości, Cierpienia i Nadziei;
i/ nowy przewodnik po Jasnej Górze pt. „Jasna Góra z Błogosławionym Janem Pawłem II” autorstwa Wojciecha Kędera z fotografiami z Archiwum Jasnogórskiego. Przewodnik wydało Wydawnictwo „Paulinianum”;
j/ „W blasku Jasnej Góry” – zbiór kazań nowennowych ks. Jacka Bałemby, salezjanina, wygłoszonych na Jasnej Górze w czasie sierpniowej nowenny przed uroczystością Matki Bożej Częstochowskiej. Książkę wydało Wydawnictwo św. Tomasza z Akwinu w Warszawie;
k/ 29. tom Wydawnictwa Zakonu Paulinów pt. „Studia Claromontana” w opracowaniu o. prof. Janusza Zbudniewka, paulina;
l/ „Królowa w nowych szatach” pod red. o. Jana Pacha, dyrektora Biblioteki Maryjnej – relacja z nałożenia Koron i Szat Miłości, Wdzięczności, Cierpienia i Nadziei. Opracowanie ukazało się w cyklu Biblioteka „Niedzieli”.
– dużym zainteresowaniem, z racji obchodzonych Świąt Bożego Narodzenia, cieszy się plenerowa jasnogórska szopka i ustawiona przed wejściem do klasztoru, rozświetlona, 16-sto metrowa świąteczna choinka.
o. Stanisław Tomoń