Błogosławiona Maria Teresa od Dzieciątka Jezus, wraz z innymi siostrami z zakonu, przeszła gehennę w niemieckim obozie zagłady. Do dziś nie wiadomo, gdzie pogrzebano jej szczątki.
IPN prowadzi poszukiwania masowych miejsc pochówku osób więzionych w KL Soldau. Niemcy zacierali jednak ślady zbrodni, wykopując ofiary, a następnie paląc je.
Siostry Klaryski z Przasnysza mają nadzieją, że uda się odnaleźć szczątki błogosławionej s. Marii Teresy. W tym celu poszukują jej bliskich.
Pomaga im dr Jakub Maria Kowalski, pełnomocnik sióstr. Jak powiedział, kluczowe dla identyfikacji szczątków jest odnalezienie jej rodziny. Chodzi o pozyskanie materiału porównawczego potrzebnego do badań genetycznych.
– Istnieje szansa na identyfikację DNA, o ile udałoby się odnaleźć członków, potomków rodziny Kowalskich. Zostały przeprowadzone prace genealogiczne, które skierowały zgromadzenie w stronę parafii w Racławicach Miechowskich, ale także w Gąbinie na Mazowszu. Natomiast do tej pory nie zgłosił się nikt, pomimo monitów medialnych przez media zarówno świeckie, jak i katolickie, kto miałby informację o rodzinie, potomkach rodziny Kowalskiej – podkreślił dr Jakub Maria Kowalski.
Zgromadzenie Sióstr Klarysek Kapucynek prosi o kontakt wszystkich, którzy mogą pomóc w ustaleniu losów rodziny Kowalskich. Można to zrobić poprzez stronę internetową Przasnyskiego Zgromadzenia oraz w mediach społecznościowych.
Mieczysława Kowalska urodziła się w 1902 r. w Warszawie, była związana z klasztorem w Przasnyszu. Bł. Maria Teresa od Dzieciątka Jezus została beatyfikowana przez Ojca Świętego Jana Pawła II w 1999 roku.
Odnalezienie szczątków przyczyniłoby się do rozszerzenia kultu błogosławionej siostry Marii Teresy.
***
Poniżej prezentujemy całość rozmowy z pełnomocnikiem sióstr Klarysek Kapucynek z Przasnysza ds. poszukiwań rodziny bł. Marii Teresy Kowalskiej.
Radio Maryja: Kim była bł. Maria Teresa Kowalska?
Dr Jakub Maria Kowalski: Błogosławiona Maria Teresa Kowalska od Dzieciątka Jezus, to jest jej imię zakonne, urodziła się 19 września 1902 roku w Warszawie. W życiu świeckim była znana jako Mieczysława Kowalska. Rodzice, ojciec Adam Kowalski, szewc, i Waleria Konstancja z Brzezińskich – matka, pochodzili z różnych parafii. Szczególnie rodzina Kowalskich swoje korzenie upatrywała w miejscowości Racławice w Małopolsce, w ziemi miechowskiej. Chrzest, który odbył się 5 października 1902 roku, miał miejsce w jednej z najstarszych parafii warszawskich, to jest w parafii Wszystkich Świętych. Chrzestnymi byli Marianna Grodzicka z Kowalskich, nauczycielka z Warszawy, oraz Jan Weidiger, szewc.
Jak przebiegała droga zakonna błogosławionej Marii Teresy Kowalskiej? Jakie wydarzenia miały kluczowe znaczenie w jej życiu duchowym?
Rodzina po wojnie polsko-bolszewickiej miała dosyć duże problemy, gdyż ojciec błogosławionej Marii Teresy Kowalskiej był zaangażowany w działalność komunistyczną i na początku lat 20. wyemigrował do Związku Radzieckiego, gdzie pracował w Kijowie na poczcie. To samo niestety zrobił brat błogosławionej, jeden z synów Adama Kowalskiego, który dołączył do ojca.
Z przekazów ustnych wiemy, że sytuacja pozostałej rodziny, czyli rodzeństwa oraz matki błogosławionej, jest dość niejasna, ponieważ nie posiadamy informacji o tym, że do ojca i brata dołączyła pozostała część rodziny. Nie jest także jasne, czy Waleria Konstancja z Brzezińskich wyemigrowała do Związku Radzieckiego. Obecnie poszukujemy jakichkolwiek informacji o grobie matki błogosławionej.
Maria Teresa Kowalska (Mieczysława Kowalska) jeszcze w życiu świeckim po ukończeniu szkół w Warszawie pracowała jako opiekunka do dzieci w rodzinach żydowskich i zamieszkiwała na ulicy Żelaznej. Była bardzo zaangażowana w życie religijne, a jej spowiednik w zakonie Kapucynów podpowiedział jej wybór drogi duchownej. W tym momencie rozpoczyna się jej życie zakonne. Została skierowana przez spowiednika do klasztoru sióstr Klarysek Kapucynek w Przasnyszu.
W Przasnyszu pełniła różne funkcje. Po skończeniu nowicjatu zaangażowana była w rozmaite prace na rzecz zgromadzenia. Był jednak pewien problem. Otóż była to kandydatka o bardzo słabym zdrowiu. Zazwyczaj nie dopuszczano kandydatek o słabym zdrowiu do ślubów wieczystych. Pomimo gruźlicy, s. Maria Teresa Kowalska została przyjęta do zgromadzenia i do czasów II wojny światowej przebywała w przasnyskim zgromadzeniu.
W jakich okolicznościach zginęła błogosławiona Maria Teresa Kowalska?
Błogosławiona Maria Teresa Kowalska zginęła w obozie koncentracyjnym w Działdowie. W tej chwili trwają szeroko zakrojone prace nadzorowane przez gdański oddział Instytutu Pamięci Narodowej mające na celu odnalezienie masowych miejsc pochówku ofiar obozu.
W obozie zginęli również ks. abp Antoni Julian Nowowiejski oraz ks. bp Leon Wetmański, a także osoby duchowne z różnych stron północnego Mazowsza, wśród nich s. Maria Teresa Kowalska.
Jak postępują prace związane z identyfikacją szczątków ofiar obozu w Działdowie, w tym błogosławionej Marii Teresy Kowalskiej? Jakie wyzwania napotykają badacze?
Istnieje problem z poszukiwaniami, ponieważ Niemcy, wobec zbliżającego się w kierunku ziem polskich frontu, zacierali ślady zbrodni, wykopując ofiary z wcześniej zasypanych masowych grobów i paląc na stosach szczątki ofiar. Niespalone szczątki były następnie mielone w żarnach młyńskich.
Obecnie trwają prace mające na celu wydobycie tych szczątków ofiar i ich identyfikację, przynajmniej we fragmentach. Wiadomo, że do zwłok załączane były także buteleczki z kartką, imieniem i nazwiskiem osoby zmarłej. Te artefakty powoli się odnajdują i są odnajdowane oraz skrupulatnie gromadzone przez zespoły identyfikacyjne.
Istnieje obecnie szansa na odnalezienie ciał męczenników z grona 108 męczenników II wojny światowej, beatyfikowanych w 1999 roku przez Ojca Świętego Jana Pawła II, w tym błogosławionej Marii Teresy Kowalskiej oraz biskupów płockich.
Jakie metody identyfikacji szczątków są obecnie stosowane przez naukowców? Czy istnieje możliwość wykorzystania analizy DNA?
Istnieje szansa na identyfikację metodą porównania kodu DNA, o ile udałoby się odnaleźć potomków rodziny Kowalskich. Zostały przeprowadzone prace genealogiczne, które skierowały zgromadzenie w stronę parafii w Racławicach Miechowskich, ale także w Gąbinie na Mazowszu. Do tej pory, pomimo monitów zarówno ze strony mediów świeckich, jak i katolickich, nie zgłosił się nikt, kto posiadałby pewne informacje o żyjących potomkach rodziny s. Marii Teresy Kowalskiej.
W jaki sposób osoby, które posiadają jakiekolwiek informacje dotyczące rodziny błogosławionej, mogą się z Wami skontaktować?
Osoby, które posiadałyby jakiekolwiek informacje o rodzinie błogosławionej s. Marii Teresy Kowalskiej tj. o żyjących bądź zmarłych członkach rodziny, proszone są o skontaktowanie się z Przasnyskim Zgromadzeniem. Na stronie internetowej Sióstr Klarysek Kapucynek w Przasnyszu oraz na fanpage’u na Facebooku – Klaryski Kapucynki lub Kapucynki Przasnysz można skontaktować się poprzez formularz bądź messenger.
Wszyscy, którzy posiadają jakiekolwiek informacje, proszeni są o kontakt z Przasnyskim Zgromadzeniem. Informacje te mogą pomóc w identyfikacji szczątków błogosławionej, prawdopodobnie już odkrytych wśród wielu innych szczątków w Działdowie.
Jakie znaczenie miałoby dla sióstr Klarysek Kapucynek z Przasnysza odnalezienie szczątków bł. Marii Teresy Kowalskiej? Jakie są plany związane z jej kultem?
Prace identyfikacyjne w Działdowie zbiegły się z jubileuszem 25-lecia beatyfikacji 108 męczenników, w tym błogosławionej s. Marii Teresy Kowalskiej. Zaplanowane są również obchody rocznicy powrotu sióstr do Przasnysza w 1945 roku. Jeżeli udałoby się zidentyfikować szczątki błogosławionej s. Marii Teresy Kowalskiej, przyczyniłoby się to na pewno do rozszerzenia kultu błogosławionej.
W tej chwili istniejące relikwie są to fragmenty pobrane z rzeczy osobistych. Są to zatem relikwie drugiego stopnia. Siostry chętnie udzielają informacji o błogosławionej, natomiast należy ona do grona, powiedziałbym, świętych lub błogosławionych znanych głównie lokalnie. W świecie medialnym nie ma zbyt wielu informacji o błogosławionej. Obecnie przybywa coraz więcej informacji, w tym publikacji jej poświęconych. Zgromadzenie sióstr Klarysek Kapucynek stara się obecnie rozszerzyć kult błogosławionej, co na pewno przyczyni się do zwiększenia wiedzy o tej postaci i zintensyfikuje kult męczennicy z KL Soldau.
Dziękuję za rozmowę.
Za: Radio Maryja