W poniedziałek, 19 listopada, w seminarium salwatorianów w Bagnie, odbył się wykład otwarty prof. nzw. dr hab. Kazimierza Koraba na temat: “Fundamenty kryzysu wychowania”. Na początku prelegent przedstawił definicję wychowania, odwołującą się nie do wprowadzania dyscypliny, lecz do niejakiego „ruszenia z miejsca”, nawet jeśli rusza się na początku w złym kierunku.
Profesor wiąże wychowanie ze znalezieniem celu i ruszeniem do przodu – co świadczy o zaakceptowaniu siebie jako człowieka „skazanego” na rozwój, nie zaś z odrzuceniem swego powołania do ruchu, do dążenia do celu. Dlatego wychowanie jawi się przede wszystkim jako sztuka rozpoznawania celów życiowych dla siebie i dla innych. Prelegent przedstawił kilka zagadnień związanych z sytuacją wychowania, fundamentów leżących u podstaw trudności wychowania.
Omawiając uwarunkowania historyczne trudności wychowawczych, pan profesor ukazał dzieje nurtu wiązanego ze szkołą frankfurcką, bazującą na myśli marksizmu i Freuda i przedstawił założenia tegoż nurtu, odrzucającego wszelkie formy wpływu wychowawczego. Dogmatem tego sposobu myślenia, bazującego na myśli Freuda, które obala niejako cel wychowania, jest twierdzenie, że zmiana jest niemożliwa.
Dwie postawy – postawa zagrożenia i postawa wyzwania – są to dwa możliwe do zajęcia stanowiska w sytuacji „kryzysowej” w każdej z dziedzin życia, także w przypadku trudności z wychowaniem. Postawa zagrożenia paraliżuje. Postawa wyzwania zakłada zaakceptowanie trudności i wyznaczenie sobie wyrazistych celów.
Z postawą nadaktywnej bierności (poddaniu się szybkiemu biegowi zdarzeń oraz myśli i zaakceptowaniu ich bez szukania związku przyczynowo skutkowego) wiąże prelegent trudność w posługiwaniu się myśleniem dyskursywnym, zastąpionym myśleniem skojarzeniowym. Kolejnym zagrożeniem wypływającym z tego źródła jest bezkrytyczne wprowadzanie coraz to nowych reform edukacji, zdobywanie coraz to nowych stopni naukowych czy kursów. Prelegent ukazał tutaj bezcelowość bezcelowości (nadaktywnej bierności bez żadnych wartości u swego końca) w procesach wychowawczych i edukacyjnych.
Język wychowania jest narażony na zawłaszczenie, nadanie nowej treści starym słowom, bądź usunięcie słów „niewygodnych” dla przeciwników zwalczanego języka, zazwyczaj tego proponującego pozytywne wartości (przykładem może być zawłaszczenie przez środowiska związane z sekularyzmem pojęcia „świeckość”, ze swej natury pozytywnego). Prelegent wskazuje na usunięcie z powszechnej świadomości użytkowników kilku języków, słów tak podstawowych jak np. „wychowanie”. Tutaj dochodzi problem sprzecznych wiadomości docierających do wychowywanej młodzieży, np. w odniesieniu do przemocy.
Kolejnym wyzwaniem jest pojawienie się, stosunkowo niedawno, nowej rzeczywistości:„świata wirtualnego”. Kreowanie nadmiernego poczucia wartościowości świata wirtualnego/świata baśni odbiera pragnienia i aspiracje związane z realnie istniejącym światem. Wirtualny świat jawi się jako świat bez wychowania – wiecznie się tam trwa w konsumpcji własnych wrażeń, brak miejsca na wkład własny człowieka w rzeczywistość. Wyjątkowym obrazem tej sytuacji jest mnożenie dodatkowych wrażeń porównanych do dodatkowych koni zaprzężonych do kwadrygi, która pomimo tego nie rusza, bo skupiona jest na „cieszeniu się” własną potęgą i mocą doznawanych wrażeń. Po wykładzie nastąpił czas na pytania.
Więcej (zdjęcia) na: www.sds.pl
