1. PRACA DUSZPASTERSKA OGÓLNA
Męskie zakony mają znaczący udział w duszpasterstwie Kościoła w Polsce:
– Prowadzą 698 parafii, z reguły miejskich, w których pracuje 3384 kapłanów zakonnych ( a więc średnio około 7 kapłanów zakonnych w parafii).
– Pod opieką zakonów męskich znajduje się 149 sanktuariów (15 ku czci Osób Trójcy Świętej; 106 Maryjnych oraz 28 ku czci Świętych). Są wśród nich największe polskie Sanktuaria: na Jasnej Górze, w Licheniu, Kalwarii Zebrzydowskiej, Górze Św. Anny, Świętej Lipce, Gietrzwałdzie, Świętym Krzyżu, Gostyniu czy Kalwarii Pacławskiej.
– Zakony posiadają 143 domy rekolekcyjne, prowadzące rekolekcje zamknięte. Zakonnicy wygłosili w ciągu roku 5434 serii rekolekcji i misji parafialnych oraz 2897 serii rekolekcji specjalistycznych.
– Przy kościołach klasztornych działa ok. 1350 grup różnych ruchów i stowarzyszeń religijnych w tym 352 grupy oazowe, 261 grup neokatechumenalnych, 253 grupy bractw i stowarzyszeń religijnych i 146 grup ruchu charyzmatycznego.
– W katechezie szkolnej zaangażowanych jest 1292 zakonników, którzy uczą ok. 410 tys. dzieci i młodzieży.
– W trakcie wakacji zakony organizują różne formy wypoczynku i formacji dla dzieci i młodzieży które rocznie obejmują około 90 tys. uczestników. Do tej pracy angażuje się 1528 zakonników.
– Zakonnicy mocno angażują się w nową ewangelizację. Obecnie istnieje 30 szkół i ośrodków nowej ewangelizacji, prowadzonych przez zakony.
2. DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA I OŚWIATOWA
– 296 polskich zakonników wykłada na wyższych uczelniach. Niezależnie od tego 491 zakonników jest wykładowcami w wyższych seminariach duchownych zakonnych i diecezjalnych.
– Zakony męskie posiadają 10 szkół wyższych (nie licząc seminariów duchownych) oraz 31 instytutów naukowych i centrów duchowości. Obecnie istnieje 29 czasopism naukowych wydawanych przez zakony.
– Zakonnicy prowadzą 22 szkoły podstawowe, 47 gimnazjów oraz 46 liceów i 11 szkół zawodowych. Posiadają także 10 przedszkoli i 39 burs i internatów dla młodzieży szkolnej.
3. DZIAŁALNOŚĆ CHARYTATYWNA
– Niektóre zakony męskie zostały powołane do istnienia, by opiekować się chorymi, inne mają to jako jeden z ważnych elementów swego charyzmatu. Obecnie posiadają one w Polsce 6 szpitali, 14 hospicjów, 34 domy opieki społecznej, 12 aptek, 11 ośrodków ziołolecznictwa oraz 57 poradni psychologiczno-pedagogicznych.
– Ważną częścią posługi zakonów męskich jest opieka nad osobami uzależnionymi lub wykluczonymi społecznie. Dla tego celu zakony męskie prowadzą: 25 ośrodków terapii dla osób uzależnionych; 20 ośrodków rehabilitacyjno-wychowawczych i szkół specjalnych; 7 hosteli dla osób uzależnionych; 11 schronisk i noclegowni dla bezdomnych; 39 kuchni dla bezdomnych i ubogich.
– Pomoc rodzinie, szczególnie rodzinom ubogim i wielodzietnym to kolejny rys posługi charytatywnej zakonów męskich. Prowadzą one: 139 świetlic dla dzieci ubogich i z rodzin zagrożonych; 85 ośrodków pomocy rodzinie oraz 20 warsztatów terapii zajęciowej dla niepełnosprawnych. Przy domach zakonnych działa 290 zespołów charytatywnych, skupiających osoby świeckie, służące pomocą rodzinom ubogim i potrzebującym.
4. DZIAŁALNOŚĆ KULTURALNA, WYDAWNICZA I SPORTOWA
– Zaangażowanie zakonów w rozwój kultury ma wielowiekową, bogata tradycję. Aktywność współczesnego pokolenia zakonników w tym obszarze wyraża się między innymi: w prowadzeniu 47 festiwali muzyki poważnej i organowej oraz 34 festiwali piosenki religijnej; istnieniu 57 muzeów przyklasztornych; funkcjonowaniu 9 centrów kultury chrześcijańskiej oraz 30 nagród i konkursów kulturalnych
– Zakonne środki społecznej komunikacji obejmują współcześnie: jedną ogólnopolską stację telewizyjną, 3 rozgłośnie radiowe, 106 czasopism religijnych, 43 wydawnictwa oraz ponad 500 księgarni.
– Bardzo szeroka jest obecność zakonników w internecie. Obecnie istnieje ponad 600 oficjalnych zakonnych stron internetowych w języku polskim. Oprócz tego funkcjonują osobiste portale zakonników, blogi przez nich prowadzone, a także 6 internetowych rozgłośni radiowych i dwie telewizje internetowe. Zakonnicy prowadzą 62 kawiarenki internetowe dostępne dla zainteresowanych osób.
– Mało znaną częścią działalności zakonników są kluby i organizacje sportowe dla młodzieży – prowadzą ich aż 118.
Ks. Tomasz Sielicki TChr o zakonach męskich
Żeńskie zgromadzenia zakonne – statystyka
Dane statystyczne Konferencji Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych. Stan na 1 stycznia 2013 r.
LICZBA SIÓSTR W ŻEŃSKICH ZGROMADZENIACH CZYNNYCH W POLSCE
profesek 19 037
nowicjuszek 275
postulantek 226
Razem 19 538
Dane te obejmują 100 żeńskich zgromadzeń zakonnych (2 358 żeńskich wspólnot), należących do Konferencji Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych w Polsce.
Statystyka nie obejmuje nowych zgromadzeń, które ostatnio powstały w Polsce lub przybyły z zagranicy. Aktualnie jest ich około 40 i przebywa w nich około 300 sióstr.
LICZBA SIÓSTR POLSKICH PRACUJĄCYCH ZA GRANICĄ
na misjach 552
na Wschodzie 401
w innych krajach 1 221
Razem 2 174
DZIEŁA PROWADZONE PRZEZ ZGROMADZENIA ZAKONNE W POLSCE
Siostry zakonne uczestniczą w misji duszpasterskiej Kościoła przede wszystkim przez świadectwo obecności i oddania swego życia Bogu przez posługę Kościołowi. To świadectwo obecności w przypadku zgromadzeń czynnych wyraża się też przez czynny udział w dziele duszpasterskim (np. przez katechezę i pracę parafialną), w dziele wychowawczym i charytatywnym poprzez dzieła prowadzone przez zakony i pracę w różnych instytucjach przede wszystkim kościelnych, ale nie tylko. Najważniejszym jednak wymiarem tej posługi Bogu i ludziom w Kościele i w świecie jest wymiar modlitwy w intencji wszystkich a także pokuty i cierpienia. Mają w tym szczególny wkład siostry starsze i chore.
Trudno wymienić wszystkie pola obecności i pracy sióstr, tym bardziej, że nasze czasy stawiają siostrom coraz to nowe wyzwania wymagające nowych rozwiązań i nowych inicjatyw. Warto może wspomnieć o jednym, bardzo ważnym – o rosnącym zapotrzebowaniu ludzi świeckich na wymiar duchowy. Stąd powstaje potrzeba organizowania w naszych domach miejsc, gdzie ludzie znajdą możliwości odpoczynku duchowego i pomoc w tej dziedzinie.
Za: www.episkopat.pl