Pierwszy dzień spotkania został poświęcony wyzwaniom sto-jącym przed osobami konsekrowanymi w Polsce. Przełożeni wysłuchali referatu sekretarza Kongregacji Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego abp José Rodríguez Carballo OFM, nadesłałanego z Watykanu. Oparty był on o ostatni dokument Kongregacji „Dla młodego wina nowe bukłaki. Od Soboru Watykańskiego II: ‘Życie konsekrowane i wyzwania jeszcze otwarte. Wytyczne’”.
Sekretarz Kongregacji pisze, że jeśli zakony chcą, aby ich charyzmaty pozostały aktualne i by ich życie przemawiało do ludzi współczesnych, to charyzmaty te i życie muszą znaleźć nowe struktury instytucjonalne.
Zachęcał do przyjmowania w wierze przyszłości z nadzieją i do wsłuchiwania się w słowa proroka Jeremiasza: „Stańcie na drogach i patrzcie, zapytajcie o dawne ścieżki, gdzie jest droga najlepsza – idźcie po niej” (Jr 6, 16), oraz – proroka Ezechiela: „Uczyńcie sobie nowe serce” (Ez 18, 31).
„Uczynić sobie nowe serce to nie tylko zmienić sposób widze-nia, czucia, myślenia i chcenia (…). Jest to odkrycie na nowo impulsu życia, pasji (…), kreatywnego entuzjazmu (…). Uczynić sobie nowe serce znaczy wrócić do źródła (…), narodzić się na nowo (…), rozpalić na nowo własne znaczenie wobec nowych niepokojów i aktualnej rzeczywistości” – wskazał abp José Rodríguez Carballo OFM.
Sekretarz Kongregacji apelował, aby wsłuchiwać się w znaki czasu i miejsc, w wyzwania, jakie docierają do zakonników ze strony współczesnej ludzkości, i aby udzielać na nie odpowiedzi płynącej z Ewangelii.
Na spotkanie z wyższymi przełożonymi przyjechał do Krakowa Nuncjusz Apostolski w Polsce abp Salvatore Pennacchio. „Nie ma dobrego zakonnika, jeśli nie jest on dobrym człowiekiem. Nie ma dobrego zakonnika, jeśli nie uszanuje się jego walorów ludzkich” – przekonywał.
Przedstawiciel Ojca Świętego przypomniał też ostatnie słowa pp. Franciszka, że w życiu zakonnym bardzo ważne są trzy filary: modlitwa, ubóstwo i cierpliwość.
PRZEMÓWIENIE NUNCJUSZA APOSTOLSKIEGO
Drodzy Przełożeni,
Cieszę się, że mogłem do was przyjechać i spotkać się z Wami. Zajmujecie się między innymi tematem, który Kongregacja rzymska przygotowała w formie dokumentu. Nie będę analizował dokumentu, ale raczej chciałbym podzielić się kilkoma myślami na temat problemu, który ten dokument podejmuje.
Młode wino i nowe bukłaki. Problem stary jak świat. To, co młode, nowe, świeże nie daje się wcisnąć w stare formy. A jeśli tak uczynimy, to skażemy formy na straty. I to wcale nie jest mój wymysł, ale ostrzeżenie, jakie sformułował Pan Jezus, posługując się przemawiającą metaforą ewangeliczną.
Temat szczególnie żywy po soborze watykańskim drugim i sformułowanym przez niego zadaniem przystosowanej odno-wy życia zakonnego.
Ruszyła ona z impetem, ale też napotykała różne przeszkody i natrafiała na niebezpieczeństwa. A potem osłabła, jak przypomina dokument Kongregacji.
Problem w tym, że żadna prawdziwa odnowa nie rodziła się z dokumentów, ale była natchnieniem Ducha Świętego.
Każda prawdziwa odnowa rodzi się w życiu, jeśli jest ono otwarte na działanie Ducha Świętego. Przecież sam Jezus zapewniał, że Ojciec Go posyła, aby On – Duch Święty – kierował swoim Kościołem. A życie konsekrowane jest częścią świętości Kościoła.
Każda prawdziwa odnowa form życia zakonnego rodzi się z ludzi, którzy są otwarci na działanie Ducha Świętego, a Duch Święty działa tak wśród przełożonych, jak i wśród współbraci powierzonych ich trosce.
Na czym więc bazuje odnowa, jeśli jej źródłem nie są dokumenty, tylko ludzie? Ona bazuje na dojrzałych ludziach, którzy są dziećmi Boga i w swoich współbraciach też widzą dziecko Boga.
Odnowa bazuje na dojrzałych osobach, które szanują swoje człowieczeństwo i człowieczeństwo drugiego człowieka. Wtedy rodzi się zdrowa postawa kościelnej więzi: szacunek za sza-cunek, bo do wolności wyswobodził na Chrystus. Wszystkich bez wyjątku.
Nowe wino w nowych bukłakach oznacza pogłębienie naszych ludzkich rysów, przepojonych miłością do Chrystusa, Kościoła i współbraci, niezależnie od funkcji, jaką się pełni.
A ludzka dojrzałość oznacza, że nie tylko się mówi, ale także się z uwagą słucha; że nie tylko się kontroluje, ale przede wszystkim się ufa; że forsuje się swoje zdanie, ale także stara się wczytać w potrzeby i predyspozycje innych; w końcu zdol-ności człowieka pochodzą od Stwórcy.
Można by mnożyć tę listę, ale nie ma takiej potrzeby. Każdy z nas mógłby ją sam ułożyć w zastosowaniu do indywidualnych potrzeb dojrzewania w wolności dzieci Bożych. I pewnie nie-kiedy byłaby ona dość długa.
Chcę tylko podkreślić dwie ogólne zasady, które odnoszą się do potrzeby nowych bukłaków dla młodego wina.
Nie ma dobrego zakonnika, jeśli nie jest on dobrym człowiekiem.
A po drugie: nie ma dobrego zakonnika, jeśli nie uszanuje się jego walorów ludzkich.
Trochę nam umyka stara mądrość, że łaska buduje na naturze.
Tym się chciałem z wami podzielić. Nie będę ukrywał, że także pod wpływem problemu, który może nie jest właściwie oceniany i o którym mało się mówi. O braku powołań, owszem, czę-sto się mówi. Ale zapomina się o wielkim problemie kapłanów, w tym także kapłanów zakonnych, którzy po kilku latach po święceniach porzucają kapłaństwo. Albo całkowicie, przechodząc do życia świeckiego, albo odchodząc z szeregów zakon-nych i kontynuując życie kapłańskie w diecezji. Kilka lat po święceniach, kiedy trudno jest jeszcze mówić o wypaleniu się. To jest problem, który trzeba podjąć, bo coś jest tu nie w porządku: z winem albo z bukłakami.
Do Ciebie, Maryjo, Królowo osób konsekrowanych i kapłanów, kierujemy nasze prośby, w tym miesiącu Tobie poświęconym, aby Twoje dzieci umiały Cię naśladować w pokorze, posłuszeństwie i ubóstwie, oraz otwarciu na działanie Ducha Świętego.
Okolicznościowe słowo podczas mszy św. skierował do generałów, prowincjałów i opatów o. bp Jacek Kiciński, przewodniczący Komisji ds. Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego Konferencji Episkopatu Polski.
Ojciec biskup, który wywodzi się ze zgromadzenia zakonnego klaretynów, podkreślał, że osoby konsekrowane są zaproszone do tego, aby być chwałą Bożą, aby wypełnić Jego wolę. Stąd jego zdaniem najpierw muszą oni poznać Słowo Boga, zjednoczyć się z Nim i głosić Je swoim życiem, aby innych ostatecznie doprowadzić do chwalenia, sławienia, uwielbiana Boga.
„Jeśli chcemy być chwałą Boga i wypełnić Jego wolę, to nasze życie winno stać się podobne do życia Jezusa” – mówił i apelował, aby „być żywą Ewangelią”.
Zebranie plenarne rozpoczęło się wspólną modlitwą brewiarzową oraz medytacją poswieconą duchowości Zmartwychwstańców w związku z 70-leciem Polskiej Prowincji. Na auli przewodniczący KWPZM przedstawił nowych wyższych przełożonych. W ostatnim czasie zostali bowiem wybrani prowincjałowie Bonifratrów (br. Łukasz Dmowski), Salwatorianów (ks. Józef Figiel), Kanoników Regularnych Laterańskich (ks. Dariusz Kaczyński), Sercanów Białych (o. Wojciech Kotowski), Synów Najświętszej Maryi Panny (o. Piotr Pacura), warszaw-skich Kapucynów (o. Łukasz Woźniak) i Saletynów (ks. Grzegorz Zembroń).
O. Janusz Sok ogłosił także, że nowym członkiem Konsulty KWPZM zostały wybrany przełożony generalmy Księży Michalitów Ks. Dariusz Wik. Podziekował także Ks. Andrzejowi Zagórskiemu MS za jego posługę w Konsulcie.
Przez całe wtorkowe popołudnie odbywa się dyskusja panelowa osób konsekrowanych i przedstawicieli Episkopatu (bp Jacek Kiciński CMF, bp Jan Niemiec, o. Tadeusz Florek OCD, o. Paweł Kozacki OP i s. Dawida Ryll CSMA), poświęcona dokumentowi Kongregacji.
W drugim dniu obrad wyżsi przełożeni zakonni będą rozmawiać m.in. o nowych przepisach dotyczących ochrony danych osobowych w Kościele katolickim w Polsce w świetle nowego prawa Unii Europejskiej. Bliższych informacji dotyczących tych kwestii udzieli im ks. prof. Piotr Kroczek, Kościelny Inspektor Ochrony Danych Osobowych.
Z kolei rektorzy zakonnych seminariów duchownych spotkają się w tym czasie z biskupami Damianem Brylem i Jackiem Kicińskim CMF, aby wysłuchać informacji o aktualnym stanie przygotowań „Ratio Institutionis Sacerdotalis pro Polonia” i listu prefektów Kongregacji ds. duchowieństwa oraz Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Konsekrowane-go w kontekście wprowadzenia wykładów z zakresu teologii życia konsekrowanego i teologii Kościoła partykularnego.
Dwudniowe zebranie plenarne w Klasztorze Księży Zmartwychwstańców zakończy się Eucharystią pod przewodnictwem Metropolity Krakowskiego abpa Marka Jędraszewskiego.
O. Jan Szewek OFMConv