Po zakończeniu drugiej wojny światowej w latach 1945-49 uczęszczał najpierw do Prywatnego Gimnazjum, a następnie Małego Seminarium OO. Karmelitów Bosych w Wadowicach. Działał w drużynie harcerskiej im. O. Rafała Kalinowskiego. W 1949 r. poprosił o przyjęcie do Zakonu Karmelitów Bosych. Wraz z habitem otrzymał nowe imię zakonne: brat Teofil od św. Naszego Ojca Jana od Krzyża. Odbył roczny nowicjat, a po jego zakończeniu 29 lipca 1950 r. złożył swoje pierwsze śluby zakonne. Po profesji rozpoczął formację do kapłaństwa najpierw w Wadowicach (liceum 1950-1952), następnie w Poznaniu (studium filozofii 1952-54), aby ją ostatecznie zakończyć w Krakowie (1954-58). W międzyczasie 2 sierpnia 1953 roku złożył profesję uroczystą.
Dnia 17 czerwca 1958 roku w Krakowie otrzymał święcenia prezbiteratu. Został skierowany do Czernej, a następnie do Krakowa, gdzie w latach 1960-63 pełnił posługę socjusza magistra kleryków. Od 1963 do 1968 w Poznaniu był podprzeorem klasztoru. W latach 1968-69 przebywał w Warszawie i odbywał dwuletnie studia specjalistyczne w Prymasowskim Studium Życia Wewnętrznego. Po ich zakończeniu powrócił do Poznania, gdzie powierzono mu powtórnie funkcję podprzeora klasztoru.
W 1971 roku udał się w pierwszej grupie karmelitańskich misjonarzy do Burundi. Od tego momentu całym sercem poświęcił się działalności misyjnej. Przez dziewięć lat pełnił urząd Wikariusza Prowincjalnego ds. Misji. 9 czerwca 1979 opuścił Burundi i powrócił do Polski. Został skierowany do Rzymu, gdzie przez rok miał możliwość dokształcania się na Teresianum i na Urbanianum. W czerwcu 1980 r. został skierowany przez O. Generała na misje do Zairu (Goma). W drodze do Zairu poważnie się rozchorował. Był operowany w Krakowie i przez osiem lat musiał pozostać w Polsce. W tym czasie pełnił urząd Radnego Prowincji i Sekretarza Prowincjalnego ds. Misji i przez dwa lata uczył teologii życia wewnętrznego w Wyższym Seminarium Duchownym Karmelitów Bosych w Krakowie. W 1984 r. został wybrany przeorem klasztoru w Krakowie, ale nadal pełnił obowiązki Sekretarza Prowincjalnego ds. Misji. Przez ten czas odznaczał się zatroskaniem o sprawy misyjne, funkcjonowanie i struktury Biura Misyjnego w Polsce, posługę Prowincjalnego Zelatora Misji. Po uzyskaniu zaświadczenia z kliniki w Krakowie o możliwości powrotu do Afryki, zgłosił gotowość wyjazdu na misje i wzmocnienia personalnego placówek w Burundi i Rwandzie. Na początku lipca 1988 o. Teofil wyjechał do Fryburga, gdzie przez trzy miesiące odnowił swoją znajomość j. francuskiego, niezbędną w pracy misyjnej w Afryce frankofońskiej. Dnia 14 października przybył do Butare w Rwandzie. W listopadzie tegoż roku powierzono mu obowiązek przełożonego klasztoru w Butare. W związku z bardzo trudną sytuacją polityczną w Burundii i Rwandzie zajmował się zapewnieniem pomocy materialnej i duchowej mieszkańcom tych krajów. Pełnił posługę spowiednika, kierownika duchowego, rekolekcjonisty, kronikarza i wieloletniego ogrodnika z zamiłowania. Pisał artykuły i książki takie jak: Misyjny Trud (1983) oraz Miłość nigdy nie ustaje (1996).
O. Teofil Kapusta powrócił na stałe do kraju w roku 2013, ze względu na stan zdrowia i podeszły wiek. Zamieszkał w Klasztorze Karmelitów Bosych w Wadowicach. W poniedziałek, 29 czerwca 2015 r., o godz. 19.50 w otoczeniu współbraci, przy śpiewie Salve Reginaodszedł do domu Ojca w niebie. Ukończył 83 rok życia i przeżył 64 lat jako profes w Zakonie Karmelitów Bosych.
Uroczystości pogrzebowe rozpoczęły się o godz. 10.00 wprowadzeniem trumny z ciałem zmarłego do kościoła i czuwaniem modlitewnym z rozważaniem tajemnic różańcowych. O godz. 11.00 Mszy św. żałobnej, w koncelebrze ponad 60-ciu kapłanów diecezjalnych i zakonnych, przede wszystkim karmelitów bosych, przewodniczył o. Tadeusz Florek OCD, prowincjał Krakowskiej Prowincji Zakonu Karmelitów Bosych. Wśród koncelebransów nie zabrakło delegata prowincjała prowincji warszawskiej karmelitów bosych, którym o. Jan Kanty Stasiński OCD, długoletni misjonarz, oraz przedstawiciela karmelitów dawnej obserwy, w osobie o. Mariusza Płuciennika OCarm, asystenta prowincjalnego. Byli obecni księża dziekani obu dekanatów Wadowickich, tj. ks. prał. Tadeusz Kacperek i ks. kan. Stanisław Jaśkowiec. Homilię wygłosił o. Sylwan Zieliński OCD, weteran misji karmelitańskich w Afryce. Nakreślił w niej sylwetkę zmarłego i jego miłość do Chrystusa, Ewangelię którego niestrudzenie głosił przez 40 lat nieznającym Go jeszcze naszym czarnym braciom w Afryce. „To on, na kapitule prowincjalnej w 1969 r. – mówił kaznodzieja – wystąpił z propozycja, aby polscy karmelici bosi podjęli pracę misyjną w Afryce i stało się to rzeczywistością. A on sam stał się w tej pracy najgorliwszy i nigdy niezmordowany”.
Kościół sanktuaryjny wypełniony był po brzegi. Ostatnią przysługę oddawali zmarłemu jego krewni, dobroczyńcy i przyjaciele misji, a także siostry zakonne, głównie karmelitanki Dzieciątka Jezusa i kanoniczki Ducha Świętego, które z inspiracji zmarłego podjęły pracę misyjną w Burundi i Rwandzie i były tam przez niego wspomagane. Były też obecne siostry albertynki i nazaretanki z klasztorów wadowickich.
Kondukt pogrzebowy ul. Karmelicką i ul. Wolności poprowadził o. Prowincjał. Zasłużony misjonarz spoczął w kwaterze karmelitańskiej cmentarza parafialnego w Wadowicach, gdzie będzie oczekiwał dnia zmartwychwstania. Requiescat in pace!
Źródła: Akta personalne o. Teofila Kapusty z Kurii Prowincjalnej, biograficzne materiały dostarczone z Biura Misyjnego Karmelitów Bosych przy ul. Rakowickiej 18 w Krakowie, materiały nadesłane przez o. Szczepana Praśkiewicza OCD.
Opracował: o. Piotr Linka, sekretarz Prowincji
Za: www.karmel.pl