2. W 200 ogólnopolskich pielgrzymkach wzięło udział 805 tys. 261 osób.
Najliczniejsze pielgrzymki to: Rodzina Radia Maryja, Odnowa w Duchu Świętym, Rolnicy, Ludzie Pracy, Anonimowi Alkoholicy, Rodzina Szkół im. Jana Pawła II, 1. Ogólnopolska Pielgrzymka Kół Żywego Różańca, dwie Pielgrzymki Motocyklistów, Kolejarze, Podwórkowe Kółka Różańcowe Dzieci, Nauczyciele, Leśnicy, Amazonki, Legion Maryi, Pocztowcy, Apostolat Maryjny, Małżeństwa i Rodziny, Młodzi Słuchacze Radia Maryja, Pszczelarze, Bankowcy, Służba Zdrowia, Stowarzyszenie Przyjaciół Szkół Katolickich, Arcybractwo Straży Honorowej Najśw. Serca Pana Jezusa, Elektrycy, Franciszkański Zakon Świeckich i Akcja Katolicka.
Po raz pierwszy przybyły: Pielgrzymka Rycerzy Kolumba, Pielgrzymka Karawaningowa, Pielgrzymka Wędkarzy, Pielgrzymka Żywego Różańca, Pielgrzymka Moto-paralotniowa, Narodowa Pielgrzymka Katechetów.
3. Pielgrzymek krajowych przybyłych różnymi środkami lokomocji było –
a) parafialnych: 2 tys. 311 grup, a w nich 134 tys. 25 osób
b) młodzieży maturalnej: 713 grup, a w nich 141 tys. 215 osób
c) dzieci pierwszokomunijnych: 864 grupy, a w nich 52 tys. 433 osoby
d) dzieci i młodzieży: 477 grup, w nich 23 tys. 536 osób
e) zawodowych, modlitewnych: 1 tys. 357 grup, w nich 65 tys. 175 osób
f) emerytów, chorych i niepełnosprawnych: 277 grup, a w nich 11 tys. 826 osób
g) pielgrzymek rowerowych – 98 grup, a w nich 6 tys. 56 osób
h) pielgrzymek biegowych – 14 grup, a w nich 388 osób
i) pielgrzymek konnych – 2 grupy, a w nich 56 osób
j) jedna pielgrzymka na rolkach – 95 osób i jedna pielgrzymka nartorolkowa – 15 osób
4. Na Jasną Górę przyszło 260 pieszych pielgrzymek, uczestniczyło w nich 133 tys. 287 osób.
5. Na Jasną Górę, oprócz polskich kardynałów, arcybiskupów i biskupów, przybyło 34 hierarchów z 14 państw świata, z: Białorusi, Ukrainy, Kazachstanu, Austrii, Węgier, Włoch, Francji, Republiki Południowej Afryki, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Rumunii, Kamerunu, Konga i Madagaskaru. Częstochowskie sanktuarium odwiedzili m.in.: kard. Mauro Piacenza, prefekt watykańskiej Kongregacji ds. Duchowieństwa; kard. Paul Josef Cordes z Rzymu; kard. Paolo Romeo, arcybiskup Palermo we Włoszech; kard. Francesco Coccopalmerio, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych, abp nominat Konrad Krajewski z Watykanu; abp Celso Morga, sekretarz Kongregacji ds. Duchowieństwa w Watykanie; abp Tomasz Peta, metropolita Astany w Kazachstanie; abp Samuel Kleda, przewodniczący Konferencji Episkopatu Kamerunu.
6. Sanktuarium odwiedzili pielgrzymi i turyści z 77 krajów świata.
Jasnogórskie Centrum Informacji oprowadzało w 11 językach,
z posługi przewodników skorzystało 5.285 grup zagranicznych w liczbie 135.178 osób.
W tym:
a/ Niemcy – 23.435 osób w 687 grupach
b/ Włochy – 17.195 osób w 713 grupach
c/ U.S.A. – 12.337 osób w 620 grupach
d/ Francja – 7.662 osoby w 296 grupach
e/ Hiszpania – 7.613 osób w 296 grupach
f/ Portugalia – 2.906 osób w 82 grupach
g/ Austria – 2.176 osób w 75 grupach
h/ Japonia – 2.146 osób w 103 grupach
i/ Brazylia – 2.112 osób w 93 grupach
j/ Węgry – 1.693 osoby w 33 grupach
k/ Ukraina – 1.427 osób w 51 grupach
l/ Białoruś – 1.410 osób w 34 grupach
ł/ Rosja – 1.024 osoby w 55 grupach
7. Przewodnicy oprowadzili również 1.281 polskich grup zorganizowanych w liczbie 40.342 osoby.
8. Tajemnicę Najświętszej Eucharystii kapłani sprawowali 69.240 razy.
9. Kazań, homilii i Apeli Jasnogórskich wygłoszono – 6.580
10. Rozdzielono Komunii św. 2.335.000
11. Sakrament Małżeństwa zawarły – 46 par.
12. Ochrzczono 56 dzieci.
13. Jasnogórscy spowiednicy poświęcili pielgrzymom 34.250 godzin służąc w konfesjonale poprzez sprawowanie Sakramentu Pojednania.
14. Różne grupy modlitewne odbyły 221 czuwań nocnych.
15. Odbyło się 11 kongresów i sympozjów naukowo-duszpasterskich.
16. Przeprowadzono 18 serii rekolekcji dla różnych grup zorganizowanych.
17. Odbyło się 22 koncertów muzycznych.
18. Wystąpiło 67 chórów, orkiestr i zespołów muzycznych z Polski i innych krajów świata.
19. W Księdze Wotywnej zarejestrowano 2.026 wot dziękczynno-błagalnych.
20. W sobotniej nowennie do Matki Bożej Jasnogórskiej złożono 590.375 kartek z prośbami i z podziękowaniami.
21. We wspólnocie Jasnogórskiej Rodziny Różańcowej ponad 4.300 osób zobowiązało się do odmawiania różańca w intencjach nawrócenia grzeszników i o pokój na świecie.
22. W Parafialnych Księgach Pielgrzymów zanotowano około 4.100 wpisów.
23. W Jasnogórskiej Księdze Trzeźwości Narodu złożono 190 zobowiązań życia w trzeźwości.
24. Jasnogórskie Kancelarie o. Przeora, o. Kustosza i inne wysłały ponad 152.000 listów.
25. Odbyły się 75 projekcje filmów i przeźroczy o tematyce religijnej. Filmy obejrzało 3.500 osób (w Kaplicy św. Józefa i Kaplicy Różańcowej).
27. W Poradnictwie Rodzinnym 1.753 osób szukało pomocy z zakresu życia rodzinnego.
28. W Poradnictwie Psychologiczno-Religijnym dla młodzieży przeprowadzono 1280 rozmów indywidualnych i grupowych.
29. Światła i nadziei na drodze życia poprzez Jasnogórski Telefon Zaufania szukało 2.100 osób.
30. Centralny Ośrodek Duchowej Adopcji na Jasnej Górze przeszkolił 160 animatorów. Duchową Adopcję podjęło około 61.000 osób.
31. Do Księgi Apelowej intencje wpisało około 63.820 osób.
32. W „Dar Modlitwy” w Jasnogórskim Centrum Modlitwy Zawierzenia włączyło się 3.160 osób; do Wspólnoty: „Z Maryją ratuj człowieka” zapisano 1000 osób.
33. Ośrodek Pomocy Charytatywnej na Jasnej Górze udzielił pomocy finansowej, odzieżowej i żywnościowej około 24.000 osobom biednym, bezdomnym, bezrobotnym i samotnym.
Pod stałą opieką jest 650 rodzin – około 1.200 osób.
34. W Jasnogórskich Punktach Pomocy Medycznej udzielono doraźnej pomocy 14.175 osobom.
35. Wydawnictwo „Paulinianum” wydało w tym roku 15 pozycji książkowych: albumy, książki, modlitewniki.
36. Ponadto Jasna Góra prowadzi działalność apostolską i ewangelizacyjną przez radio „Jasna Góra”, miesięcznik „Jasna Góra”.
37. Przy jasnogórskim sanktuarium działają grupy apostolskie:
a/ Jasnogórska Rodzina Różańcowa
b/ Sodalicja Mariańska
c/ Asysta Jasnogórska
d/ Franciszkański Zakon Świeckich
e/ Duszpasterstwo Młodzieżowe
f/ Jasnogórskie Duszpasterstwo Akademickie
g/ Jasnogórska Wspólnota Odnowy w Duchu Świętym „Kana”
h/ Centralny Ośrodek Duchowej Adopcji Dziecka Poczętego
i/ 6 Chórów Jasnogórskich
j/ Intradziści i Orkiestra Jasnogórska
k/ Jasnogórskie Centrum Modlitwy Zawierzenia
l/ Armia św. Michała Archanioła
ł/ Bractwo Eucharystyczne
m/ Bractwo NMP Królowej Polski
Ważniejsze wydarzenia na Jasnej Górze w roku 2013:
– 23 stycznia zmarł Prymas senior, kard. Józef Glemp, konfrater Zakonu Paulinów; wierny pielgrzym jasnogórski;
– 29 stycznia po raz pierwszy na wspólnych rekolekcjach spotkali się dyrektorzy 21. katolickich stacji radiowych z całej Polski;
– 31 stycznia odbyły się obrady Rady ds. Środków Społecznego Przekazu Konferencji Episkopatu Polski pod przewodnictwem abpa Wacława Depo, metropolity częstochowskiego, przewodniczącego Rady ds. Środków Społecznego Przekazu;
– 1 lutego odbyło się spotkanie poświęcone Soborowi Watykańskiemu II, zatytułowane „Jasna Góra – soborowe sanktuarium wczoraj, dziś i jutro”. Gościem specjalnym sesji był o. Jerzy Tomziński, paulin, jedyny w Polsce żyjący Ojciec Soborowy;
– 27 lutego została odprawiona Msza św. dziękczynna za pontyfikat papieża Benedykta XVI, po Jego rezygnacji z urzędu;
– 13 marca podczas Apelu Jasnogórskiego modlono się w sposób szczególny za nowego papieża Franciszka;
– 20 marca Mszą św. i koncertem uczczono 340. rocznicę śmierci o. Augustyna Kordeckiego – bohaterskiego przeora i obrońcy Jasnej Góry przed Szwedami w 1655 roku;
– od 8 kwietnia trwały rekolekcje przewodników i koordynatorów pieszych pielgrzymek na Jasną Górę. Obecny był bp Edward Janiak, przewodniczący rady Episkopatu ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek;
– 10 kwietnia odbyło się Ogólnopolskie Sympozjum Mariologiczno-Maryjne „Jasnogórska Szkoła Wiary”;
– alumni polskich seminariów duchownych w Roku Wiary pielgrzymowali na Jasną Górę. Ogólnopolska Pielgrzymka Wyższych Seminariów Duchownych Diecezjalnych i Zakonnych w dniach od 16 do 17 kwietnia zgromadziła 3 tys. seminarzystów oraz 300. wykładowców i rektorów z 63. Wyższych Seminariów Duchownych z całej Polski. Pielgrzymce przewodniczył kard. Mauro Piacenza, prefekt watykańskiej Kongregacji ds. Duchowieństwa;
– 3 maja trwały uroczystości ku czci Matki Bożej Królowej Polski. Szczególnym ich akcentem było symboliczne przekazanie Ołtarza „Gwiazda Kazachstanu – Królowa Pokoju”. Ołtarz autorstwa gdańskiego artysty Mariusza Drapikowskiego jest darem dla sanktuarium Matki Bożej Królowej Pokoju w Oziornoje w Kazachstanie;
– 3 maja zostało reaktywowane Bractwo Najświętszej Maryi Panny Królowej Korony Polski. Bractwo powstało 295 lat temu, z okazji koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej, by dbać o kult Maryi Jasnogórskiej, Królowej Polski. Jednak rozbiory doprowadziły do jego likwidacji;
– 5 maja zabrzmiał nadzwyczajny koncert z okazji 80. urodzin kompozytora Krzysztofa Pendereckiego. Był to jednocześnie finałowy koncert 23. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”. W bazylice wykonane zostało „Credo” pod batutą dostojnego Jubilata;
– 7 maja odprawiona została Msza pożegnalna w intencji śp. Marii Okońskiej, założycielki Instytutu Prymasa Wyszyńskiego, świadka składania w odosobnieniu Jasnogórskich Ślubów Narodu przez kard. Stefana Wyszyńskiego, Prymasa Tysiąclecia;
– 7 czerwca odbyła się Ogólnoświatowa Sztafeta Różańcowa. W 66 sanktuariach na całym świecie modlono się w intencji kapłanów. W sztafetę włączyły się dwa polskie sanktuaria maryjne: Jasna Góra i Licheń;
– 16 czerwca odbył się Ogólnopolski Kongres Katolików – Stop Ateizacji, zorganizowany przez Parlamentarny Zespół ds. Przeciwdziałania Ateizacji Polski, Tygodnik Katolicki „Niedziela” oraz Akcję Katolicka Archidiecezji Częstochowskiej. W Kongresie uczestniczyło blisko 600 osób, wśród nich politycy, dziennikarze, publicyści i naukowcy;
– 16 czerwca ks. inf. Jakub Gil, emerytowany proboszcz z Wadowic, dziękował za 50-lecie kapłaństwa. Wraz z nim przybyli mieszkańcy Wadowic, którzy każdego 16-stego dnia miesiąca pielgrzymują do jasnogórskiego sanktuarium w hołdzie składanym bł. Janowi Pawłowi II;
– 21 czerwca 40-lecie kapłaństwa obchodził o. Izydor Matuszewski, generał Zakonu Paulinów;
– w 3. Narodowej Pielgrzymce Węgrów 25 i 26 czerwca uczestniczyło ponad 700 osób. Pielgrzymów witał w jęz. węgierskim o. Roman Majewski, przeor Jasnej Góry;
– w dniach od 8 do 12 lipca trwała Europejska Konferencja Międzynarodowego Stowarzyszenia ds. Posługi Uwalniania, popularnie zwana Konferencją Egzorcystów;
– 12 października sanktuarium maryjne na Jasnej Górze, na zaproszenie papieża Franciszka, włączyło się w międzynarodowe czuwanie maryjne „Z Maryją poza noc”, organizowane przez Papieską Radę do spraw Nowej Ewangelizacji. Ojciec Święty wybrał dziesięć sanktuariów maryjnych na całym świecie, w tym Jasną Górę, które zaprosił do wspólnej modlitwy poprzez łącza telewizyjne;
– w dniach od 14 do 16 października odbyło się 131. Zebranie Plenarne Konsulty Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich z udziałem przełożonych 60-ciu męskich zgromadzeń zakonnych;
– 26 października została poświęcona i uroczyście odsłonięta pamiątkowa tablica z brązu, dedykowana pamięci Prymasa kard. Augusta Hlonda. Brązowa płyta jest umieszczona przed wejściem do Kaplicy Matki Bożej. Tablicę ufundowały wspólnie dwa zgromadzenia zakonne: salezjanie i chrystusowcy;
– 1 września w Jasnogórskich Dożynkach uczestniczył Prezydent RP Bronisław Komorowski;
– 15 września w Ogólnopolskiej Pielgrzymce Ludzi Pracy po raz ostatni uczestniczyła Marianna Popiełuszko, matka bł. ks. Jerzego Popiełuszko. Zmarła 19 listopada;
– 5 września odbyło się poświęcenie nowej siedziby Jasnogórskiego Punktu Charytatywnego;
– 15 września zakończyła się peregrynacja Jasnogórskiego Wizerunku Matki Bożej w diecezji toruńskiej. 21 września Obraz Nawiedzenia rozpoczął wędrówkę po diecezji ełckiej. Peregrynacja potrwa tam do 7 czerwca 2014 roku;
– 17 listopada w Tychach zmarł Janusz Muszyński, jasnogórski kompozytor, dyrygent i wokalista;
– 24 listopada jubileusz 95-lecia urodzin świętował o. Jerzy Tomziński, jeden z najstarszych paulinów, wieloletni generał Zakonu i przeor Jasnej Góry;
– 8 grudnia minęła 60. rocznica odprawienia po raz pierwszy Apelu Jasnogórskiego;
– 12 grudnia, podczas specjalnego sympozjum, przypomniany został cykl filmowy „Dekalog” w reż. Krzysztofa Kieślowskiego, w 25 lat od powstania. Gościem specjalnym Sympozjum był reżyser Krzysztof Zanussi, prywatnie przyjaciel Kieślowskiego, a zawodowo – producent „Dekalogu”;
– w Święta Bożego Narodzenia telewizja Polsat wyemitowała jasnogórskie nagranie koncertu kolędowego Zespołu Golec uOrkiestra;
– 29 grudnia w Katowicach zmarł Wojciech Kilar, wybitny polski kompozytor i pianista, twórca muzyki filmowej. Wojciech Kilar, jako człowiek i twórca, od wielu lat był związany z Jasną Górą. W dowód wielkiego uznania kompozytor został przyjęty do Konfraterni Zakonu Paulinów. Jak wielokrotnie podkreślał w wywiadach, na Jasnej Górze czuł się „jak w domu” i tu czerpał inspiracje do swych utworów. Każdego roku, z racji swoich urodzin, kompozytor pielgrzymował na Jasną Górę;
– do Konfraterni Zakonu Paulinów przyjęci zostali m.in.: bp Ignacy Dec, biskup diec. świdnickiej; ks. Franciszek Rząsa; ks. prał. Stanisław Kozakiewicz; Jacek Waksmundzki;
– Cudowny Obraz Matki Bożej Jasnogórskiej został umieszczony w nowej kasecie;
– w comiesięcznych czuwaniach nocnych archidiecezji częstochowskiej wzięło udział łącznie ponad 16 tys. osób;
– w Sali Rycerskiej czynna była wystawa „Od Oceanu do Oceanu. I etap peregrynacji kopii Ikony Częstochowskiej przez świat w obronie życia”. Fotografie ukazywały wędrówkę Ikony po 24 krajach Europy i Azji, od Władywostoku do Fatimy. Intencją peregrynacji była obrona cywilizacji życia i miłości we współczesnym świecie;
– w Arsenale czynna była wystawa „W służbie sacrum. Z kultury muzycznej Jasnej Góry i Poznania w XVIII wieku”. Na wystawie, prezentowanej wcześniej w Muzeum Narodowym w Poznaniu, ukazano zbiór barokowych instrumentów kapeli klasztoru Ojców Paulinów na Jasnej Górze oraz poznańskiej kapeli kościoła św. Marii Magdaleny;
– Zakon Paulinów objął w duszpasterską opiekę parafię w Wągrowcu. Wraz z troską o wiernych, pieczy paulinów został powierzony także zabytkowy pocysterski kompleks klasztorny, którego początki sięgają XIV wieku;
– paulini objęli także nową placówkę w Hiszpanii – klasztor w Yuste, w prowincji Plasencia.
Ukazały się nowe pozycje wydawnicze związane z Jasną Górą i Zakonem Paulinów, m.in.:
– „Liturgia w Klasztorach Paulińskich w Polsce. Źródła i początki” – książka pod redakcją prof. Remigiusza Pośpiecha, która zainicjowała serię wydawniczą: „Musica Claromontana – Studia”; w serii tej ukazały się także tomy poświęcone kompozytorom jasnogórskim: Józefowi Elsnerowi i Marcinowi Józefowi Żebrowskiemu;
– „Tajemnice Bazyliki Jasnogórskiej. Studium do dziejów” – praca zbiorowa pod redakcją o. dra Jana Golonki, kustosza zbiorów sztuki wotywnej na Jasnej Górze. Publikacja poświęcona jest działaniom badawczym w bazylice jasnogórskiej, podczas kompleksowej renowacji w latach 2009-2012;
– Mszał Jagiellonów z Jasnej Góry (wydanie fototypiczne) pod red. Remigiusza Pośpiecha. To kopia zabytkowego Mszału jasnogórskiego z królewskim herbem Jagiellonów, który jest najcenniejszym rękopisem przechowywanym w bibliotece paulinów na Jasnej Górze;
– „Jasnogórska Szkoła Wiary” pod red. o. Zachariasza Jabłońskiego. Jest to owoc jasnogórskiego Sympozjum Mariologiczno-Maryjnego, które odbyło się 10 kwietnia;
– „Wszyscy będziemy Barabaszami. Rekolekcje na każdy czas” – autorstwa o. Michała Legana, paulina;
– „Paulin z Budzynia” – książka autorstwa Ryszarda Stefaniaka, poświęcona osobie o. Eustachego Rakoczego, paulina, Jasnogórskiego Kapelana Żołnierzy Niepodległości, z racji jego 70. rocznicy urodzin.
Życie muzyczne:
– jubileusz 85-lecia istnienia świętował Jasnogórski Chór Żeński „Kółeczko”; 10-lecie istnienia obchodził również Jasnogórski Chór Dziewczęcy „Filiae Mariae” – oba chóry prowadzi Mariola Jeziorowska;
– jubileusz 10-lecia istnienia świętował Jasnogórski Chór Chłopięcy „Pueri Claromontani”, prowadzony przez dyrygenta Jarosława Jasiurę; od września br. chór stał się chórem chłopięco-męskim, w zespole śpiewają zarówno chłopcy, jak i ich ojcowie;
– płyta nr 47 z cyklu „Jasnogórska Muzyka Dawna – Musica Claromontana” została nominowana do muzycznej nagrody Fryderyk 2013;
– o. Nikodem Kilnar, paulin, Krajowy Duszpasterz Muzyków Kościelnych i prezes Stowarzyszenia Kapela Jasnogórska, został nagrodzony honorowym odznaczeniem Prymasa Polski abpa Józefa Kowalczyka – „Srebrną Piszczałką”. Doroczna nagroda jest przyznawana za wybitne osiągnięcia i wkład w rozwój muzyki sakralnej w Polsce;
– zaprezentowano nową publikację nutową w serii Musica Claromontana – Jasnogórska Muzyka Dawna z zapisem Missa in C o. Amando Ivanschiza, paulina chorwackiego pochodzenia. Kompozycja ta znajduje się w archiwum częstochowskiego klasztoru paulinów.
o. Ignacy Rękawek
Kustosz Sanktuarium Jasnogórskiego
o. Stanisław Tomoń
Biuro Prasowe Jasnej Góry