Komunikat Księdza Arcybiskupa Wojciecha Polaka, Metropolity Gnieźnieńskiego i Prymasa Polski, w związku z rozpoczęciem posługi duszpasterskiej Ojców Franciszkanów w parafii pw. Świętego Krzyża w Inowrocławiu
Drodzy Bracia i Siostry!
Inowrocław to drugie co do wielkości miasto Archidiecezji Gnieźnieńskiej. Od wielu lat na terenie tego miasta nie ma jednak żadnego męskiego zgromadzenia zakonnego.
W historię Inowrocławia silnie wpisali się Ojcowie Franciszkanie, których klasztor ufundowany przez Księcia Kujawskiego Kazimierza już w 1237 roku był usytuowany w północno-wschodniej części miasta, zajmowanej dziś przez Plac Klasztorny. Książę przewidywał dla franciszkanów pracę misyjną w pogańskich Prusach oraz opiekę duszpasterską dla mieszkańców miasta i regionu. Zakonnicy okazali się bardzo pomocni w organizowaniu miasta, kształceniu mieszkańców, prowadzeniu polityki. W klasztorze często zatrzymywali się goście książęcy, tam też odbywało się wiele ważnych spotkań i pertraktacji politycznych. Tu często decydowały się losy pokoju lub wojny. Duchowi synowie św. Franciszka z Asyżu byli podporą i doradcami Księcia oraz jego następców.
Konwent inowrocławski zaliczał się do najstarszych i największych w Polsce, zaraz po wrocławskim i krakowskim, oraz stanowił kustodię obejmującą klasztory pruskie i wielkopolskie. Dopiero pod koniec XIII wieku ustąpił w godności klasztorowi gnieźnieńskiemu.
Franciszkanie zgromadzili w klasztorze wiele ksiąg, stworzyli pierwszą bibliotekę i prowadzili szkołę. Klasztor był wielokrotnie palony: w 1239 roku przez Świętopełka, w 1431 roku przez Krzyżaków oraz w 1656 roku w czasie „potopu szwedzkiego”. W 1705 roku staraniem gwardiana ojca Remigiusza Woykowskiego postawiono nowy, murowany klasztor.
Dekretem króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III z 20 maja 1819 roku zniesiono zakon franciszkanów w Inowrocławiu. Zakonników przeniesiono do klasztoru franciszkańskiego w Gnieźnie. Ostatnim inowrocławskim gwardianem był o. Kajetan Kisielewski, który zmarł w 1837 r. Gnieźnie. Bibliotekę i całe archiwum zakonu wywieziono w nieznane miejsce, a uratowane ołtarze, rzeźby i obrazy są do dziś w wyposażeniu kościoła pw. Św. Mikołaja w Inowrocławiu. Po pożarze w 1872 roku mury kościoła i klasztoru franciszkańskiego ostatecznie zrównano z ziemią.
Drodzy Bracia i Siostry!
Mając na uwadze wspomniane wyżej względy historyczne, chcąc ożywić życie charyzmatyczne w regionie i wesprzeć działalność duszpasterską, pragnę serdecznie zaprosić do inowrocławskiej parafii pw. Świętego Krzyża Braci Mniejszych Konwentualnych Prowincji św. Maksymiliana.
Stanowią oni rodzinę synów św. Franciszka z Asyżu, realizujących ideały nakreślone przez swego ojca. Duchowość franciszkańska, kształtowana przez ten Zakon na przestrzeni wieków, jest szczególnie otwarta na natchnienia Ducha Pańskiego, co prowadzi do umiłowania Jezusa Ukrzyżowanego, obecnego w drugim człowieku, i do radosnej służby wszystkim potrzebującym. Charakterystyczną cechą nadaną przez Założyciela jest głęboka cześć do Maryi Niepokalanej oraz wierność Papieżowi i Kościołowi katolickiemu. Głównym celem jest budowanie Królestwa Bożego na ziemi, realizowane poprzez życie według rad ewangelicznych i szeroko prowadzoną ewangelizację. Wspólnoty franciszkańskie angażują się w różnorodne duszpasterstwa, pracę charytatywną, wydawniczą i naukową, prowadzoną w kraju, za granicą oraz na innych kontynentach. Istotne dla duchowości franciszkańskiej są: pokój i dobro, ubóstwo, radość, prostota i pokora.
Ufam, drodzy Bracia i Siostry, że z otwartymi ramionami przyjmiecie Braci Mniejszych Konwentualnych i sprawicie, że na gościnnej inowrocławskiej ziemi szybko ponownie poczują się jak w domu. Wyrażam również nadzieję, że obecność duchowych synów św. Franciszka z Asyżu przyczyni się do odnowienia i ożywienia wiary mieszkańców Inowrocławia oraz całego regionu.
Czcigodnym Ojcom Franciszkanom oraz całej wspólnocie parafialnej pw. Świętego Krzyża w Inowrocławiu udzielam z serca prymasowskiego błogosławieństwa.
† Wojciech Polak
Arcybiskup Metropolita Gnieźnieński
Prymas Polski
