Studia Claromontana to rocznik, ukazujący się od 1981 roku. Publikowane są w nim artykuły naukowe o charakterze przede wszystkim historyczno-teologicznym, poświęcone Jasnej Górze i Zakonowi Paulinów. Redaktorem naczelnym jest o. prof. Janusz Zbudniewek, paulin.
Tom otwiera tekst o. Jana Pacha, paulina, dotyczący posłannictwa Jasnej Góry w wizji sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego. Tekst szczególnie istotny, w związku ze zbliżającą się beatyfikacją Prymasa Tysiąclecia. Przybliża bowiem jego jasnogórską drogę oraz wizję, która nie traci na aktualności.
„Pośmiertnie nazwano kardynała Stefana Wyszyńskiego Ojcem Narodu – pisze o. Jan Pach – Opatrzność dała go Kościołowi i narodowi, aby w czas próby – jak Abraham – mógł wytrwać na polskiej górze Moria. Tym miejscem świętym spotkania z Bogiem, który prowadził Prymasa po krzyżowej drodze i doświadczał jego wiary, ale też czynił cuda w jego życiu i pasterskiej posłudze, była Jasna Góra. Obecna tu w Świętej Ikonie Maryja, która ten znak obrała dla zmaterializowania rzeczywistej obecności w sanktuarium i w polskich dziejach, była dla niego jak najlepsza rodzona matka (…) i tak było całe życie. Nie wszyscy wtedy rozumieli to bezgraniczne zawierzenie Matce Bożej spraw Kościoła i narodu, ale również i dzisiaj droga ta spotyka się z różnymi ocenami. Właściwie, to w pewnej mierze została ona zapomniana, przynajmniej na poziomie oficjalnego duszpasterstwa centralnego w Polsce. Masowość przeżyć religijnych w czasach Wyszyńskiego z pewnością nie zaszkodziła jakości przeżyć religijnych, jak niektórzy próbowali to oceniać. Trzeba, oczywiście, kłaść nacisk na indywidualne przeżycia i zaangażowanie, ale nie wolno zapomnieć, że człowiek jest istotą społeczną i potrzebuje współtworzenia swojej wiary przez solidarne jej wyznawanie. Dlatego też św. Jan Paweł II, tak często przypomina tę drogę Prymasa i prosi o powrót na sprawdzone już ścieżki wiary”.
W najnowszym tomie nie zabrakło również artykułów redaktora naczelnego o. Janusza Zbudniewka. Jednym z nich jest „Historyczne ‘Te Deum Laudamus’ Narodu Polskiego w dniu 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze”. Autor we wstępie do artykułu pisze: „Na początku Wielkiej Nowenny przed tysiącletnią rocznicą Chrztu Polski, na różny sposób planowano jej zwieńczenie stosowną uroczystością, aby utrwaliła dziękczynienie Narodu za dar wiary i płynące z niej dobrodziejstwa. Program krystalizował się bardzo powoli, aż doszło do spełnienia podniosłych uroczystości i manifestacji, co prawda innych niż zakładano, niemniej przy zwartej jedności Narodu. Nastrój wiodący do słonecznego ranka w dniu 3 maja 1966 r. prowadził przez niełatwe uwarunkowania Kościoła, poprzez odnowę sumień polskich katolików w ramach wytycznych ideałów zawartych w Akcie Ślubów Narodu z 1956 roku. Wystarczy zauważyć główne założenia, które uświadamiały chrześcijańskie ideały w miejsce wad, które były przyczyną narodowych niepowodzeń. W społecznym rachunku sumienia każdemu katolikowi dano szanse wyciągnięcia właściwego wniosku z dotychczasowego postępowania, prowokowano do rewizji polską mentalność we wszystkich jego przejawach. Tysiącletni model katolicyzmu polskiego uformowany na Boskim wzorcu Ewangelii dawał podstawy, aby go przekazać nowym pokoleniom w jedności Narodu z Matką Najświętszą i Kościołem Powszechnym. Tę znamienną zbieżność obu wartości podkreślano ze szczególnym akcentem i uwypuklano ją jako fakt, którego nie potrafi wymazać żaden historyk. Tym razem z naciskiem uświadamiano, że w progi bytu państwa polskiego wprowadziła prarodziców Boża Rodzicielka, a gwarantką jego egzystencji okazała się Stolica Apostolska…”.
Tom zawiera też inne ciekawe artykuły, poświęcone m.in. sanktuarium w Leśniowie i obrazowi Matki Bożej z Brdowa.
Tom ukazał się dzięki pomocy następujących osób: o. mgr Tadeusz Bednarski, Jasna Góra; mgr Anna Matuszak, Kutno; o. mgr inż. Wojciech Michalecki, Malmo; Jozefat Mozga, Warszawa; Henryk Szczepaniak, Warszawa-Ursus; o. Szymon Stefanowicz, rodzina Walczuków i Klimkow; ks. mgr Józef Święcicki, Teresa i Józef Święciccy oraz Maciej i Justyna Świszczowscy, Oświęcim; o. mgr Jan Zinówko, Jasna Góra.
Na okładce widnieje zdjęcie prymasa Polski kard. Stefan Wyszyński, który przewodniczy Mszy św. na ganku bazyliki skałecznej w Krakowie w dn. 8 V 1953 r., na 5 miesięcy przed aresztowaniem.
Studia Claromontana, tom 35
Recenzenci:
ks. prof. dr hab. Kazimierz Łatak CRL, Kraków – Warszawa
prof. dr hab. Bogdan Rok, UWr Wrocław
Zespół redakcyjny:
Jan Dzięgielewski, Warszawa
Tadeusz Krawczak, Warszawa
Jerzy Szyszkowski-Wojtczak, Warszawa
Janusz Zbudniewek OSPPE, Warszawa (red. nacz.)
Tłumaczenie tekstów na język angielski
Mariola Gac
Opracowanie komputerowe
Michał Fuksa, osppe, Warszawa
Adres Redakcji
00-263 Warszawa, ul. Długa 3
Wydawnictwo Zakonu Paulinów
Druk „Michalineum” 05-261 Marki 4, ul. Piłsudskiego 248/252
Tom jest do nabycia za pośrednictwem Księgarni Jasnej Góry – www.ksiegarniajasnagora.pl
SPIS TREŚCI
Jan Pach, Posłannictwo Jasnej Góry w wizji sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego s. 5
Akta wizytacji Jasnej Góry z lat 1577-1593 na tle układów kościelnych i państwowych, oprac. J. Z. s. 37
J. Z. Historyczne “Te Deum laudamus” Narodu Polskiego w dniu 3 Maja 1966 roku na Jasnej Górze s. 127
Michal Niżnansky, Kult Matki Bożej u grekokatolików na Słowacji s. 221
Jolanta Sawicka, Symbolika perły w tradycji interpretacji chrześcijańskiej od starożytności po średniowiecze s. 293
Obraz Matki Bożej Zwycięskiej w Brdowie kolejny raz wyrwany z płomieni s. 469
J. Z., Pożar Kościoła w Brdowie w nocy 30 XI/1 XII 1983 r. s. 471
Maria Roznerska, Dokumentacja prac konserwatorskich przy obrazie na drewnie “Mastki Boskiej z Dzieciątkiem” z klasztoru Paulinów w Brdowie s. 491
Aleksandra Rejek-Rygielska, Obraz Matki Bożej z Brdowa jako przykład Madonny typu tzw. Piekarskiegos. 529
Wiktor Łyjak, Organy bazyliki jasnogórskiej po 1827 r. s. 541
Katarzyna Goc, Promocja w kościele katolickim na przykładzie działalności sanktuarium Matki Bożej w Leśniowie s. 583