Kościół św. Anny to ważny ośrodek duszpasterski Warszawy. Chociaż kościół św. Anny dzisiaj należy do Archidiecezji Warszawskiej i jest obecnie głównym ośrodkiem duszpasterstwa akademickiego w Warszawie, Franciszkanie- bernardyni są zawsze mile widziani w tej świątyni. Zarówno poprzedni proboszcz tego kościoła, ks. Bogdan Bartold, jak i obecny, ks. Jacek Siekierski , zapraszają serdecznie bernardynów do kościoła, który właśnie zbudowali franciszkańscy zakonnicy i który przez wieki był ich własnością.
Kościół św. Anny powstał przy klasztorze bernardynów, ufundowanym w 1454 r. przez księżnę Mazowiecką , Annę. To właśnie ona , dzięki Janowi Kapistranowi, sprowadziła z Krakowa do Warszawy pierwszych zakonników franciszkańskich -Braci Mniejszych Obserwantów. Nazwano ich później bernardynami od imienia św. Bernardyna ze Sienny, reformatora zakonu franciszkańskiego.
Poprzez swoją działalność religijną i społeczną bernardyni przez wieki byli bardzo popularni i cenieni w Warszawie, a część Warszawy, gdzie stał bernardyński klasztor, nazywano Przedmieściem Bernardyńskim albo Krakowskim .
Każdego 4 dnia miesiąca do kościoła św. Anny w Warszawie przyjeżdżają bernardyni , wspominając bł. Władysława z Gielniowa i modląc się o jego kanonizacje. W koncelebrze z miejscowymi kapłanami odprawiają mszę świętą, następnie modlą się razem z czcicielami patrona Warszawy przy relikwiach bł. Władysława.
4 stycznia w kościele św. Anny mszę św. odprawił i spotkał się z czcicielami bł. Władysława o. Krystian Olszewski, promotor kultu franciszkańskich świętych i błogosławionych.
Po modlitwach w kaplicy bł. Władysława , patrona stolicy, o. Olszewski nawiązał do obchodzonego 3 stycznia wspomnienia Najświętszego Imienia Jezus . Podkreślił, że kult Najświętszego Imienia Jezus należy do tradycji chrześcijańskiej , a najświętsze imię Jezus czczone było w Kościele od samego początku Jego istnienia. Sam Jezus mówi o wielkiej mocy swego imienia i że mamy prosić Ojca w Jego Imieniu (J16,23-24).
Największym apostołem imienia Jezus był św. Paweł. Św. Franciszek był zawsze pełen czci dla imienia Jezus. Kult liturgiczny Najświętszego Imienia Jezus rozpowszechnił się w Kościele, a szczególnie w zakonie św. Franciszka w XIV i XV wieku.
Po św. Franciszku św. Bernardyn ze Sienny, (1380-1444) wyróżniał się nabożeństwem do Imienia Jezus. Miał je zawsze wypisane na drewnianej tabliczce jako chrystogram. W 1426 r. papież Marcin V potwierdził nauki , głoszone przez św. Bernardyna ze Sienny i jego formę kultu Imienia Jezus. Polecił namalować i rozpowszechnić monogram IHS (Jesus Hominum Sanator – Jezus Zbawiciel ludzi).
W swoich kazaniach, głoszonych w warszawskim kościele św. Anny O. Krystian Olszewski podkreśla, jak wielkim patriotą był bł. Władysław. Podczas najazdu Turków i Tatarów w latach 1498-1499 bł. Władysław organizował nabożeństwa pokutne i przebłagalne w intencji wolności Ojczyzny.
O. Krystian przytacza wypowiedź sł. Bożego Stefana kard. Wyszyńskiego. Prymasa Polski w dn. 25 września 1966 : „ Władysław był katolickim patriotą . Z całej jego twórczości poetyckiej widać , że był szczególnie wrażliwy na sprawy narodowe. Chociaż zakonnik , owiązany sznurem i żyjący za furtą , zdawałoby się w oderwaniu od świata, wszystkimi nerwami swej duszy tkwił w rytmie życia narodu i wczuwał się w jego stany. Zakon nie tylko nie odebrał mu tej wrażliwości , lecz przeciwnie – jeszcze ją w nim rozbudził”.
Promotor świętych franciszkańskich podkreśla , że twórczość i patriotyczna działalność bł. Władysława dała wzór do naśladowania franciszkanom – bernardynom, którzy angażowali się w życie polityczne. Przypłacili za to kasatą klasztorów w zaborze pruskim i rosyjskim po powstaniach listopadowym i styczniowym , a szczególnie klasztoru św. Anny w Warszawie.
Trzeba przypomnieć tutaj, że właśnie w warszawskim kościele św. Anny głosił płomienne kazania o. Benwenuto Mańkowski (1816-1863), gdzie przybył w 1849r. Kazania te w rękopisach przekazywali sobie mieszkańcy Warszawy, a za swoja działalność bernardyn więziony był już w 1850 roku w X Pawilonie Cytadeli Aleksandrowskiej. Zesłany na Syberię, po powrocie o. Benwenuto był kapelanem oddziałów powstańczych . Zginął w czasie walk , służąc w obronie Ojczyzny , pochowany na cmentarzu w Przyrowie k/ Częstochowy.
Przez wieki lud Warszawy gromadził się na modlitwach przy relikwiach bł. Władysława w kościele bernardyńskim p.w. Św. Anny , oddając mu cześć, jaka jest należna świętym. W 1604 r. Senat Warszawy uczynił świątobliwego zakonnika Władysława patronem Stolicy. 11 lutego 1750 r. papież Benedykt XIV wydał urzędowy akt beatyfikacyjny. W roku 1759 Klemens XIII ogłosił bł. Władysława patronem Królestwa Polskiego i Litwy, a 19 grudnia 1962 r. papież Jan XXIII ogłosił bł. Władysława z Gielniowa głównym patronem Warszawy. Obecnie główną Patronką Warszawy jest Najświętsza Maryja Panna Łaskawa z kościoła jezuitów przy katedrze. Bł. Władysław jest patronem drugorzędnym.
Warszawa modli się o kanonizację swego patrona. W parafii p.w. bł Władysława z Gielniowa na Natolinie w każdy poniedziałek po mszy św. o 19.00 ma miejsce nabożeństwo z nowenną do błogosławionego Patrona Stolicy. Odmawiana jest też modlitwa w intencji jego bliskiej kanonizacji.
W klasztorach bernardyńskich, modlitwy o kanonizację bł. Władysława mają miejsce w poniedziałki . Natomiast przy klasztorze w Kole, gdzie obecnie pracuje o. Krystian Olszewski, istnieje ponad 100 osobowa grupa czcicieli bł. Władysława z Gielniowa, która modli się codziennie o jego kanonizację. Wśród pielgrzymów , przybyłych do kościoła św. Anny w Warszawie 4 stycznia znaleźli się również czciciele bł. Władysława z przyklasztornej grupy w Kole.
Wielką zasługa bł. Władysława z Gielniowa jest propagowanie języka polskiego w Kościele na ponad pół wieku przed Rejowym „A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają ”.
Franciszkanie przybywając w XIII wieku do Polski, przywieźli ze sobą różnorodne pieśni religijne, również pieśni na Boże Narodzenie , nazwane później kolędami, które śpiewali przy szopkach betlejemskich.
Bł . Władysław , obok innych pieśni religijnych , układał też w jęz. polskim kolędy. Przykładem może być kolęda, ułożona w formie abecedariusza „ Augustus, kiedy królował… O Narodzeniu Pana De nativitate Domini.”
Promotor kultu świętych i błogosławionych franciszkańskich, o. Olszewski podkreśla, że proste i pełne uduchowienia pieśni, kazania katechetyczne i rymowane dekalogi bl. Władysław układał w ten sposób, aby słuchacze – ludzie prości , ubodzy, mieszczanie warszawscy mogli sobie łatwo przyswoić podstawowe prawdy wiary. Bł Władysław był gorącym patriotą, przekazywał uczestnikom nabożeństw uczucie miłości do Ojczyzny i poczucie obowiązku apostolskiego. Jako wikariusz polskich bernardynów zakładał klasztory na wschodnich terenach, szerząc wiarę katolicką wraz z kultura polską, co niewątpliwie przygotowało grunt pod unie Polski i Litwy, dodaje o. Olszewski.
Jak bardzo popularni i cenieni byli bernardyni na Litwie może świadczyć też fakt umieszczenia przez Adama Mickiewicza postaci bernardyna , ks. Robaka – Jacka Soplicy jako głównego bohatera poematu „Pan Tadeusz” .
Władysław z Gielniowa urodził się ok. 1440 r. w Gielniowie k. Przysuchy, zmarł 4 maja 1505 w Warszawie, gdzie przez wieki spoczywają jego relikwie.
Anna Dziemska
