Współczesne migracje międzynarodowe stały się zjawiskiem powszechnym i masowym, a od kilkunastu lat w sposób szczególny dotyczącym Polski (zwłaszcza od momentu wstąpienia do UE) i innych krajów Europy Środkowej, jako nowych miejsc przemieszczeń ludności. Wobec procesów integracji europejskiej i globalizacji, których rezultatem jest m.in. zwiększony napływ cudzoziemców, istotna wydaje się właściwa ocena rozmiarów migracji w świecie i w naszym kraju.
Według danych zebranych przez Wydział Ludnościowy Departamentu ds. Ekonomicznych i Społecznych ONZ w publikacji „World Migration in Figures”, poza państwem urodzenia mieszka obecnie na świecie 244 mln osób.
Mimo że Polska pozostaje „krajem emigracyjnym”, to, jak zauważają demografowie, imigracja do naszego kraju jest coraz częstsza. Obecnie w Polsce mieszkają przedstawiciele 13 mniejszości narodowych i etnicznych, których liczbę szacuje się na ok. 1 mln osób.
Migracje sprzyjają wzajemnemu poznaniu i są okazją dialogu, jak również do integracji na różnych płaszczyznach, jak to wymownie powiedział św. Jan Paweł II w Orędziu na Światowy Dzień Pokoju 2001 r.: „Wiele cywilizacji rozwinęło się i wzbogaciło właśnie dzięki wkładowi imigrantów. W innych przypadkach różnice kulturowe między ludnością rdzenną a imigrantami nie znikły, ale obie społeczności okazały się zdolne do współistnienia opartego na praktyce wzajemnego szacunku między ludźmi oraz akceptacji i tolerancji odmiennych obyczajów.” Możemy więc rozpatrywać dzisiejsze zjawisko migracji jako bardzo ważny „znak czasów”, wyzwanie, które trzeba odkrywać i wykorzystać do budowania naszych społeczeństw oraz głoszenia Ewangelii miłosierdzia.
Prawo do emigracji łączy się z chrześcijańskim obowiązkiem udzielenia gościnności. Kościół nie ma żadnych środków gwarantujących migrantom godziwe życie. Zachęca jedynie wiernych do udzielenia im pomocy. Gotowość przyjęcia z miłością drugiego człowieka powinna być typową dla ucznia Chrystusa postawą. Jesteśmy zobowiązani do budowania wspólnoty gościnnej i solidarnej, ponieważ w Kościele nikt nie jest obcy a Kościół nie jest obcy dla żadnego człowieka w żadnym miejscu.
Papież Franciszek w bulii „Misericordiae Vultus” rozpoczynającej Nadzwyczajny Jubileusz Miłosierdzia napisał: „gdzie Kościół jest obecny, musi się też zaznaczyć miłosierdzie Ojca. W naszych parafiach, w naszych wspólnotach, stowarzyszeniach, w ruchach, gdziekolwiek są chrześcijanie każdy powinien tam odnaleźć oazę miłosierdzia (…) Wszystko w działaniu duszpasterskim Kościoła powinno zostać otulone czułością, z jaką kieruje się do wiernych…”
Duszpasterstwo bowiem obejmuje całe życie człowieka, gdyż powinno się mu towarzyszyć w każdej chwili, szczególnie wtedy, kiedy podejmuje drogę migracji.
Migracja ze swej natury jest egzaminem wiary emigrantów oraz weryfikacją ich współodpowiedzialności za Kościół i za swoje chrześcijańskie życie.
Każda parafia, wspólnota, czy dom duszpasterstwa migracyjnego powinien być „drzwiami miłosierdzia”, radosnym otwarciem się na przyjęcie każdego człowieka w drodze. Nie jest rzeczą zaskakującą, że przypływy migracyjne wzrosły i niosą niezliczone kłopoty i cierpienia dla migrantów i w określonych okolicznościach często zachęca się ich i sprzyja się im, aby przyczyniali się do rozwoju ekonomicznego zarówno kraju goszczącego ich jak i kraju pochodzenia.
Podczas międzynarodowego sympozjum: „Miłosierdzie w duszpasterstwie migracyjnym”, organizowanym 21 kwietnia br. w Domu Głównym Towarzystwa Chrystusowego w Poznaniu przez Instytut Duszpasterstwa Emigracyjnego pochylamy się nad tematyką troski Kościoła w Polsce o migrujących rodaków i przybywających do naszego kraju cudzoziemców.
Ks. Wiesław Wójcik TChr
dyrektor Instytutu Duszpasterstwa Emigracyjnego
