Franciszkanin reformata Florian Jaroszewicz w swym dziele „Matka świętych Polska” (Kraków 1767, s. 189), przywołuje m.in. męczeństwo dwóch zakonników, pozbawionych życia w czasie potopu szwedzkiego w Stopnicy na Kielecczyźnie.
Jak relacjonuje franciszkanin, napastnicy 15 kwietnia 1657 r. usiłowali podpalić stopnicki klasztor franciszkański, „ale gdy kilka razy pod dachy drewniane ogień podkładali, cudowną sprawą boską ogień jąć się ich nie chciał, czym zajuszeni, gniew swój obrócili na zakonników”, którzy „przez ogród salwowali się ucieczką do zamku, dwóch jednak zostało: jeden to o. Eliasz, karmelita, jak zowią trzewikowy, który w drodze będący, słysząc o latających tu i ówdzie kupach nieprzyjacielskich, umyślnie się schronił do pomienionego klasztoru, ale w nim znaleziony od owych heretyków, z samej tylko nienawiści ku wierze katolickiej, okrutnie był zamordowany i ze wszystkiego odarty”.
Drugi męczennik to franciszkanin, brat Tryburcy Ciszowski „wielkiej pokory i prostoty serca zakonnik, w nabożeństwie gorliwy, w posłuszeństwie ochotny, w obyczajach skromny i przykładny, próżnowania nieprzyjaciel, w ścisłym zachowaniu reguły Bogu poślubionej stateczny, w umartwieniu dobrowolnym na siebie srogi”. Jako starzec przebywał on w klasztornej infirmerii, i tam znaleziony „na ganek klasztorny był wyciągniony i szablami zrąbany. Z męczeńską koroną jako niewinny Abel przeniósł się do Nieba po nagrodę zasług swoich i męczeństwa”.
Obu męczenników, po odejściu napastników, pogrzebano w podziemiach kościoła. Reformaci trwali w Stopnicy pomimo prześladowań także w czasie zaborów i wojen. W 1944 r., wycofujący się hitlerowcy wysadzili ich kościół w powietrze. W 1979 r. klasztor przejęli księża sercanie, umieszczając w nim m.in. nowicjat zakonny. Niech pamięć o stopnickich męczennikach zachęca do gorliwości nie tylko sercańskich nowicjuszy, ale i nas wszystkich.
o. dr hab. Szczepan T. Praśkiewicz OCD
Nasz Dziennik, 29.12.2023, s. 15.
Męczeństwo o. Eliasza i br. Tryburcego – rys. Karmelitanki Bose z Islandii.