Liturgia paulinów w średniowieczu

3. Konferencja Naukowa „Liturgia paulinów w średniowieczu”: „Liturgia paulińska w świetle wpływów tradycji diecezjalnej i zakonnej” odbyła się w poniedziałek, 7 listopada na Jasnej Górze. 

Nad przebiegiem konferencji czuwają: prof. dr hab. Remigiusz Pośpiech, przewodniczący Zespołu Naukowo-Redakcyjnego Jasnogórskich Muzykaliów oraz o. Nikodem Kilnar, krajowy duszpasterz muzyków kościelnych i prezes Stowarzyszenia Kapela Jasnogórska. 

Uczestników spotkania w Sali Konferencyjnej Domu Pielgrzyma powitał o. Jan Poteralski, podprzeor Jasnej Góry. „Życzymy, żeby owoce tej konferencji, ten wkład paulinów w piękno muzyki kościelnej, śpiewu kościelnego, udało się przybliżyć nam laikom” – powiedział. 

„Konferencje te zostały zainicjowane już sześć lat temu powołując Podkomisję Muzyczno-Liturgiczno-Historyczną do zbadania liturgii w średniowieczu” – wyjaśnia o. Nikodem Kilnar, który razem z o. Dariuszem Cichorem i prof. dr hab. Remigiuszem Pośpiechem jest inicjatorem powstania tej Podkomisji. „Cieszymy się, że ta inicjatywa i te konferencje, które są organizowane co dwa lata, przynoszą błogosławione owoce i pokazują kolejne źródła paulińskie zachowane nie tylko w Polsce, ale również na terenie całej Europy – mówi o. Nikodem – To też pokazuje, jak była bogata paulińska liturgia zachowująca tradycje, od najstarszych tradycji powstania Zakonu w XIII w. na Węgrzech aż po te modyfikacje, które zostały wprowadzone w wyniku Soboru Trydenckiego”. 

„Działania, które podejmujemy, owocują wydanymi już publikacjami ‘Musica Claromontana – Studia’, w których prezentowany jest cały dorobek badawczy tych specjalistów w dziedzinach liturgii, muzyki i historii. I jednocześnie owocuje nagraniami chorału gregoriańskiego ze średniowiecznych zbiorów paulińskich” – opowiada o. Kilnar. 

„Średniowieczna liturgia paulińska zaskakuje przede wszystkim swoim pięknem – mówi dalej krajowy duszpasterz muzyków kościelnych – Dzisiaj oczywiście możemy porównywać, jakie innowacje wprowadzali ojcowie paulini, również mieli swoje tony gregoriańskie, swoje zakończenia modlitw, psalmów. Tak jak każdy zakon miał swoje utarte szlaki wykonawstwa, tak również liturgia paulińska miała szczególne rysy, ponieważ zakon, który zmieniał się dynamicznie, szczególnie na Bałkanach, ale i tutaj w Polsce, zawsze dbał o poziom muzyki liturgicznej”. 

Prof. dr hab. Remigiusz Pośpiech podkreśla, że zachowane źródła pokazują niezwykle ciekawy repertuar średniowiecznych zbiorów paulińskich. „Podczas tej konferencji chcemy bliższym badaniom poddać zachowane dzieła paulina o. Mikołaja z Wilkowiecka, jego ‘Traktat o Mszy Świętej’, pierwszy w języku polskim, troszkę zapomniany. Było wiadomo, że coś takiego jest, natomiast nie został on poddany nigdy gruntownym, wszechstronnym badaniom, mam nadzieję, że dzisiaj to przynajmniej w części zostanie nadrobione – mówi prof. Pośpiech – Poza tym ciekawe było tutaj też kształtowanie się liturgii w świetle wpływów diecezji sąsiednich, szczególnie krakowskiej i wrocławskiej, repertuar zawarty w księgach liturgiczno-muzycznych wyraźnie to pokazuje”. 

* 

Konferencję poprzedziła odprawiona o godz. 8.00 Msza św. w Kaplicy Matki Bożej, której przewodniczył o. Nikodem Kilnar. Śpiew podczas Eucharystii prowadził Jasnogórski Kwartet Wokalny Cantus. 

Wieczorem, o godz. 19.30 w bazylice jasnogórskiej zabrzmi koncert ze średniowiecznych zbiorów jasnogórskich: Inventione Sanctae Crucis. Wykonawcy: Schola Gregoriana Cardinalis Stephani Wyszyński pod dyr. Michała Sławeckiego. 

o. Stanisław Tomoń 
BPJG / mn

Za: www.jasnagora.com