Drodzy Współbracia
Przeżywamy szczególny Wielki Post, niezwykłe, mocne rekolekcje. Doświadczamy w sposób bardzo konkretny i bolesny kruchości i bezradności. Ale też zdajemy sobie sprawę z możliwości podejmowania konkretnych form odpowiedzialności za siebie i innych.
Koronawirus jest realnym i poważnym niebezpieczeństwem, które dotknęło także naszą Ojczyznę. Otrzymujemy w tej sprawie wiele komunikatów ze strony Rządu, odpowiednich służb, także i Kościoła.
Piszę te kilka słów, bo jako zgromadzenia zakonne mamy swoje szczególne miejsce w ludzkiej społeczności i zawsze na przestrzeni dziejów byliśmy blisko ludzi potrzebujących, szukających pomocy, czy żyjących w zagrożeniu.
Wobec obecnej sytuacji, po zasięgnięciu opinii specjalistów, po zebraniu opinii członków Konsulty KWPZM przedstawiam najpierw kilka sugestii związanych z naszą posługą:
1. Nadszedł czas, gdy musimy towarzyszyć ludziom w ich bólach, chorobach i lękach. Zachęcam do towarzyszenia wiernym, zróbmy co możliwe. Nie zamykajmy się na ludzi;
2. Z drugiej strony nie możemy narażać ludzi, stwarzając ryzyko ich zarażenia się. Należy więc bezwzględnie stosować się do dotychczasowych rozporządzeń władz cywilnych i kościelnych;
3. W związku z ograniczeniem zezwalającym na udział we Mszy św. do 50 osób, prawdopodobnie części z nich nie uda się wejść do niektórych kościołów. Moglibyśmy temu zaradzić organizując dodatkowe Msze św. w naszych kościołach (gdy jest to możliwe) po ustaleniu z proboszczami sąsiednich parafii, np. 15 – 30 min. później;
4. Zachęcajmy wiernych do przyjmowania Komunii św. na rękę i wyjaśniajmy w ogłoszeniach czy homiliach godziwość takiego sposobu przyjmowania Eucharystii. Pamiętajmy, że osoby przyjmujące Komunię św. na rękę powinny podchodzić jako pierwsze a dopiero po nich, ci którzy chcą przyjąć Eucharystię do ust. Można przemyśleć jakiś sposób udzielania komunii świętej indywidualnie, także po lub poza Mszą św. – zachowując stosowne warunki higieniczne i zasady liturgiczne;
5. Dobrym rozwiązaniem – prócz transmisji telewizyjnych i radiowych byłoby umożliwienie wiernym udziału w mszy św. parafialnej poprzez kamery internetowe;
6. Nasze kościoły powinny pozostać otwarte w ciągu dnia. Powinniśmy się też troszczyć o stworzenie dodatkowych okazji do spowiedzi i adoracji Najświętszego Sakramentu;
7. Przy zachowaniu należytych zasad higieny odwiedzajmy ludzi chorych i starszych z posługą sakramentalną;
8. Stosujmy się także do „Wytycznych dla duszpasterzy” zaproponowanych przez jedną z prowincji zakonnych, a zawartych w aneksie do mojego listu.
By móc skutecznie służyć ludziom sami musimy dbać o takie zorganizowanie życia wspólnotowego, by zabezpieczyć się przed rozprzestrzenianiem się koronawirusa między nami. Wiemy bowiem, że choroba choćby jednego z członków wspólnoty spowoduje nałożenie kwarantanny na cały dom zakonny, a to wyłączy nas z posługi dla naszych wiernych:
1. Dlatego troską musimy objąć szczególnie starszych współbraci. Gdzie tylko to możliwe należy ich zwolnić z obowiązków w kościele.
2. W przypadku większych wspólnot, należy poważnie przemyśleć klasztorny porządek dnia uwzględniając specyfikę poszczególnych wspólnot:
- modlitwy wspólne organizujmy w dużych pomieszczeniach (np. kościołach), aby zachować właściwe odległości między nami, które zabezpieczają przed przekazywaniem wirusa;
- jeśli mamy niewielki refektarz, uniemożliwiający zachowanie właściwych odległości przy stole, zrezygnujmy z posiłków wspólnych lub organizujmy je w mniejszych grupach;
- zawieśmy na okres epidemii spotkania braterskie w salach rekreacyjnych.
3. Nie ustawajmy w modlitwie wspólnotowej i indywidualnej, by dobry Bóg ochronił nasz świat od nieszczęścia. Podejmijmy apel abp. Gądeckiego o codzienną modlitwę różańcową wspólnot zakonnych o 20.30 w intencji osób chorych i zagrożonych. Włączajmy się też w inne inicjatywy, np. bp Jacek Kiciński CMF wystosował już do nas stosowny apel.
4. Niech każda wspólnota z dojrzałością i odpowiedzialnością podejmuje konieczne decyzje pozwalające na ofiarną służbę Ludowi Bożemu a równocześnie zabezpieczające przed rozpowszechnianiem się pandemii. W takich momentach historii potrzeba rozwagi i odwagi w dokonywaniu zmian w naszych przyzwyczajeniach.
Wyższych Przełożonych zachęcam do przystosowania treści mojego listu i zawartych w aneksie Wytycznych dla duszpasterzy do warunków własnych wspólnot.
Święty Boże, Mocny, Nieśmiertelny, zmiłuj się nad nami!
o. Janusz Sok Przewodniczący KWPZM
Warszawa, 14 marca 2020 r.
Aneks do listu przewodniczącego KWPM
Wytyczne dla duszpasterzy dotyczące opieki nad wiernymi w czasie zagrożenia epidemicznego
W zawiązku z zaistniałym zagrożeniem w kościołach zakonnych obowiązują następujące zasady
- W celu zachowania normy dot. obecności max. 50 osób w kościele należy wyznaczyć osoby regulujące napływ ludzi do świątyni;
- Uwzględniajmy zasadę by ludzie zachowywali właściwą odległość między sobą. Nie zaleca się więc organizowania Mszy św. w małych salkach przykościelnych;
- Kapłani i nadzwyczajni szafarze Komunii Świętej przed rozpoczęciem liturgii powinni dokładnie umyć ręce i kierować się zasadami higieny;
- Zakrystie, kościoły i kaplice należy wyposażyć w środki dezynfekujące, wodę, mydło płynne, jednorazowe ręczniki;
- Na kratki konfesjonałów należy nałożyć folie ochronne i dezynfekować po każdym penitencie;
- W miarę możliwości zapewnić alternatywne miejsca do spowiedzi poza konfesjonałem z zachowaniem zasad bezpieczeństwa;
- Kropielnice należy opróżnić z wody święconej, umyć i zdezynfekować;
- Wodę święconą można dystrybuować tylko w zamkniętych butelkach;
- Kilka razy dziennie, zwłaszcza po nabożeństwach należy zdezynfekować wszystkie klamki w kościołach, kaplicach, ośrodkach duszpasterskich, kancelariach i innych miejscach nawiedzanych przez wiernych;
- Należy rozważyć odwołanie rekolekcji wielkopostnych;
- Zgodnie z Tradycją Kościoła zachęca się do śpiewania w naszych kościołach suplikacji «Święty Boże, Święty Mocny… Od powietrza, głodu, ognia i wojny, zachowaj nas Panie.»”.
- Należy skierować do wiernych czytelny komunikat o zasadach obowiązujących w tym szczególnym okresie w naszych kościołach. Propozycja takiego komunikatu poniżej
Komunikat dla wiernych
(propozycja)
W związku z zagrożeniem epidemicznym w Polsce oraz stosując się do rozporządzeń organów państwowych, w kościołach obowiązują następujące zasady:
- w świątyni, również podczas nabożeństw i Mszy św. jednorazowo może przebywać nie więcej niż 50 osób;
- przepisy liturgiczne Kościoła przewidują przyjmowanie Komunii Świętej na rękę, do czego w obecnej sytuacji zachęcamy; w tym celu należy wyciągnąć przed siebie dwie dłonie ułożone jedna na drugiej i spożyć Ciało Pańskie przed kapłanem, osoby przyjmujące Komunię św. na rękę powinny podchodzić jako pierwsze a dopiero po nich, ci którzy chcą przyjąć Eucharystię do ust;
- znak pokoju należy przekazywać przez skinienie głowy, bez podawania rąk;
- cześć Krzyżowi należy oddawać przez przyklęknięcie lub głęboki skłon, bez kontaktu bezpośredniego;
- należy powstrzymać się od oddawania czci relikwiom poprzez pocałunek lub dotknięcie;
- rezygnujemy z korzystania z kropielnic z wodą święconą;
- przy wejściach do kościoła znajdują się środki dezynfekujące, z których należy korzystać przy wchodzeniu i opuszczaniu świątyni;
- w kolejkach do spowiedzi, w czasie i po liturgii należy zachować bezpieczną odległość co najmniej 1,5 m;
- niektóre spotkania duszpasterskie mogą zostać odwołane.
Biskupi diecezjalni ogłosili dyspensę od obowiązku uczestnictwa w niedzielnych i świątecznych Mszach Świętych. Osoby, które z niej korzystają, proszone są o duchową łączność ze wspólnotą Kościoła za pośrednictwem transmisji w środkach społecznego przekazu.
Kapłani w dalszym ciągu w koniecznych przypadkach będą służyć osobom chorym i potrzebującym, z zachowaniem przepisów stanu zagrożenia epidemicznego
Prosimy o solidarność z osobami starszymi i potrzebującymi, np. poprzez pomoc w zakupach oraz o modlitwę w intencji ochrony przed chorobami. Dobremu Bogu polecajmy wszystkich zmarłych na skutek koronawirusa. Módlmy się o zdrowie dla chorych, tych, którzy się nimi opiekują, lekarzy i personelu medycznego oraz wszystkich służb sanitarnych. Módlmy się o wygaśnięcie epidemii.
Komunikat do wiernych należy:
- odczytać przed każdą mszą św. i nabożeństwem
- wywiesić w miejscach widocznych przy kościołach, kaplicach, ośrodkach duszpasterskich, kancelariach (tablice ogłoszeń, gabloty itp.)
- wyłożyć w formie ulotek w kościele, kancelarii, ośrodkach duszpasterskich
- umieścić na stronach internetowych parafii, klasztoru, sanktuarium i innych dzieł oraz profilach społecznościowych