List pasterski Biskupa Kaliskiego na Dzień Życia Konsekrowanego.
Drodzy Diecezjanie,
Dzień Życia Konsekrowanego, który obchodzimy w każde święto Ofiarowania Pańskiego w dniu 2 lutego, w tym roku ma charakter szczególny. Wpisuje się on bowiem w ogłoszony przez Papieża Franciszka Rok Życia Konsekrowanego, przeżywany pod hasłem: „Ewangelia, proroctwo, nadzieja – życie konsekrowane w Kościele dzisiaj”. Rok ten rozpoczął się w pierwszą niedzielę Adwentu 2014 roku, a zakończy się 2 lutego 2016 roku. Mamy obecnie ok. 35 tys. Polaków i Polek, którzy wybrali życie konsekrowane, pracujących nie tylko w kraju, ale także na misjach w wielu państwach świata. Trudno jest wyobrazić sobie życie Kościoła bez sióstr zakonnych i zakonników, członków instytutów świeckich, konsekrowanych dziewic i wdów. Bogactwo Kościoła tworzone jest przez ich modlitwy, ofiary, prowadzone dzieła apostolskie, różnorodne duszpasterstwo w sanktuariach, szkołach, za pomocą mediów, przez posługę rekolekcyjną, służbę chorym i ubogim.
Co to jest życie konsekrowane? Po raz pierwszy termin ten został użyty w dokumencie Soboru Watykańskiego II pt. Perfectae caritatis (Doskonała miłość), zastępując wcześniej stosowane określenie – życie zakonne. Jan Paweł II w Adhortacji Apostolskiej pt. Vita consecrata (Życie konsekrowane) pisze: „Życie konsekrowane, głęboko zakorzenione w przykładzie życia i nauczania Chrystusa Pana, jest darem Boga Ojca udzielonym Jego Kościołowi za sprawą Ducha Świętego. Dzięki profesji rad ewangelicznych, charakterystyczne przymioty Jezusa – dziewictwo, ubóstwo i posłuszeństwo stają się w pewien swoisty i trwały sposób widzialne w świecie” (Vita consecrata 1). W Kościele istnieją różne formy życia konsekrowanego: zakony klauzurowe oddane całkowicie kontemplacji, instytuty zakonne oddane dziełom apostolskim, instytuty świeckie, stowarzyszenia życia apostolskiego oraz stan dziewic, pustelników i wdów poświęconych Bogu.
Usłyszaną w pierwszym czytaniu obietnicę Boga „Wzbudzę im proroka spośród ich braci” możemy również odnieść do osób konsekrowanych. Ojciec Święty Franciszek w Liście wydanym z okazji Roku Życia Konsekrowanego napisał: „cechą charakteryzującą życie konsekrowane jest proroctwo… Prorok otrzymuje od Boga zdolność zgłębiania historii, w której żyje, i interpretowania zdarzeń: jest jak strażnik, który czuwa w nocy i wie, kiedy nadejdzie jutrzenka. Zna Boga oraz zna mężczyzn i kobiety, swoich braci i siostry. Potrafi rozeznać, a także jasno wskazać zło grzechu i niesprawiedliwości, bo jest wolny, nie musi odpowiadać przed innymi panami, jak tylko przed Bogiem, nie ma żadnych innych interesów niż sprawy Boże. Prorok staje zazwyczaj po stronie biednych i bezradnych, bo wie, że Bóg jest po ich stronie” (List z okazji Roku Życia Konsekrowanego, II,2).
Święty Paweł Apostoł w drugim czytaniu dzisiejszej niedzieli zwrócił naszą uwagę na wartość dziewictwa, które dobrowolnie przyjęte wyraża troskę wyłącznie o sprawy Pana. Charyzmat życia konsekrowanego ukierunkowany jest na służbę tajemnicy Królestwa Bożego, które realizuje się teraz, ale w pełni urzeczywistni się w przyszłości. Królestwo Boże to sprawiedliwość, pokój i radość w Duchu Świętym. Jego istota nie leży w rzeczywistości materialnej, która z natury swej jest nietrwała i przemijająca. Ta świadomość kresu i przemijania wszystkiego, otwiera człowieka wiary na nowy sens życia. W kulturze współczesnej dominujący jest lęk jako motyw ucieczki, a gdzie jest lęk tam nie ma miłości. Słowo Boże poucza nas, że w Chrystusie nie mamy nic do stracenia, ostatecznie dla człowieka ochrzczonego śmierć nie jest kresem, ale narodzeniem dla nieba. Zdolność do ofiary jest czymś nieodzownym w każdym powołaniu, jest świadectwem autentycznego zaangażowania w wybraną drogę życiową jako odpowiedź na Bożą miłość, jak też rodzi zaufanie ze strony innych osób. Zgromadzenia zakonne poprzez życie wspólne oraz składane śluby, są „znakiem sprzeciwu wobec mentalności tego świata”, która poprzez egoizm i nadmierny indywidualizm niszczy miłość budującą wspólnotę, tak bardzo potrzebną każdemu z nas.
Siostry i Bracia!
Obecność osób konsekrowanych ubogaca życie Diecezji Kaliskiej. Na jej terenie znajdują się cztery żeńskie klasztory klauzurowe: Siostry Karmelitanki na Niedźwiadach w Kaliszu, Siostry Klaryski w Kaliszu, Siostry Klaryski Kapucynki w Ostrowie Wielkopolskim i Mniszki Kamedułki w Złoczewie. Oddają się one całkowicie kontemplacji Boga, łącząc w sobie życie wewnętrzne z pracą, wysiłek ascezy osobistej z rozważaniem Słowa Bożego, trwając w samotności i milczeniu. Świadectwo życia sióstr kontemplacyjnych poucza, że w życiu chrześcijańskim nie chodzi tylko o aktywizm, działanie zewnętrzne, ale źródłem życia płynącego z wiary jest żywa obecność Chrystusa w Eucharystii, modlitwa liturgiczna i współpraca z łaską. Zakony te utrzymują się wyłącznie z ofiar ludzi dobrej woli, nie posiadając żadnych innych środków do życia – z wiarą licząc na Opatrzność Bożą. Dlatego dzisiejsze ofiary zbierane do puszek po Mszy św. przeznaczone są na utrzymanie tych klasztorów.
Obok zakonów klauzurowych w Diecezji są 22 zgromadzenia żeńskie czynne, w których posługuje ponad 400 sióstr oraz 10 zgromadzeń męskich, w których pracuje prawie 90 kapłanów oraz kilku braci zakonnych. Osoby żyjące w tych instytutach pełnią zgodnie z określonym charyzmatem apostolskim służbę dla dobra Ludu Bożego. Życie sióstr oraz ojców i braci zakonnych jest szczególnym świadectwem Boga żyjącego w świecie także poprzez noszony habit zakonny. W naszej Diecezji istnieją również indywidualne formy życia konsekrowanego, do których zalicza się dziewice i wdowy konsekrowane.
Wspólnoty zakonne od początku istnienia Diecezji Kaliskiej włączają się w proces budowania i kształtowania Kościoła diecezjalnego, ubogacając go swoimi charyzmatami, działalnością apostolską i posługą charytatywną wśród wiernych. W naszych parafiach ofiarnie i bez rozgłosu posługują siostry jako katechetki, zakrystianki, organistki, kancelistki, pielęgniarki oraz zaangażowane są w szereg innych dzieł. Na uwagę zasługuje również zaangażowanie osób konsekrowanych w duszpasterstwo parafialne. Swoim poświęceniem osoby konsekrowane stanowią nieocenioną pomoc w życiu Kościoła i społeczeństwa, pracując wśród dzieci, młodzieży, rodzin, osób niepełnosprawnych, upośledzonych, chorych, ubogich, cierpiących oraz ludzi w podeszłym wieku. Podkreślić należy wielką siłę modlitwy i duchowe wsparcie płynące ze wspólnot zakonnych w intencjach Kościoła, Diecezji, naszych parafii oraz każdego z nas. Wyrażam głęboką wdzięczność wszystkim osobom konsekrowanym za ich gorliwą i wierną służbę w Kościele Kaliskim.
W tym kontekście proszę zwrócić uwagę na inicjatywy Roku Życia Konsekrowanego w naszej Diecezji. Uroczyste obchody Dnia Życia Konsekrowanego odbędą się 2 lutego 2015 roku w Katedrze Kaliskiej o godz. 11.00. Comiesięcznie odbywają się spotkania i dni skupienia dla osób konsekrowanych w różnych wspólnotach zakonnych naszej Diecezji. W maju będzie miał miejsce dzień lectio divina „Dom otwartego Słowa” w Centrum św. Alojzego Orione w Kaliszu. Na stronie internetowej Diecezji Kaliskiej jest utworzona zakładka „Rok Życia Konsekrowanego”, gdzie można znaleźć bieżące informacje. Powstały zespoły powołaniowe osób konsekrowanych, które będą odwiedzały nasze parafie z konferencjami, rekolekcjami i świadectwami życia. W ramach IV edycji Konkursu z Historii Kościoła: Poznaj przeszłość naszej diecezji, będzie podjęta tematyka: Klasztory, zakony, osoby konsekrowane. W październiku planowane jest sympozjum naukowe na temat życia zakonnego w Centrum Józefologicznym oraz publikacja o wspólnotach życia konsekrowanego w Diecezji. Na łamach Opiekuna i nowego kwartalnika Okno wiary publikowane są artykuły poświęcone tematyce życia konsekrowanego.
Rok Życia Konsekrowanego jest okazją do żywego, autentycznego i radosnego przeżywania własnego powołania do świętości wraz z osobami konsekrowanymi, jak również do poznania wielości charyzmatów w Kościele. Miejmy świadomość, że na drodze życia naszego narodu począwszy od jego zarania, od czasu gdy w X wieku stanął krzyż Chrystusowy na Piastowskiej ziemi, od męczeństwa Pierwszych Pięciu Braci Męczenników – zakonników benedyktyńskich – aż po dzień dzisiejszy zakony wnoszą nieoceniony wkład w rozwój duchowy, kulturowy i społeczny naszej Ojczyzny.
Dziękując wszystkim Wam za wsparcie modlitewne i materialne dla wspólnot życia konsekrowanego zachęcam do dziękczynienia Bogu za dar tych osób, które oddają swoje życie na służbę Bogu w Kościele polskim oraz poza granicami naszej Ojczyzny.
Zapraszam wszystkich do gorliwej modlitwy o nowe powołania do wspólnot zakonnych męskich i żeńskich, jak również do nowych indywidualnych form życia konsekrowanego oraz do odkrywania osobistego powołania do świętości w Kościele. Niech Maryja, Dziewica Słuchająca, Wspomożycielka wiernych wraz ze swoim przeczystym Oblubieńcem św. Józefem, Patronem naszej Diecezji, wypraszają wszystkim Wam, a szczególnie osobom konsekrowanym pragnienie wiary odważnej i radosnej.
Na owocne przeżywanie Roku Życia Konsekrowanego z serca błogosławię.
+Edward Janiak
Biskup Kaliski
Kalisz, dnia 17 stycznia 2015 roku
L. dz. 46/2015