Bracia i Siostry w Chrystusie, Jedynym Odkupicielu człowieka!
Przeżywamy Jubileusz 300-lecia Koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, a także 140. rocznicę objawień Najświętszej Maryi Panny w Gietrzwałdzie i 100. – w Fatimie. Rocznice maryjne, a przede wszystkim zbliżające się główne obchody jubileuszowe koronacji Jasnogórskiego Wizerunku, które odbędą się 26 sierpnia 2017 r., w uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej, zobowiązują nas do refleksji na temat roli Jasnej Góry i maryjności w życiu chrześcijanina.
1. W świetle słowa Bożego
Czytanie z Pierwszej Księgi Królewskiej przypomina nam, że już w Starym Testamencie góra była miejscem objawienia Boga. Prorok Eliasz przybył do Bożej góry Horeb, aby tam stanąć wobec Pana i doświadczyć Jego obecności. W Nowym Testamencie Syn Boży często wychodzi na górę, aby tam w samotności modlić się do Boga Ojca. Góra jest też miejscem nauczania Jezusa i Jego przemienienia wobec wybranych uczniów. W końcu na wzgórzu Golgoty Chrystus umiera za grzechy wszystkich ludzi. Z wysokości Krzyża daje Maryję za Matkę każdemu z nas i całemu Kościołowi, do którego nie wszedł jeszcze naród wybrany. Z tego powodu św. Paweł odczuwał wielki smutek i nieustanny ból, o czym mówi fragment Listu do Rzymian.
W symbolice łodzi miotanej falami i przeciwnym wiatrem Ewangelia ukazuje nam, że droga Kościoła nie jest łatwa. Narażony na: działanie mocy piekielnych, prześladowania, wrogie ideologie czy słabości swoich dzieci Kościół bardzo potrzebuje pomocy Matki Syna Bożego. Maryja orędująca za nami wskazuje na swojego Syna i wzywa do posłuszeństwa Jego słowu. Jezus kroczący po jeziorze oczekuje od nas wiary w Jego boską obecność i nie odmawia pomocy, kiedy o nią wołamy.
2. Królowanie Maryi w znaku Jasnogórskiej Ikony
Jasna Góra to miejsce wybrane przez Boga, którego historia związana jest z obecnością Cudownego Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, powierzonego opiece Ojców i Braci Paulinów. Na przestrzeni wieków, pośród setek milionów osób, pielgrzymowali do jasnogórskiego sanktuarium ludzie wszystkich stanów i zawodów, a w naszych czasach – następcy św. Piotra: św. Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek. Ludzie przybywają tu, aby przez wstawiennictwo Maryi doświadczyć łaski nawrócenia, przebaczenia grzechów, pojednania, uzdrowienia wewnętrznego, a nawet fizycznego. Jasna Góra to również konfesjonał i sanktuarium Narodu, gdzie Polacy zawsze byli wolni. To tutaj Naród wraz z Kościołem w Polsce 8 września 1946 r. poświęcił się Niepokalanemu Sercu Maryi, złożył śluby, oddał się w macierzyńską niewolę Maryi i Jej zawierzył.
Jednym z najchwalebniejszych wydarzeń z historii Jasnej Góry jest jej cudowna obrona podczas oblężenia szwedzkiego w 1655 r. Kiedy podczas „potopu szwedzkiego” poddana została Warszawa i Kraków, a król ratował się ucieczką na Śląsk, do obrony Ojczyzny i katolickiej wiary stanął klasztor, a zarazem twierdza Jasna Góra. Ojciec przeor Augustyn Kordecki wykazał się mądrością podejmowanych decyzji i wielką wiarą w zwycięstwo Maryi. Zwycięstwo przyszło po 40 dniach oblężenia i przyczyniło się do wyzwolenia ojczyzny spod szwedzkiej okupacji. Jasna Góra tym samym stała się znakiem od Boga – Górą Zwycięstwa.
W odpowiedzi na działanie Bożej Opatrzności król Jan Kazimierz 1 kwietnia 1656 r. w katedrze lwowskiej obrał Matkę Bożą za Królową Polski. Późniejsza papieska koronacja była potwierdzeniem kultu Maryi jako Królowej Polski oraz wyrazem ogromnej czci i miłości względem Matki Bożej. Obraz Matki Bożej Częstochowskiej został przyozdobiony złotymi koronami Kapituły Watykańskiej z woli papieża Klemensa XI w dniu 8 września 1717 r. Było to wydarzenie wyjątkowe. Po raz pierwszy bowiem koronacja papieskimi koronami odbyła się poza Rzymem. Koronacji dokonał biskup chełmski Krzysztof Szembek. Uroczystość była ogólnonarodową manifestacją wiary, a sam obrzęd uważano za ukoronowanie Bogarodzicy Maryi na Królową Polski po wszystkie czasy.
Dziś, w jubileuszowym roku koronacji, trzeba nam, Polakom, na nowo – jak mówił św. Jan Paweł II – „przykładać ucho do tego świętego miejsca, aby czuć, jak bije serce Narodu w Sercu jego Matki i Królowej. A jeśli bije ono tonem niepokoju, jeśli odzywa się w nim troska i wołanie o nawrócenie, o umocnienie sumień, o uporządkowanie życia rodzin, jednostek, środowisk – trzeba przyjąć to wołanie”.
3. Maryjność chrześcijanina i Kościoła
Papież Franciszek, pielgrzymując w 100. rocznicę objawień do Fatimy, przypomniał wszystkim wierzącym, że „jeśli chcemy być chrześcijanami, musimy być maryjni, czyli musimy uznać zasadniczą, istotną i opatrznościową relację, łączącą Matkę Bożą z Jezusem, która otwiera nam drogę prowadzącą nas do Niego”. Wyrazem maryjności w naszym życiu jest naśladowanie cnót Maryi i modlitwa zanoszona do Niej, szczególnie Różaniec św. Zauważmy, że Maryja w Fatimie objawiła się jako Królowa Różańca św., a w Gietrzwałdzie na wszystkie prośby i pytania stawiane przez dzieci w imieniu różnych ludzi odpowiadała: „Odmawiajcie Różaniec”. Gdy widzący pytali: Czy księża powrócą z więzień, czy wypędzeni zakonnicy powrócą do klasztorów, czy chorzy zostaną uzdrowieni, czy grzesznicy się nawrócą, czy katolicy otrzymają zabrane świątynie – Maryja za każdym razem mówiła: „Tak, tylko odmawiajcie Różaniec”.
Do tak rozumianej maryjności zobowiązany jest nie tylko każdy z nas, ale cały Kościół częstochowski, który został przez św. Jana Pawła II nazwany diecezją maryjną. Przemawiając w dniu 4 czerwca 1979 r., Papież Polak mówił, że przedziwna obecność Maryi w tajemnicy Kościoła, a także w dziejach Narodu dała początek diecezji częstochowskiej. Św. Jan Paweł II wyraził przy tym radość, że maryjna diecezja częstochowska służy Kościołowi w Polsce i w świecie, spełniając wyjątkowe, związane z Jasną Górą, posłannictwo. Nasza służebność objawia się szczególnie teraz, w okresie pielgrzymkowym. Dlatego dziękuję za otwarte na pielgrzymów nasze domy, plebanie i kościoły, a przede wszystkim serca.
O maryjności Kościoła częstochowskiego świadczą również inne liczne sanktuaria maryjne, rozsiane po całej archidiecezji. 8 z nich, łącznie z Jasną Górą, szczyci się obrazami i figurami Matki Bożej, które zostały ukoronowane papieskimi koronami. Kolejne 5 to te sanktuaria, które cieszą się wizerunkami Maryi przyozdobionymi biskupimi koronami. Do tego dochodzą inne, może dziś mniej znane, a które w przeszłości słynęły łaskami i wielkim kultem Maryi, jak np. kościół parafialny w Truskolasach z obrazem Matki Bożej Łaskawej.
4. Zaproszenie do dziękczynienia
W tych dniach o. Marian Waligóra – przeor Jasnej Góry w imieniu Ojców i Braci Paulinów skierował do nas wszystkich zaproszenie do udziału w głównych obchodach jubileuszowych koronacji Jasnogórskiego Wizerunku. Jako pasterz Kościoła częstochowskiego również gorąco zapraszam duszpasterzy, osoby konsekrowane, rodziny i wszystkich archidiecezjan do uczestnictwa we Mszy św. dziękczynnej na Jasnej Górze 26 sierpnia – w uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej – o godz. 11.00. Tego samego dnia o godz. 19.00 tradycyjnie będę sprawował Eucharystię na Szczycie Jasnogórskim, na którym o godz. 21.00 odbędzie się widowisko muzyczne „Jasnogórska Kana”, transmitowane przez Telewizję Polską. Jeśli wszyscy wierzący w Polsce mają prawo do dziękczynienia, radości i wołania do Maryi na Jasnej Górze: „Nasza Królowo”, to o ileż bardziej my, mieszkańcy Częstochowy i wierni archidiecezji. Niech zatem liczniejszy będzie nasz udział w parafialnych i dekanalnych pielgrzymkach pieszych. Niech nie zabraknie również pielgrzymek autokarowych.
Uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej poprzedzać będzie nowenna odprawiana w sanktuarium jasnogórskim i w każdej parafii naszej archidiecezji. Dziękując parafiom miasta Częstochowy za coroczny udział w nowennie na Jasnej Górze, proszę w roku jubileuszu o gorliwość i zapraszam wszystkich do wspólnej modlitwy. W bieżącym roku duszpasterskim, przeżywanym pod hasłem: „Idzie i głoście”, kazania podczas nowenny wygłosi bp Grzegorz Ryś – przewodniczący Zespołu KEP ds. Nowej Ewangelizacji. W ostatnim dniu nowenny, 25 sierpnia br., zgromadzimy się najpierw na Nieszporach maryjnych w bazylice archikatedralnej o godz. 17.00, po czym wyruszymy z procesją maryjną na Jasną Górę.
Na czas przygotowania i głębokie przeżycia duchowe Jubileuszu z serca błogosławię – w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen! (-)
+ Wacław Depo
Arcybiskup Metropolita Częstochowski
Częstochowa, 8 sierpnia 2017 r.