Do historii przeszedł I Ogólnopolski Konkurs Gry i Śpiewu Liturgicznego im. św. o. Stanisława Papczyńskiego w Licheniu Starym. W niedzielę, 27 października podczas głównej Mszy Świętej w bazylice licheńskiej można było usłyszeć laureatkę I nagrody, Annę Chmielewską.
– Śpiew i uwielbienie Boga w liturgii są znakiem Bożego piękna i pieśni niebiańskiej, w której wszyscy będziemy kiedyś uczestniczyć. To Boże piękno dotyka nas, przemienia i prowadzi ku nawróceniu. Święty Augustyn mówił, że słuchanie hymnów w Mediolanie (skomponowanych przez świętego Ambrożego), było ważnym etapem na jego drodze nawrócenia. Słowo wraz z pięknem melodii dotykało głęboko jego wnętrza. Nasz śpiew jest też znakiem uwielbienia, które składamy Bogu w liturgii – wyjaśnił ks. dr Maciej Zachara MIC, liturgista i członek Jury.
Licheński konkurs składał się z trzech etapów. Wiosną kandydaci przesyłali zgłoszenia z nagraniami podanego repertuaru. Po ich ocenieniu Jury zadecydowało o zakwalifikowaniu do Finału 11 osób. W zeszłym tygodniu do Lichenia Starego przybyli uczestnicy z różnych stron Polski, m.in. Warszawy, Białegostoku, Bystrzycy Kłodzkiej, Bydgoszczy czy Lublina. I etap przesłuchań finałowych odbył się w czwartek, 24 października w kościele pw. św. Doroty. Finaliści grali tam na 39-głosowych organach barci Kamińskich, których budowę ukończono dokładnie 40 lat temu, w 1984 roku.
W czwartkowy wieczór Jury wyłoniło sześcioro uczestników ostatniego etapu konkursu. Następnie finaliści swoje umiejętności zaprezentowali w piątek i sobotę podczas Mszy Świętych w bazylice Najświętszej Maryi Panny Licheńskiej. Stanęło przed nimi nie lada wyzwanie, jakim jest gra na organach zachodnich największej świątyni w Polsce. Instrument ten został zbudowany w stylu barokowym i dysponuje 51 głosami. Oprócz powszechnie znanych, tradycyjnych polskich pieśni, podczas obu etapu finału można było usłyszeć improwizacje czy utwory takich kompozytorów jak np. Jan Sebastian Bach, Luis Vierne, Alexandre Guilmant czy Mieczysław Surzyński.
Po dwóch dniach przesłuchań ogłoszono zwycięzców. Pierwszą nagrodę zdobyła Anna Chmielewska, drugą – Władysław Widłak, a trzecią – Michał Świderski. Wyróżnienia przyznano Sebastianowi Kuczyńskiemu, Bartoszowi Mulierowi oraz Krzysztofowi Wydrze. Laureaci otrzymali dyplomy, nagrody pieniężne oraz statuetki, będące prawdziwymi piszczałkami organowymi. Te wyjątkowe nagrody przygotowała firma organmistrzowska Dariusza Zycha, która wybudowała organy bazyliki licheńskiej.
– To dla mnie ogromny zaszczyt i radość móc być uczestnikiem konkursu w tak wyjątkowym miejscu, jakim jest sanktuarium maryjne w Licheniu. Wygrana jest dla mnie nie tylko osobistym sukcesem, ale także świadectwem siły muzyki liturgicznej, która potrafi wznieść serca ku Bogu i zjednoczyć w modlitwie. Ten konkurs utwierdził mnie w przekonaniu, jak ważną rolę w życiu duchowym, zarówno samego organisty, jak i wiernych, pełni dobrze rozumiana i przeżywana muzyka liturgiczna – mówiła Laureatka kierując podziękowania ku swoim pedagogom i wszystkim, którzy ją wspierali.
Zwyciężczyni konkursu jest organistką w parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Osielsku (diecezja bydgoska), gdzie prowadzi chór parafialny, scholę dziecięcą. Ukończyła Akademię Muzyczną w Bydgoszczy w specjalności gra na organach i edukacja muzyczna. Obecnie na tejże uczelni studiuje na improwizację organową u dra hab. Tomasza Orlowa i dra Jarosława Ciechackiego. Pracuje jako nauczycielka organów w Państwowej Szkole Muzycznej I stopnia w Golubiu Dobrzyniu oraz fortepianu w PSM w Solcu Kujawskim. Laureatka zagrała i śpiewała podczas głównej niedzielnej Mszy Świętej w bazylice licheńskiej. Podczas liturgii zabrzmiały organy im. św. Jana Pawła II, które są największym zespołem organowym w Polsce.
– Poszukiwanie piękna nadaje sens każdemu wysiłkowi o czystą nutę, frazę, czy przekaz, który jest w waszym śpiewaniu. Myślę, że w naszym skomplikowanym świecie wy, młodzi artyści, jesteście bardzo blisko prawdy o człowieku, bo szukacie dobra, prawdy i piękna, które są wieczne. Uprawiajcie piękno i szukajcie w nim sensu dla siebie, bo ono jest przymiotem Boga. Nie żałujcie wysiłku – mówił do finalistów ks. prof. Kazimierz Szymonik, przewodniczący Jury.
Celem konkursu, który odbył się po raz pierwszy w Licheniu, jest podnoszenie jakości muzyki wykonywanej w kościołach, zachęcenie do głębszej refleksji nad studiowaniem miejsca tej muzyki, a jednocześnie promocja utalentowanych organistów kościelnych. Wzięli w nim udział studenci i absolwenci studiów diecezjalnych i uczelni muzycznych do 30 roku życia. W gronie jurorów znaleźli się wykładowcy polskich uczelni muzycznych, czynni organiści oraz liturgista: ks. prof. dr hab. Kazimierz Szymonik, dr hab. Henryk Jan Botor, prof. dr hab. Andrzej Chorosiński, dr Michał Dąbrowski, prof. dr hab. Krzysztof Grzeszczak, prof. dr hab. Władysław Szymański, ks. dr Maciej Zachara MIC oraz dr hab. Witold Zalewski. Profesor Chorosiński, inicjator wydarzenia oraz autor koncepcji brzmieniowej licheńskich organów porównał wyzwanie, jakie postawiono przed uczestnikami, do „pięcioboju”, w którym liczyły się: wyczucie stylu oraz umiejętności harmonizacji, akompaniamentu, śpiewu i dialogu z celebransem. Kolejną edycję wydarzenia zaplanowano na 2026 rok.
Wydarzenie patronatem honorowym objął ks. Eugeniusz Zarzeczny MIC, przełożony prowincji polskiej Zgromadzenia Księży Marianów Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Patronatu medialnego konkursowi udzielili: Katolicka Agencja Informacyjna, portal Musicam Sacram, „Przewodnik Katolicki”, „Gość Niedzielny”, Tygodnik „Idziemy”, Stacja 7, portal SalveNET, Radio Niepokalanów oraz Radio Emaus.