Klaretyni: “Zakazany Bóg” – film o męczennikach z Barbastro

Sierpień 1936 roku, początek hiszpańskiej wojny domowej. 51 członków wspólnoty klaretynów w Barbastro (Huesca) umiera w imię swojej wiary, stając się męczennikami. Film opowiada o ostatnich tygodniach ich życia, od chwili zatrzymania do momentu rozstrzelania. W tym czasie zatrzymani piszą, opowiadając o swojej sytuacji, o sytuacji swoich współtowarzyszy, o ludziach, którzy ich widzieli. Pisma te stały się podstawowym świadectwem służącym opowiedzeniu tej historii w filmie. Miejscowość w regionie Huesca, wówczas licząca 8000 mieszkańców, staje się strategicznym punktem na mapie wojny – tam zlokalizowane są koszary i siedziba komitetu rewolucyjnego świetnie zorganizowanej Narodowej Konfederacji Pracy. Wojsko uosabia pułkownik José Villalba (Juanjo Díaz Polo). Anarchistom dowodzi młody Eugenio Sopena (Jacobo Muñoz). Wówczas wspólnota misjonarzy klaretynów w Barbastro (Huesca) liczyła 60 osób: 9 księży, 12 braci zakonnych i 39 seminarzystów. Przełożonym był ojciec Felipe de Jesús Munárriz (Julio Pajares), prefektem seminarzystów – ojciec Juan Díaz (José María Rueda), a odpowiedzialnym za misjonarzy klaretynów – ojciec Leoncio Pérez (Antonio Gómez), który prowadził również rachunki zakonu. Wśród seminarzystów było dwóch Argentyńczyków: Pablo Hall (Guido Agustín) i Atilio Parussini (Ricardo del Cano), którzy nie zostali zamordowani z powodu swojego pochodzenia, a ich relacja miała kluczowe znaczenie dla poznania zdarzeń. Dom wspólnoty klaretynów został zaatakowany 20 lipca 1936 roku. Aresztowano trzech ojców: przełożonego, prefekta i ekonoma. Pozostali klaretyni zostali przeniesieni do szkoły pijarów, gdzie zostali zamknięci w auli. Chorzy seminarzyści: Vidaurreta (Teseo Martín) i Falgarona (Antonio Javier  Moreno), razem z wiekowym bratem Muñozem (Jesús Guzmán) zostali zabrani do szpitala. Inni czterej starsi bracia i brat Simón Sánchez (Jorge Ferrer) zostali przeniesieni do pobliskiego domu starców. Aula szkoły pijarów zmieniła się w więzienie dla klaretynów zanim zostali rozstrzelani. Od 20 lipca 49 misjonarzy klaretynów było więzionych w auli szkoły pijarskiej. Ojcowie szkoły najpierw zaoferowali im materace i koce, ale po kilku dniach zostały zarekwirowane, a klaretyni musieli spać i siedzieć na zimnej podłodze. Przez okna podglądał ich motłoch, między innymi Trini, dziewczyna z Pallaresa (Elena Furiase), która spędzała godziny, wyglądając seminarzysty Estebana Casadevalla, podobnego według niej do Rudolfa Valentino. Strażnicy więzienni chcieli, by młodzi seminarzyści odstąpili od swojej wiary, dlatego na przykład pozwolili pewnego razu, by dziewczyny i prostytutki weszły do auli. Strażnicynie doczekali się jednak żadnej reakcji ze strony seminarzystów. Uwięzieni, na ile mogli, starali się zachować chrześcijańskie rytuały, przyjmując codzienną Komunię. Ojciec Ferrer, pijar, i brat Vall, kucharz klaretynów (Juan Lombardero), zwodząc strażników, dodawali opłatki do koszyków, w których znajdowało się śniadanie. Przy rozdzielaniu tych koszyków ojciec Sierra (César Diéguez) dodawał opłatek, wkładając go między chleb a kawałek czekolady. W auli stale się modlono w małych grupach i po cichu, żeby nie zwracać uwagi strażników zabraniających również i tego. Niektórym klaretynom, na przykład ojcu Masipowi (Eneko Capapay) czy Salvadorowi Pigemowi (Luis Seguí), zaproponowano wolność za wcześniejsze przysługi albo dlatego, że byli znajomymi strażników. Jednak ojcowie ci przedłożyli wolność całej wspólnoty nad własną, wobec czego i oni zostali zamordowani. Uwięzieni klaretyni dawali pisemne świadectwo swojego męczeństwa, wykorzystując najmniej rzucające się w oczy miejsca i przedmioty w auli: siedzisko od taboretu, kawałki desek, fragmenty ścian, papierki po czekoladzie itp. Hall i Parussini, kiedy dowiedzieli się, że nie zostaną rozstrzelani i że dzięki swojemu konsulatowi w Barcelonie udadzą się do Włoch, poprosili swoich współtowarzyszy o ostatnią pamiątkę dla kongregacji. Chcieli ją zawieźć ojcu generałowi w Rzymie. Wzięli więc chusteczkę dopiero co rozstrzelanego ojca Sierry i poprosili, by każdy wziął ją do rąk i pocałował. Prócz tego na papierze, w który zawinięta była czekolada przynoszona przez brata Valla na śniadanie, złożyli swoje podpisy jako dowód zachowania wiary. Papier ten, zapisany po obu stronach, był pożegnaniem z kongregacją klaretynów. Na początku i końcu podpisał się seminarzysta Faustino Pérez (Jerónimo Salas). Ojcowie przełożeni zostali rozstrzelani 2 sierpnia, pozostali 12, 13, 15 i 18 sierpnia 1936 roku. Razem z przełożonymi został rozstrzelany Ceferino Giménez „el Pelé” (Mauro Muñiz), cygan służący do Mszy i przyjmujący codziennie Komunię, który mimo nalegań córki Pepity (Bárbara Rodríguez) nie porzucił różańca i dał świadectwo wiary swoim życiem. Wśród ofiar był też bp Florentino Asensio (Gabriel Latorre), więziony w swoim pałacu od 19 lipca. 23 lipca został przeniesiony do szkoły pijarów, tam torturowany i zamordowany 9 sierpnia. Wśród torturujących go byli Mariano Abad (Juan Alberto López) i robotnik Alfonso Gaya (Daniel Blasco). Męczennicy z Barbastro zostali beatyfikowani przez papieża Jana Pawła II 25 października 1992 roku.

REŻYSERIA – Pablo Moreno

www.zakazanybog.pl