W Zakonie Paulinów styczeń to miesiąc poświęcony głównemu patronowi Zakonu – św. Pawłowi z Teb w Egipcie, pierwszemu pustelnikowi.
Uroczystość ku czci św. Pawła I Pustelnika poprzedzona jest nabożeństwem zwanym „Pawełkami”.
W tym roku nowenna rozpocznie się w sobotę, 9 stycznia i potrwa do niedzieli, 17 stycznia. Na Jasnej Górze „Pawełki” mają szczególnie uroczysty charakter, gdyż sanktuarium jest najliczniejszym na świecie klasztorem paulinów i siedzibą przełożonego generalnego czyli generała Zakonu Paulinów.
Codziennie przez osiem wieczorów o godz. 18.00 wszyscy ojcowie i bracia paulini oraz częstochowianie i pielgrzymi gromadzą się w Kaplicy św. Pawła I Pustelnika, oraz w przylegającej do niej bazylice jasnogórskiej. Modlitwa „Pawełek” składa się z odśpiewania jednego z dwóch hymnów ku czci św. Pawła oraz kazania nowennowego, które głosi jeden z ojców paulinów. Hymny opowiadają o prześladowaniu chrześcijan mającym miejsce w czasie panowania rzymskich cesarzy Decjusza i Waleriana, i o życiu św. Pawła na pustyni tebajdzkiej w Egipcie. Hymny śpiewają na przemian zakonnicy i wierni przy akompaniamencie Jasnogórskiej Orkiestry Dętej pod dyr. Marka Piątka oraz jasnogórskich chórów. Na zakończenie nowenny następuje oddanie czci wystawionym relikwiom świętego Patriarchy Zakonu.
„Serdecznie zapraszam wszystkich pielgrzymów jasnogórskich, ale też mieszkańców Częstochowy do udziału w Nowennie do św. Pawła I Pustelnika. Od 9 stycznia trwamy na modlitwie w Kaplicy św. Pawła prosząc o jego wstawiennictwo dla nas, paulinów w naszym powołaniu zakonnym, ale też prosząc by opiekował się nami, naszymi rodzinami, by jego przykład oddania się Bogu był dla nas ciągle inspiracją do ożywiania naszej wiary, ale też do ożywiania naszych osobistych relacji, by były oparte na tym mocnym fundamencie bycia dla Boga we wszystkim” – mówi o. Marian Waligóra, przeor Jasnej Góry.
Tegoroczne kazania na nowennie ku czci św. Pawła Pierwszego Pustelnika wygłoszą:
sobota, 9 stycznia – o. bp Łukasz Buzun
niedziela, 10 stycznia – o. Roman Wit
poniedziałek, 11 stycznia – o. Cyryl Motyl
wtorek, 12 stycznia – o. Bartłomiej Maziarka
środa, 13 stycznia – o. Marcin Ciechanowski
czwartek, 14 stycznia – o. Stanisław Jarosz
piątek, 15 stycznia – o. Wojciech Dec
sobota, 16 stycznia – o. Albert Szustak
Dziewiąte czyli ostatnie nabożeństwo „Pawełek” z licznym udziałem wiernych zostanie odprawione w niedzielę, 17 stycznia o godz. 16.15, a przewodniczyć mu będzie bp Antoni Długosz z Częstochowy. Ostatnie nabożeństwo tzw. „zewnętrzne” połączone jest z błogosławieniem dzieci, ponieważ św. Paweł jest patronem dzieci. Najmłodsi otrzymują także przygotowane przez paulinów upominki w postaci obrazków, słodyczy i owoców pustyni – daktyli i fig. W modlitwie uczestniczą również młode małżeństwa oczekujące dzieci, święty Pustelnik z Egiptu uważany jest bowiem za patrona i opiekuna matek spodziewających się rozwiązania lub pragnących mieć potomstwo.
*
14 stycznia, w wigilię uroczystości św. Pawła Pierwszego Pustelnika, patriarchy Zakonu Paulinów, ojcowie i bracia przeżywają dzień skupienia.
W uroczystość św. Pawła – 15 stycznia paulini odprawiają uroczystą wspólnotową Mszę św. Ojcowie i bracia zgromadzeni przed Cudownym Obrazem Matki Bożej wraz z Generałem Zakonu ponawiają śluby czystości, ubóstwa i posłuszeństwa.
Święto Królowej Pustelników – 16 stycznia, zatwierdzone przez Stolicę Apostolską jako wyraz wdzięczności za opiekę Maryi nad Zakonem paulińskim. W prawodawstwie Zakonu paulinów czytamy, że „Maryja wycisnęła zasadnicze znamię na duchowości Zakonu, jego pracy i dziejach”. Dlatego też w święto Królowej Pustelników wspólnota paulińska ponawia Akt Zawierzenia Zakonu Maryi.
*
Św. Paweł urodził się w Tebach – starożytnej stolicy faraonów – w 228 r. Za jego czasów Teby były już tylko małą wioską. Pierwsze lata spędził szczęśliwie w domu rodzinnym. Odebrał bardzo staranne wychowanie, biegle władał greką i egipskim. Wcześnie stracił rodziców i odziedziczył po nich pokaźny majątek. Gdy miał ok. 20 lat, w 250 r. rozpoczęły się prześladowania Decjusza. Dowiedziawszy się, że jego szwagier-poganin, chcący przejąć jego bogactwa, planuje wydać go w ręce prześladowców, Paweł porzucił wszystko, co posiadał, odszedł na pustkowie i zamieszkał w jaskini. Prześladowanie trwało krótko, bo zaledwie dwa lata, ale Paweł tak dalece zasmakował w ciszy pustyni, że postanowił tam pozostać na zawsze. Jako pustelnik spędził samotnie 90 lat!
Święty Paweł Pustelnik Przez cały ten czas zanosił do Boga swe gorące modlitwy, żywiąc się tylko daktylami i połówką chleba, którą codziennie przynosił mu kruk. Kiedy był bliski śmierci, odwiedził go św. Antoni, pustelnik. Tego dnia kruk miał przynieść Pawłowi cały bochenek. Nagość swego ciała od znoju i chłodu chronił Paweł jedynie palmowymi liśćmi. Legenda ta znalazła swoje odbicie w herbie zakonu paulinów, którzy obrali sobie św. Pawła Pustelnika za swojego głównego patrona: kruk na palmie z bochenkiem chleba.
Zmarł mając 113 lat w 341 r. Miał oddać Bogu ducha, spoczywając na rękach św. Antoniego. Kiedy ten był w kłopocie, jak wykopać grób dla przyjaciela, według podania miały zjawić się dwa lwy i ten grób wykopać. Dwa lwy znalazły się dlatego również w herbie paulinów. Zakon paulinów czci św. Pawła jako swego patrona.
o. Stanisław Tomoń
BPJG / mn
