Na Jasną Górę pielgrzymowało za życia ok. 130 świętych i błogosławionych – wynika z jasnogórskich kronik i opracowań historycznych. W narodowym sanktuarium można odnajdywać ich ślady w postaci relikwiarzy, wizerunków, pamiątek, zapisów w kronikach i archiwach.
Na Jasnej Górze relikwie gromadzone były już od XVII w. w odrębnej kaplicy (w bocznej nawie Bazyliki), gdzie w specjalnych szafkach są setki relikwiarzy. Znajduje się ona pod kaplicą znaną obecnie jako Kaplica Serca Jezusowego.
W gronie tych, którzy „na Maryję postawili wszystko” są np. św. Jan Paweł II i bł. Stefan Wyszyński. By posłuchać „swojego serca i serca narodu” w różnych momentach życia przychodzili tu m.in. abp Zygmunt Szczęsny-Feliński, o. Rafał Kalinowski, abp Józef Bilczewski, o. Maksymilian Maria Kolbe czy s. Faustyna Kowalska.
Obok paulinów, w ciągu 640 lat trwania Jasnej Góry, to właśnie polscy święci i błogosławieni w różny sposób przyczyniali się do szerzenia kultu Maryi Królowej Polski. Np. bł. o. Honorat Koźmiński w 1906 r. był inspiratorem narodowej pielgrzymki na Jasną Górę, która zgromadziła pół miliona Polaków. „O, gdyby cały naród skupił się w duchu u stóp naszej Matki i Królowej, gdyby choć jedno „Zdrowaś”, ale ogólnie na te intencję z wielką usilnością odmawiał – przekonalibyśmy się wszyscy, że bez jednego wystrzału mielibyśmy upragnione swobody…” – przekonywał zakonnik. Miał on też wielki wkład w ustanowienie 26 sierpnia – uroczystości Matki Bożej Częstochowskiej oraz stworzył formularz Mszy św. dla tej uroczystości.
W 1908 roku abp Józef Bilczewski zwrócił się z prośbą do papieża Piusa X, by do Litanii Loretańskiej dołączyć wezwanie: Królowo Korony Polskiej – módl się za nami. Następnie prosił o ustanowienie święta Królowej Polski 3 maja. Dzięki jego staraniom papież w 1910 r. ufundował korony dla Cudownego Obrazu w miejsce skradzionych rok wcześniej.
Matce Bożej Jasnogórskiej dzieło miłosierdzia powierzył św. brat Albert Chmielowski. Rozpoczął od zawieszania na ścianie ogrzewalni obrazka Maryi Częstochowskiej, a w sercach biedaków budził ufność i nabożeństwo do Matki Bożej. Zapoczątkowaną przez siebie rodzinę zakonną także w konstytucjach oddał pod opiekę Matki Bożej Częstochowskiej, której nadał tytuł Fundatorki i Założycielki zgromadzenia.
„Cokolwiek bym powiedział o moim życiu, jakkolwiek bym zestawił moje pomyłki, to na jednym odcinku się nie pomyliłem: na drodze duchowej na Jasną Górę” – zapewniał bł. kard. Stefan Wyszyński, który sam siebie nazwał „Prymasem Jasnogórskim”. O jego miłości do Maryi przypomina teraz też jego relikwiarz, w kształcie kardynalskiego herbu, umieszczony obok Cudownego Obrazu Matki Bożej. W ołtarzu Matki Bożej jest także srebrna plakieta wotywna podarowana przez kard. Wyszyńskiego tuż po wyjściu z niewoli po ponad trzech latach internowania przez władze komunistyczne.
Obraz Jasnogórskiej Maryi był dla Prymasa Wyszyńskiego znakiem, który „odczytywał” przez całe życie, a o Jasnej Górze powiedział, że „tutaj rozstrzygały się trudności, tutaj przychodziły światła, tutaj rodziły się zwycięstwa”.
„Nie byłoby na Stolicy Piotrowej tego papieża Polaka, gdyby nie było Jasnej Góry” – powiedział Jan Paweł II zaraz na początku swojego pontyfikatu. Tu Karol Wojtyła przychodził jako student, kapłan, biskup i kardynał. Jako papież podczas pielgrzymek do Ojczyzny był na Jasnej Górze aż sześć razy, a w 1991 r. spotkał się z młodymi na VI Światowym Dniu Młodzieży. Oprócz wielkiego duchowego dziedzictwa św. Jan Paweł II pozostawił na Jasnej Górze liczne wota. Te najbardziej cenne i symboliczne umieszczone są przy obrazie Matki Bożej.
Pątnicy, którzy przechodzą, najczęściej na kolanach, wokół ołtarza w Kaplicy Matki Bożej mogą zauważyć specjalny relikwiarz wmurowany w jego tylną ścianę. Został ufundowany przez NSZZ „Solidarność” w 2010 r. Znajdują się w nim doczesne szczątki: bł. ks. Jerzego Popiełuszki, św. abp. Zygmunta Szczęsnego-Felińskiego, św. s. Faustyny Kowalskiej czy św. abp. Józefa Bilczewskiego.
Kolejny ślad świętych i błogosławionych znajdziemy w jasnogórskim Wieczerniku. Tu w arkadach wykonano techniką sgraffito postacie np. bł. Honorata Koźmińskiego, bł. Franciszki Siedliskiej, św. Alberta Chmielowskiego, św. Sebastiana Józefa Pelczara, bł. ks. Jerzego Popiełuszki czy bł. kard. Stefana Wyszyńskiego.
Szczególnym miejscem „obecności” rzeszy świętych jest jasnogórska Kaplica Relikwii. Są tam te sprzed wieków i te współczesne, jak np. męczennika z III wieku uznawanego za patrona zakochanych św. Walentego czy złożone tu w czerwcu relikwie Karola de Foucauld, francuskiego zakonnika i pustelnika, który wiele lat spędził wśród muzułmanów na Saharze. Są też relikwie bł. Carlo Acutisa, 15-letniego Włocha, który z zapałem i talentem wykorzystał Internet do ewangelizacji.
Na Jasnej Górze relikwie gromadzone były już od XVII w. w odrębnej kaplicy (w bocznej nawie Bazyliki), gdzie w specjalnych szafkach są setki relikwiarzy. Znajduje się ona pod kaplicą znaną obecnie jako Kaplica Serca Jezusowego.
mir / Jasna Góra
KAI