74. Ogólnopolskie Zebranie Duszpasterzy Służby Liturgicznej zgromadziło uczestników z całej Polski w Sanktuarium Matki Bożej Licheńskiej w dniach 8-9 listopada. Temat oscylował wokół hasła roku duszpasterskiego „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła”, który rozpocznie się w I niedzielę adwentu.
– Cieszymy się, że możemy od kilku lat gościć w Sanktuarium Matki Bożej w Licheniu. Przybyli tu przedstawiciele niemal wszystkich diecezji z całej Polski, którzy odpowiadają za formację służby liturgicznej, także nadzwyczajnych szafarzy komunii św. Próbujemy pochylić się nad pracą służby liturgicznej w różnych kontekstach, w których na co dzień się znajdujemy – mówił ks. Krzysztof Ora, dyrektor Wydziału Duszpasterskiego diecezji świdnickiej.
W spotkaniu uczestniczyło trzech biskupów: Józef Górzyński, arcybiskup metropolita warmiński, Piotr Greger, biskup pomocniczy diecezji bielsko-żywieckiej, przewodniczący Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów oraz Adam Wodarczyk, biskup pomocniczy katowicki. Zebranie było okazją do wspólnej modlitwy, wymiany doświadczeń i wysłuchania konferencji, które wygłosili prelegenci z różnych dyscyplin: liturgiści, psycholodzy, pedagodzy czy osoby zajmujące się badaniem mediów.
Ks. dr Sławomir Jeziorski w prelekcji „Kościół, liturgia, uczestnictwo” zwrócił uwagę, że rozumienie „uczestnictwa” determinuje kultura, w której funkcjonujemy. – Współczesnym „edenem” są centra handlowe, które dają utopijne obietnice pokoju, obfitości i towarzyskości. Są one ucieleśnieniem komercyjnego utopizmu. (…) Kryteriami i logiką wolnego rynku są opłacalność, użyteczność, wydajność i sukces. Bóg wypadł poza rynek, bo nie jest konkurencyjny – zaznaczył. Wskazał, że mentalność świata wpływa na duszpasterstwo – ma być skuteczne, wydajne, przynoszące sukces. Prelegent zaproponował inny horyzont uczestnictwa – uczestnictwo w Kościele, to uczestnictwo w życiu Boga, który jest misterium bezinteresownej miłości. Ks. Jeziorski przypomniał, że liturgia jest główną formą uczestnictwa w Kościele, a formacja – zdumieniem i zachwytem tajemnicą paschalną.
Na przemiany, które zachodzą w rodzinach i relacjach społecznych wskazał ks. dr Kacper Radzki z Wrocławia w prelekcji „Bezsilni wobec siebie – relacje w świecie samolubnych jednostek”. Stwierdził m.in., że w świecie ponowoczesnym charakter więzi z relacji zamienia się w kontrakt, a podstawą i celem związku staje się samorealizacja pojedynczych partnerów, ale nie ich jako całości. Wychowanie określił jako wprowadzenie w życie. Ważne, by nie ujarzmiać dziecka, ale szukać odniesienia do relacji. Wychowanie ma nie być przedłużeniem nas samych, ale ma nauczyć samodzielności oraz tworzenia dobrych relacji.
Biskup pomocniczy katowicki Adam Wodarczyk przypomniał wizję formacji służby liturgicznej opracowaną przez czcigodnego Sługę Bożego ks. Franciszka Blachnickiego. – Wizja ta jest wciąż aktualna, oparta na katechumenacie chrześcijańskim, który wprowadza w doświadczenie życia słowem Bożym, modlitwą i liturgią. Życia przeżywanego we wspólnocie, które jest dawaniem świadectwa. Myślę, że mogą zmieniać się sposoby prowadzenia spotkań formacyjnych, ale zasadnicza wizja teologiczna, pastoralna, oparta na katechumenacie jest ciągle aktualna. Duszpasterze służby liturgicznej muszą widzieć, że przede wszystkim chodzi o to, by wychowywać członków zespołów służby liturgicznej na dojrzałych chrześcijan przez liturgię i doświadczenie katechumenatu chrześcijańskiego – mówił hierarcha.
Blisko 60 prezbiterów oraz trzech biskupów modliło się w środowy wieczór podczas wieczornej Mszy świętej w bazylice. Zebranych w największej świątyni w Polsce powitał ks. Sławomir Homoncik MIC, kustosz licheńskiego sanktuarium. Marianin zauważył, że stając w bazylice znajdujemy się przed obrazem Matki Bożej, która wskazuje na Jezusa. Pokazuje swojego Syna, mówiąc: „Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie”. – To słowa skierowane do wspólnoty Kościoła – zauważył.
Modlono się w intencji wszystkich duszpasterzy, a przede wszystkim za osoby w formacji liturgicznej w Polsce i tych, którzy chcieliby się włączyć w to dzieło. Mszy przewodniczył abp Józef Górzyński. W wygłoszonej homilii metropolita warmiński mówił o byciu uczniem Chrystusa. – Wzorem miłości jest miłość Boga do Kościoła, która jest nierozerwalna – mówił abp Górzyński, zachęcając, by być wiernym tej jednej miłości, która wszystkiemu nada sens i właściwe proporcje.
Na zakończenie liturgii przed wizerunkiem Matki Bożej Licheńskiej duszpasterze zawierzali się pod Jej opiekę. „Wyproś nam u Boga serce czyste, gorliwość w służbie Bogu i posłuszeństwo Kościołowi w sprawowaniu świętej liturgii” – modlili się.
Drugiego dnia zebrania prof. Monika Przybysz z UKSW w Warszawie zaprezentowała wyniki badań dotyczących wykorzystywania Internetu oraz social mediów przez młodzież i dzieci. Wskazała, że młodzi są w stanie skrócić czas potrzebny m.in. na sen, odpoczynek, posiłki czy higienę osobistą, by przedłużyć czas spędzony w wirtualnej rzeczywistości.
Mówiąc o doświadczeniu przemocy w przestrzeni wirtualnej, prof. Przybysz zaznaczyła, że tylko 30 proc. młodych ludzi nie doświadcza przemocy w sieci. Wśród elementów, które dotyczyły przemocy w świecie wirtualnym, wskazała m.in. ośmieszanie i poniżanie, wyzwiska i przeklinanie, szantaż i zastraszanie, podszywanie się pod kogoś innego czy też włamanie na konto.
W kontekście zgłaszania przemocy doświadczonej w Internecie, prof. Przybysz zaznaczyła, że 40 proc. młodych ludzi nie zgłasza tego procederu. W grupie, która decyduje się zgłosić takie zachowania, osobą pierwszego kontaktu jest nauczyciel lub dyrektor. Wymieniła także zachowania młodych ludzi nadmiernie korzystających z mediów społecznościowych. Młodzież staje się wówczas egocentryczna, ale zarazem jest samotna. Młodzi mają trudności w budowaniu relacji, są karmieni przez patostreamerów oraz mierzą się z hejtem, jednak cały czas mają marzenia.
Abp Górzyński przyznał, że początek listopada to dobry czas, by przygotować duszpasterzy służby liturgicznej do wejścia w nowy rok duszpasterski. – Sięgnęliśmy po tematy, które w naszym zakresie działania będą pomocne. Postulatem opiekunów było, by spotkanie miało charakter twórczy, było bardziej pogłębione. Jak Kościół próbuje pogłębiać życie ludu Bożego w ramach roku duszpasterskiego, tak i my przygotowujemy się do wejścia w ten wymiar – podsumowuje abp Górzyński.
Ostatnie zajęcia warsztatowe, które dotyczyły tematu modeli wychowania młodych ludzi we współczesnym świecie, poprowadził ks. dr Kacper Radzki. Spotkanie zakończyła wspólna modlitwa i fotografia.
KAI