Lidia Dudkiewicz: – Zbliża się 3 maja. Tegoroczna uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski przypada w szczególnym czasie świętowania jubileuszu 300-lecia Koronacji Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Proszę przybliżyć Czytelnikom „Niedzieli” ten historyczny fakt sprzed 300 lat.
O. Marian Waligóra OSPPE: – Przeżywamy jubileuszowy rok szczególnie poświęcony Maryi, który zakończy się 8 września 2017 r. – w dniu, w którym przypada dokładnie 300. rocznica koronacji jasnogórskiego Obrazu Matki Bożej jako Królowej Korony Polskiej. Obrzęd koronacji koronami papieża Klemensa XI nieprzypadkowo został dokonany przez bp. Krzysztofa Szembeka, biskupa chełmskiego. Na terenie jego diecezji bowiem znajdował się Bełz, skąd – według tradycji – Matka Boża w swojej cudownej Ikonie przybyła do Częstochowy. Ten uroczysty obrzęd koronacji Obrazu przypominał wtedy koronacje królów Polski. Stał się w pewnym sensie zwieńczeniem ślubów lwowskich króla Jana Kazimierza, który po cudownej obronie Jasnej Góry w 1655 r., podczas potopu szwedzkiego, obrał Najświętszą Dziewicę Maryję Królową i Patronką Królestwa Polskiego. Królewskie śluby miały miejsce w katedrze we Lwowie 1 kwietnia 1656 r. Ale trzeba było czekać aż do 1717 r., aby ślubowanie Jana Kazimierza dopełniło się w akcie koronacji wizerunku Matki Bożej. Stolica Apostolska po raz pierwszy pozwoliła wtedy, aby koronacja papieskimi koronami obrazu Matki Bożej Częstochowskiej odbyła się poza Rzymem. Zgodziła się też na używanie tytułu: Królowa Korony Polskiej.
Lidia Dudkiewicz: W związku z 300-leciem Koronacji Cudownego Obrazu Jasna Góra dostąpiła specjalnego przywileju papieskiego – w sanktuarium można uzyskać odpust zupełny. Proszę przybliżyć warunki odpustu, abyśmy nie stracili tego szczególnego czasu łaski.
O. Marian Waligóra OSPPE: Sanktuarium Jasnogórskie otrzymało specjalny dar papieski w postaci jubileuszowego odpustu. Na mocy dekretu Penitencjarii Apostolskiej od 8 grudnia 2016 r. do 8 grudnia 2017 r. na Jasnej Górze można skorzystać z łaski odpustu zupełnego podczas fizycznego lub duchowego nawiedzenia tego sanktuarium i spełnienia konkretnych warunków, w tym podjęcia modlitwy za osobę Ojca Świętego i w jego intencjach oraz w innych określonych intencjach. Oczywiście, trzeba być w stanie łaski uświęcającej lub przystąpić do sakramentu pokuty i pojednania oraz przyjąć Komunię św. Warunki uzyskania odpustu są wypisane na specjalnych tablicach w bramie przed wejściem na Jasną Górę.
Lidia Dudkiewicz: Parlament RP podjął uchwały na jubileusz koronacji. Jakie znaczenie ma ten polityczny gest Senatu i Sejmu?
O. Marian Waligóra OSPPE: Senat oraz Sejm RP uczciły jubileusz specjalnymi uchwałami, ustanawiając rok 2017 Rokiem 300-lecia Koronacji Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Oczywiście, dla nas jest to wielkie wydarzenie przede wszystkim od strony duchowej, ale od strony zewnętrznej, samego aktu przyjęcia uchwały, jest to potwierdzenie tego, co dokonuje się w sercach nas wszystkich przybywających na Jasną Górę i świętujących ten jubileusz. Jesteśmy bardzo wdzięczni polskiemu rządowi, polskim politykom za to, że dostrzegli jubileusz koronacyjny jako ważny element naszego życia społeczno-politycznego. Przez ten akt ustawodawczy podkreślono znaczenie Jasnej Góry jako centrum duchowego narodu polskiego. Senat RP podjął uchwałę 4 listopada 2016 r., a Sejm RP – 15 grudnia 2016 r. Specjalne uchwały polskiego parlamentu to sygnał od senatorów i posłów dla polskiego społeczeństwa, że jubileusz 300-lecia Koronacji Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej jest ważnym wydarzeniem w życiu naszego narodu. To nie tylko wydarzenie w sensie kościelnym, duchowym, ale również głębokie potwierdzenie historycznych więzi Polaków z Jasną Górą. Wszystko, co działo się w Polsce na przestrzeni wieków, miało odniesienie do Sanktuarium Jasnogórskiego, do którego przybywali polscy królowie i inni przywódcy państwowi w ważnych momentach sprawowania swojej władzy, służenia narodowi. Tutaj pielgrzymowali i zawierzali się Maryi. Dlatego nie dziwią nas te uchwały polskich parlamentarzystów, będące znakiem czci i uwielbienia Maryi, a jednocześnie zawierzenia Jej swojej posługi narodowi.
Lidia Dudkiewicz: „Żywa Korona Maryi” to jedna z inicjatyw Zakonu Paulinów dla uczczenia Matki Bożej w roku jubileuszu Koronacji Jej Cudownego Obrazu. Inicjatywa ta jest podzielona na konkretne etapy. W którym miejscu jesteśmy teraz? I co jeszcze jest przed nami w ramach obchodów królewskiego jubileuszu?
O. Marian Waligóra OSPPE: Inicjatywa „Żywa Korona Maryi” zrodziła się w trakcie przygotowań do świętowania jubileuszu Koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej. Zastanawialiśmy się, jak najgodniej uczcić Maryję w świętowaniu tego jubileuszu. Pierwsza myśl była taka, że trzeba przygotować nowe korony dla Matki Bożej. I stąd zrodził się pomysł, żeby nowymi koronami były diademy już nie materialne, ale duchowe – czyli nasze przemienione, ewangeliczne życie. Idealnie pasuje tutaj myśl św. Ireneusza, który powiedział: „Chwałą Boga jest żyjący człowiek”. Podejmując tę myśl, uznaliśmy, że chwałą Maryi będzie każdy z nas przemieniający swoje życie przez podejmowanie duchowych darów. Tak zrodziła się inicjatywa pod nazwą „Żywa Korona Maryi”. Pomógł nam tutaj ks. Bogusław Zeman, przełożony polskich Paulistów, który w braterskiej rozmowie zaproponował ten kierunek świętowania jubileuszu. Wierni przesyłają na Jasną Górę swoje zdjęcie, aby dać się poznać Maryi, a na odwrocie zapisują konkretne dary duchowe. Wielu czcicieli Maryi wchodzi w „Strefę świadectw”. Dowiadujemy się, co Maryja uczyniła w ich życiu. Nowa inicjatywa w ramach tej „Żywej Korony Maryi” to „Selfie dla Maryi”. A więc drogą internetową przesyłamy zdjęcia i dary duchowe, z których w przestrzeni Internetu stworzymy gigantyczną mozaikę Maryi Jasnogórskiej – jej częścią będziemy my sami. W konsekwencji każdy z nas będzie mógł odnaleźć siebie w obliczu Maryi. Wydaje się, że ta inicjatywa, nazwana „Żywą Koroną Maryi”, sięga najgłębiej naszego duchowego związku z Najświętszą Dziewicą Maryją, bo my sami, podejmując konkretne postanowienia, chcemy być do Niej podobni. Chcemy upodobnić się do Tej, która najpiękniej odpowiedziała na słowo Pana, na Jego oczekiwania wobec Niej. I tak naprawdę „Żywa Korona Maryi” to jest nasza odpowiedź na to, aby jak najpiękniej Bogu oddać nasze życie, wręcz stać się Jego chwałą, samemu stać się żywą koroną, która uczci Boga, uczci naszą Matkę Maryję, a razem z Nią Boga Ojca Wszechmogącego. Wzruszające jest to, jak bardzo poważnie ludzie traktują składanie zdjęć swoich oraz całych rodzin z konkretnymi postanowieniami, a potem czekają na to, że ich fotografia, wraz z darem duchowym, który się za tym kryje, zostanie materialnie złożona blisko Matki Bożej. Spotykam się z tym, że ktoś dzwoni i pyta, dlaczego jego zdjęcie jeszcze nie zostało umieszczone blisko Matki Bożej. A więc widzimy, jak ludzie czują się związani duchowo z Maryją i jak przez ten konkretny dar chcą być obecni blisko Niej.
Lidia Dudkiewicz: Ojcowie Paulini mają głowy pełne pomysłów. Kolejna inicjatywa to Jasnogórskie Wieczory Maryjne, odbywające się pod hasłem: „Moja Mama jest Królową”. Cieszą się one dużym zainteresowaniem – musiały się przenieść z Sali Rycerskiej do Bazyliki Jasnogórskiej…
O. Marian Waligóra OSPPE: Jasnogórskie Wieczory Maryjne to jakby kolejny krok w przeżywaniu jubileuszu. Każdego 8. dnia miesiąca spotykamy się na Jasnej Górze na Mszy św. o godz. 18.30 i po niej jest spotkanie w ramach Jasnogórskich Wieczorów Maryjnych, w czasie których rozważamy kolejne tajemnice z życia Maryi – tajemnice różańcowe. Chcemy w nich zobaczyć, jak misteria z życia Matki Bożej, pierwszej, która uwierzyła i została ukoronowana przez Boga, mogą być realizowane w naszym życiu, w życiu zwykłego człowieka, zwykłego wiernego. Wieczory prowadzi red. Agnieszka Porzezińska, scenarzystka filmowa i dziennikarka. Są to rozmowy z kapłanami, osobami zakonnymi i świeckimi, podczas których można wniknąć w tajemnicę obecności Maryi w naszym życiu poprzez tajemnice różańcowe, a także usłyszeć świadectwa naszego życia, doświadczenia spotkań z Maryją, z Matką Bożą Jasnogórską. Poprzez różne koleje, losy życia możemy odkrywać niesamowitą bliskość Maryi z tymi, którzy się Jej powierzają i naprawdę doświadczają, że królowanie Maryi to jest Jej bliska, serdeczna, nieraz bardzo dyskretna matczyna obecność w naszym życiu. To chcemy wydobyć na światło dzienne i tymi spotkaniami niejako uczcić Najświętszą Dziewicę.
Rzeczywiście, Jasnogórskie Wieczory Maryjne cieszą się ogromną popularnością, już któryś raz musieliśmy je przenosić z Sali Rycerskiej do Bazyliki Jasnogórskiej z powodu dużej liczby uczestników. Cieszy mnie, że również nasi współbracia paulini z różnych placówek paulińskich w Polsce przybywają na nie ze swoimi wiernymi. Wszyscy biorą udział we Mszy św., w wieczornym spotkaniu i w Apelu Jasnogórskim, po którym pozostają w Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej na nocnym czuwaniu. A więc jest to rzeczywiście dzień spotkania z Matką Bożą, doświadczenie Jej królowania, ale także przez tę matczyną bliskość – czas otwierania się na łaski, które Pan przez Nią chce nam ofiarować i przygarnąć nas do siebie – często synów marnotrawnych…
Lidia Dudkiewicz: Kiedy odbędzie się wielki finał jubileuszu i co nas czeka jeszcze po drodze?
O. Marian Waligóra OSPPE: Wielki finał jubileuszowego świętowania będzie miał miejsce 26 sierpnia 2017 r., w uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej. Wraz z Episkopatem Polski, przedstawicielami władz państwowych, w obecności – mam nadzieję – ogromnej rzeszy wiernych będziemy dziękować za jubileusz 300-lecia Koronacji Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Głównym punktem będzie nasza modlitwa, uroczysta Eucharystia. Planujemy też w tym dniu uroczysty koncert jubileuszowy. Do tego czasu przeżywać będziemy jeszcze różne wydarzenia jubileuszowe, które są krokami ku świętowaniu 300-lecia koronacji. Zbliżają się uroczystości 3-majowe. Patrząc na królowanie Maryi, pragniemy w tym dniu pamiętać przede wszystkim o naszej Ojczyźnie. Podczas uroczystej Mszy św. pod przewodnictwem abp. Stanisława Gądeckiego, przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, dokonamy Aktu oddania Matce Bożej z okazji 300-lecia Koronacji Jej jasnogórskiego wizerunku. Zapraszamy pielgrzymów również 13 maja na uroczystą Mszę św. i koncert z uwielbieniem w 100. rocznicę objawień fatimskich. 1 czerwca natomiast urządzamy na Jasnej Górze Dzień Dziecka u Królowej Polski. Wszystkie dzieci zapraszamy na błonia jasnogórskie. 3 czerwca będziemy świętować jubileusz 300-lecia Koronacji podczas XXI Spotkania Młodych na Lednicy. Kolejny etap to rekolekcje „Jezus na stadionie 2017”. Kopia Cudownego Obrazu peregrynująca po parafiach dotrze wtedy na Stadion Narodowy w Warszawie. Wszędzie na tych wielkich modlitewnych spotkaniach będzie akcent jasnogórski. Potem wrócimy na Jasną Górę, gdzie 26 sierpnia będziemy obchodzić uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej, poprzedzoną nowenną, którą poprowadzi bp Grzegorz Ryś z Krakowa. Świętowanie jubileuszu przeciągnie się do 7-8 września br. Planujemy wtedy Ogólnopolski Kongres Różańca Świętego na Jasnej Górze. 8 września br. odbędą się uroczystości kończące jubileusz – pod przewodnictwem kard. Stanisława Ryłki, archiprezbitera Bazyliki Matki Bożej Większej w Rzymie. W tym dniu wieczorem zostanie wykonane wielkie oratorium: „Korona – cykl świąt maryjnych”. W dniach od 31 lipca do 12 września br. na Zamku Królewskim w Warszawie można będzie oglądać wystawę z okazji 300-lecia Koronacji Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Planujemy też rekolekcje „Z Maryją ratuj człowieka”, które w październiku poprowadzi Jan Budziaszek. Również w październiku w Senacie zostanie otwarta jubileuszowa wystawa.
Lidia Dudkiewicz: Czego życzyć Ojcom Paulinom w tym jubileuszowym roku?
O. Marian Waligóra OSPPE: Pytanie dotyczące jubileuszu i jego wpływu na nas, sługi Matki Bożej na Jasnej Górze, jest bardzo trafne, bo my, jako słudzy Kany Jasnogórskiej, tak naprawdę jesteśmy zaproszeni, aby nie tylko z perspektywy tych, którzy posługują pielgrzymom, ale też z perspektywy naszego osobistego życia duchowego spojrzeć na ten maryjny jubileusz. Chciałbym przede wszystkim, aby łaska jubileuszu dotknęła serca każdego z nas, byśmy – troszcząc się, by pielgrzymi jasnogórscy dobrze przeżyli spotkanie z Matką Bożą – nie zapomnieli, że ten czas łaski ma wpłynąć również na nasze osobiste życie. A więc na moją relację z Panem Bogiem przez relację z Matką Bożą, której staram się służyć w Jasnogórskiej Kanie. Życzyłbym sobie zatem, abyśmy nadal trwali w gorliwości naszego posługiwania, a przy tym nie bali się czynić dobrych postanowień i samemu stawać się żywą koroną dla Matki Najświętszej. Jako słudzy tego świętego miejsca jesteśmy zaproszeni wraz z całą rzeszą osób świeckich i sióstr zakonnych oraz kapłanów posługujących na Jasnej Górze, aby dawać świadectwo o tym, jak wielkie rzeczy dzieją się również w naszym życiu przez pośrednictwo Matki Najświętszej, dzięki temu, że możemy tu, na tym świętym miejscu, służyć. Wielu pielgrzymów bardzo sobie ceni kontakt z ojcami i braćmi paulinami posługującymi w narodowym sanktuarium, dlatego życzę moim współbraciom i sobie, abyśmy dawali dobre świadectwo o naszym oddaniu się Matce Bożej, by charyzmat Jasnej Góry, który jest mocno wpisany w nasze paulińskie posługiwanie, a o którym mówił św. Jan Paweł II na 600-lecie Jasnej Góry, rzeczywiście przenikał nas do głębi i był impulsem w służeniu pielgrzymom i tym, którzy przychodzą na Jasną Górę z miłości do Matki Bożej, a nie ze względu na mnie czy innego współbrata. Wierni przychodzą tutaj, bo potrzebują żywego kontaktu z Maryją, a my możemy pomóc w zbliżeniu się do naszej Matki, która jest Królową.
Z o. Marianem Waligórą rozmawiała Lidia Dudkiewicz
Tekst wywiadu został zamieszczony w najnowszym numerze Tygodnika Katolickiego „Niedziela” – nr 18 z 30 kwietnia 2017, ss. 15-17