Na Jasną Górę przybędzie 2 maja pielgrzymka kopii 14 najsłynniejszych wizerunków Maryi czczonych w białoruskich sanktuariach. Ikony od 2021 roku peregrynują po Białorusi, najpierw wzdłuż granic – w intencji ustania pandemii, później po całym kraju – w intencji pokoju i jedności narodu białoruskiego. Na Jasnej Górze zostanie poświęcona kopia Cudownego Obrazu Jasnogórskiego, która dołączy do peregrynacji ikon.
Pielgrzymka Maryi po Białorusi
– Pomysł pielgrzymki Maryi po ziemi białoruskiej w cudownych wizerunkach narodził się w kościele świętych Szymona i Heleny, tzw. Czerwonym Kościele w Mińsku – powiedział KAI pochodzący z tej stołecznej parafii ks. Eugeniusz Wintow, obecnie studiujący i posługujący w Warszawie.
Gdy wybuchła pandemia, proboszcz ks. kanonik Władysław Zawalniuk postanowił, że jeśli nie można pielgrzymować do Maryi, to Maryja sama wyruszy w peregrynację po ziemi białoruskiej. Zlecił artystce Jadwidze Sieńko namalowanie kopii wizerunków Maryi czczonych w białoruskich sanktuariach.
Wszystkie ikony namalowano w jednym rozmiarze i umieszczono w jednorodnych owalnych ramach, ze specjalnymi uchwytami do przenoszenia w procesji, a nawet przewożenia na dachach samochodu. Kopie zostały poświęcone 6 czerwca 2021 r. przez nuncjusza apostolskiego abp. Ante Jozicza a następnie wyruszyły w drogę wzdłuż granic Białorusi z intencją o ustanie pandemii i o jedność narodu białoruskiego.
Z Grodna wzdłuż granic
Pielgrzymkę rozpoczęto 12 czerwca 2021 roku w bazylice katedralnej św. Franciszka Ksawerego w Grodnie. Stamtąd ikony peregrynowały na północ wzdłuż granic z Polską, Litwą, Łotwą, Rosją i Ukrainą, pokonując przez tydzień 3125 kilometrów. Później kontynuowano pielgrzymkę po całym kraju. Zimą ikony były przewożone w busie, ale latem przy dobrej pogodzie umieszczano je na dachach samochodów osobowych i procesyjnie przejeżdżały drogami. Zatrzymywały się na jeden dzień lub kilka godzin w parafii lub przy krzyżach przydrożnych, gdzie na modlitwy przychodzili także prawosławni, maryjne wizerunki są przez nich otaczane szczególną czcią.
Była to wielka akcja modlitewna, podczas której wierni, wraz z rozwojem sytuacji, dołączali inne ważne intencje, przede wszystkim po wybuchu wojny na Ukrainie – w intencji pokoju i zakończenia wojny, o szybkie odrestaurowanie spalonego sanktuarium narodowego w Budsławiu, które spłonęło w maju 2021 roku, za rodziny i młodzież, o powołania.
Białoruś – Ziemia Maryi
Na początku w peregrynacji uczestniczyło tylko osiem kopii najstarszych obrazów koronowanych papieskimi koronami. Ale później dołączano inne ze znanych sanktuariów, jak np. Matka Boża Gudogajska (Szkaplerzna), Matka Boża z Białynicz – Królowa Białorusi, Matka Boża z Homla – Wspomożycielka Potrzebujących czy Niepokalana z mińskiej archikatedry.
Ks. Eugeniusz Wintow zauważa: – Pisząc doktorat o duchowieństwie rzymskokatolickim na początku XX wieku znalazłem potwierdzenie, że kult Maryi przejawiający się zwłaszcza w pielgrzymowaniu do Jej licznych sanktuariów to nasze dziedzictwo, może trochę nieco zapomniane w czasach komunistycznych, ale obecnie znów się odradzające. Gdy spojrzy się historycznie, to żywe było zawsze odczucie że ziemia białoruska to ziemia Maryi. W oficjalnym herbie stolicy kraju Mińska od XVI wieku znajduje się wizerunek Matki Bożej Wniebowziętej.
Według źródeł herb został nadany w XVI wieku przez króla Zygmunta Wazę, Maryja zniknęła z herbu, gdy Białoruś wchodziła w skład Związku Radzieckiego, ale po odzyskaniu niepodległości w 1991 roku nadal Jej wizerunek w otoczeniu aniołów pojawia się na wszystkich oficjalnych dokumentach i pieczątkach.
Ks. Wintow zwrócił uwagę, że współcześnie każdy biskup białoruski ma w swoim herbie wizerunek Matki Bożej, zwłaszcza Ostrobramskiej. Czasem jest to tylko symboliczne odwołanie np. przez literkę M nad półksiężycem czy lilię.
– Kardynał Kazimierz Świątek słynący z wielkiego umiłowania Matki Bożej miał w herbie Ostrobramską i zawołanie: „Mater Misericordiae” – Matko Miłosierdzia, a na przykład biskup Kazimierz Wielikosielec ma także wileński wizerunek Maryi i zawołanie „Fiat voluntas Tua”. Dlatego też gdy zaczęto do grona peregrynujących ikon dołączać kolejne, nie mogło zabraknąć „Tej, co w Ostrej świeci Bramie”. Kopia została poświęcona w Wilnie 16 listopada 2022 r., w święto Matki Miłosierdzia, a cała pielgrzymka ikon była gorąco przyjmowana zwłaszcza przez białoruską emigrację – dodaje ks. Wintow.
Peregrynacja Maryi w cudownych wizerunkach
Wkrótce okazało się, że jest ogromne zapotrzebowanie na kontynuowanie tej niezwykłej pielgrzymki. Wierni parafii, zwłaszcza położonych w głębi kraju, prosili, by obrazy nawiedziły ich kościoły. Obecnie trzeba się zapisywać z półrocznym wyprzedzeniem. Ikony najczęściej przebywają w kościele tydzień, podczas którego odbywają się nabożeństwa, msze święte, wierni przychodzą na czuwania i indywidualne modlitwy, by za pośrednictwem Najświętszej Maryi Panny wyprosić łaski. Ksiądz Stanisław Staniewski, duchowy opiekun peregrynacji, otrzymuje później wiele listów o otrzymanych łaskach, cudownych uzdrowieniach z nieuleczalnych chorób, wyproszeniu daru rodzicielstwa, wyjściu z nałogu czy nawróceniach.
W ostatnim czasie dołączono kopię obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, dlatego grupa ok. 40 wiernych z „Czerwonego Kościoła” w Mińsku wraz z kilkunastoosobowym chórem „Głos Duszy” wybiera się na Jasną Górę, by w przeddzień święta Matki Bożej Królowej Polski – 3 maja poświęcić wizerunek.
Powstała też książeczka, w której krótko opisano historię każdego obrazu, zamieszczono modlitwę zanoszoną w poszczególnych sanktuariach, informacje o odpustach i godzinach Mszy, dane kontaktowe. Stanowi ona cenny przewodnik dla pielgrzyma, wydany w kolorze na papierze kredowym. Książeczka będzie dostępna w języku polskim podczas peregrynacji na Jasnej Górze.
Białoruskie sanktuaria maryjne
Wśród kopii cudownych wizerunków znajdują się: Matka Boża Budsławska, Patronka Białorusi, (archidiec. mińsko-mohylewska), Trokielska Królowa Rodzin (d. grodzieńska), Brasławska Królowa Jezior (d. witebska), Gudogajska – Szkaplerzna (d. grodzieńska), Łohiszyńska Królowa Polesia (d. pińska), Kongregacka (Studencka) z d. grodzieńskiej, Matka Boża Brzeska Ratująca (d. pińska), Żyrowicka Matka Jedności (d. grodzieńska), Boruńska Pocieszycielka Strapionych (d. grodzieńska), Białynicka Królowa Białorusi (archid. mińsko-mohylewska), obraz Niepokalanie Poczęta Najświętsza Maryja Panna od cudownego medalika (patronka Mińska), Jurowicka Matka Pokoju i Zgody (d. pińska), Homelska Wspomożycielka Potrzebujących (d. pińska) i Ostrobramska Matka Miłosierdzia.
Ks. Stanisław Staniewski prowadzący kronikę peregrynacji informuje, że pielgrzymka ikon do tej pory nawiedziła 65 parafii, pokonując prawie 8 tysięcy kilometrów. W planach jest zawiezienie ikon w tym roku do Rzymu na święto Matki Bożej Nieustającej Pomocy 27 czerwca i do łotewskiego sanktuarium w Agłonie – na święto Wniebowzięcia 15 sierpnia. Pragnieniem organizatorów jest nawiedzenie wszystkich ok. 450 białoruskich parafii, co potrwa zapewne około 10 lat.
Pielgrzymi z Białorusi zachęcają zwłaszcza swoich rodaków mieszkających w Polsce do przyjazdu 2 maja na Jasną Górę i włączenia się w modlitwy przed cudownymi obrazami za Białoruś i pokój w Ukrainie. Ikony następnego dnia po Mszy świętej powrócą do Mińska.
gie / Warszawa
KAI