Pomimo pandemii na Jasnej Górze tradycyjnie odbędą się „Pawełki”, czyli nowenna ku czci św. Pawła I Pustelnika, patriarchy Zakonu Paulinów. Nabożeństwo to zawsze obchodzone jest w styczniu.
Na Jasnej Górze „Pawełki” mają szczególnie uroczysty charakter. Przez 9 kolejnych dni (od 9 do 17 stycznia) paulińska wspólnota ubrana w białe płaszcze wyrusza o 18.00 z zakrystii, i procesjonalnie przechodzi przez bazylikę do kaplicy św. Pawła. Tradycją jest, że na początku orszaku procesyjnego idą najmłodsi stażem kandydaci i bracia zakonni, a następnie w długich dwóch szeregach według zasady tzw. precedencji, czyli starszeństwa powołaniem zakonnym, przechodzą ojcowie czyli kapłani zakonni.
W kaplicy św. Pawła celebrans w otoczeniu asysty i ministrantów po okadzeniu relikwii św. Pawła, wystawionych na ołtarzu, intonuje jeden z dwóch hymnów opowiadających o prześladowaniu chrześcijan mającym miejsce w czasie panowania rzymskich cesarzy Decjusza i Waleriana, i o życiu św. Pawła na pustyni tebajdzkiej w Egipcie. Hymny śpiewają na przemian zakonnicy i wierni przy akompaniamencie organów i orkiestry dętej.
Po odczytaniu fragmentu Ewangelii ważnym punktem całego nabożeństwa jest krótka nauka. Jej celem jest przedstawienie postaci św. Pawła I Pustelnika w perspektywie aktualnego życia Kościoła. Słowo nauczania głoszone jest w kolejne wieczory przez innego paulińskiego kaznodzieję. W tym roku nauki głosić będą:
sobota, 9 stycznia – o. Savio Folcholc
niedziela, 10 stycznia – o. Piotr Stanikowski
poniedziałek, 11 stycznia – o. Tomasz Leśniewski
wtorek, 12 stycznia – o. Krystian Gwioździk
środa, 13 stycznia – o. Jan Poteralski
czwartek, 14 stycznia – o. Grzegorz Prus
piątek, 15 stycznia – o. Rafał Wilk
sobota, 16 stycznia – o. Mieczysław Polak
Na czas dziewięciu dni „Pawełek” barokowa kaplica dedykowana Patriarsze paulinów zostaje odświętnie udekorowana. Przybrana jest ona kolorami flagi paulińskiej: białym przypominającym kolor habitu, żółtym – pustynię egipską, zielonym – palmę żywicielkę Świętego Pustelnika i czarnym – kruka, który przynosił chleb św. Pawłowi.
Choć według przekazu św. Hieronima z IV wieku n.e. św. Paweł Pustelnik skrył się przed prześladowaniami na pustynię, gdzie w samotności na modlitwie i surowych pokutach przeżył 90 lat, to w popularnej tradycji jest on uznawany za szczególnego patrona i opiekuna matek spodziewających się rozwiązania lub pragnących mieć potomstwo. Żyjący według tradycji aż 113 lat św. Paweł Pustelnik ma także roztaczać szczególną opiekę nad dziećmi.
Dlatego doroczną tradycją jest, że na główną uroczystość, która przypada w dziewiątym dniu nowenny, w niedzielę, przychodzą młode małżeństwa z dziećmi. Podczas uroczystości celebrans, zazwyczaj bp Antoni Długosz, nazywany ‘biskupem dzieci’, udziela błogosławieństwa dzieciom i ich rodzicom. Najmłodsi otrzymują też przygotowane przez paulinów upominki.
W tym roku, ze względu na obostrzenia, nie podjęto jeszcze decyzji, jaką formę udziału wiernych przyjmie uroczystość wieńcząca „Pawełki”.
o. Stanisław Tomoń
BPJG/ es