Biskup polowy WP Wiesław Lechowicz przewodniczył w Bazylice Świętego Krzyża w Warszawie Mszy św., podczas której poświęcona została odnowiona Kaplica Katyńska. Dziś obchodzimy 83. rocznicę wydania decyzji przez władze Związku Sowieckiego o zamordowaniu 22 tys. polskich oficerów w Katyniu i innych miejscach kaźni na Wschodzie.
Mszę św. poprzedził program artystyczny zatytułowany „Prawda nie dała się zabić w katyńskim lesie”, w opracowaniu Barbary Dobrzyńskiej-Fijewskieji z udziałem Chóru Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego. Zaprezentowano w nim fragmenty dokumentów, m.in. decyzję Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 r. o konieczności eksterminacji Polaków podpisaną przez szefa NKWD Ławrentija Berię, notatkę Przewodniczącego KGB Aleksandra Szelepina z 3 marca 1959 r. do Nikity Chruszczowa, w której opisany został mord katyński, a także fragmenty listów pisanych przez polskich oficerów do rodzin w kraju.
W homilii bp Lechowicz podkreślał, że prawda o Zbrodni Katyńskiej mimo upływu lat wciąż wpływa na naszą świadomość i teraźniejszość. Podziękował wszystkim osobom zaangażowanym w odnowienie Kaplicy Katyńskiej. Nawiązując do czytań podkreślił, że podobnie jak Abram, polscy oficerowie byli poddani próbie, ale do końca ufali Bogu.
– Większość naszych rodaków, ginących w sowieckich obozach wierzyła w Boga, mimo, że czasami było im bardzo trudno wierzyć. Ta wiara dodawała im sił duchowych i pozwalała przetrwać najgorsze katusze, nie wyłączając śmiertelnego strzału w tył głowy – powiedział. Dodał, że zarówno wiarę w Boga, jaki i miłość do Ojczyzny starano się wyrugować z serc i umysłów polskich oficerów.
– Zbigniew Herbert pisał: „Tylko guziki nieugięte przetrwały śmierć, świadkowie zbrodni”. To jednak nie jest cała prawda. Przetrwały też krzyżyki, medaliki, obrazki, wyznania wiary i modlitwy zapisane na skrawkach kartek. Pozostały listy, niemi, ale jakże wymowni świadkowie nie tylko śmierci, ale także wiary i miłości tych, którzy tam zginęli – powiedział.
Biskup polowy podkreślił, że innym wezwaniem z czytań mszalnych opisującym dobrze postawę oficerów zamordowanych na Wschodzie są słowa św. Pawła: „Weź udział w trudach i przeciwnościach” (2Tm 1, 8b). – Apostoł Narodów wiedział, że nie można skutecznie i wiarygodnie głosić Ewangelii bez gotowości naśladowania Jezusa Ukrzyżowanego. Nie ma też prawdziwej miłości Ojczyzny bez trudu, bez poświęcenia i bez cierpienia. Tę prawdę nosili w sobie i na tę ofiarę byli gotowi Ci, których dziś wspominamy i za których się modlimy – powiedział.
Zdaniem bp. Lechowicza do polskich oficerów odnieść można także słowa Jezusa wypowiedziane do uczniów podczas przemienienia na górze Tabor: „Wstańcie, nie lękajcie się” (Mt 17, 8). – Postawa stojąca jest znakiem honoru, godności, czci i odwagi. W takiej właśnie postawie, nie fizycznej, ale duchowej ginęli Polacy z rąk sowieckich. Z honorem, z całą godnością i odwagą, właściwą Polakowi i uczniowi Jezusa – powiedział.
Ordynariusz wojskowy podkreślił, że poświęcona kaplica pozostanie znakiem pamięci. – Mam nadzieję, że będzie lekcją dla nas i dla przyszłych pokoleń Polaków. Tylko wtedy dochowamy wierności naszej wierze w jedynego Boga i miłości wobec naszej Ojczyzny, kiedy na co dzień będziemy posłuszni tym trzem wezwaniom. Wyjdź ze swego egoizmu, ze strefy komfortu, z tzw. świętego spokoju. Weź udział w trudach i przeciwnościach celem obrony największych wartości, celem pozostania wiernym samemu sobie. Wstań, nie lękaj się, bądź wierny swojemu sumieniu, Bogu i Ojczyźnie niezależnie od okoliczności i dominujących mód – powiedział.
We Mszy św. uczestniczył wicepremier i minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak, gen. bryg. Tomasz Dominikowski, dowódca Garnizonu Warszawa, prof. Karol Polejowski, wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej, przedstawiciele środowisk katyńskich, m.in. Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 i Muzeum Katyńskiego oraz mieszkańcy Warszawy.
Wicepremier Mariusz Błaszczak podkreślił, że Bazylika Świętego Krzyża to bardzo ważne miejsce na mapie Polski i Warszawy. – Dziękuję za odnowienie Kaplicy Katyńskiej. Ofiary Zbrodni Katyńskiej zostały upamiętnione. Dziękuję wszystkim tym, którzy pamiętają o tej zbrodni oraz tym, którzy są dziś z nami – powiedział. Minister obrony narodowej dodał, że kaplica stanowi świadectwo naszej pamięci. – Miarą naszej pamięci jest oddawanie hołdu tym wszystkim, którzy za Polskę oddali swoje życie – powiedział. Szef MON podkreślił, że Polacy zawsze sprzeciwiali się i byli gotowi do największych poświęceń w walce z imperializmem, zapewnił o konieczności budowania silnej armii, gotowej odstraszyć ewentualnego agresora.
Prof. Karol Polejowski, przywołując dokument Ławrentija Berii, zauważył, że pośród wielu kłamstw, Ludowy Komisarz Spraw Wewnętrznych, napisał jedno prawdziwe zdanie o tym, że więzieni w obozach polscy oficerowie, funkcjonariusze i urzędnicy byli nieprzejednanymi wrogami systemu sowieckiego. – Taka była prawda i za nią złożyli swoje życie – powiedział. Wiceprezes IPN przypomniał też, że przez dziesięciolecia to Kościół był depozytariuszem prawdy o Zbrodni Katyńskiej. – Dzisiejsza poświęcona i odnowiona kaplica jest także symbolem roli Kościoła katolickiego w kultywowaniu i przetrwaniu prawdy o Zbrodni Katyńskiej – powiedział.
Uroczystość zakończyło odśpiewanie pieśni „Boże, coś Polskę” i złożenie kwiatów w Kaplicy Katyńskiej.
Kaplica Katyńska powstała wkrótce po zmianach ustrojowych w 1989 r. według projektu prof. Bogusława Smyrskiego. Została konsekrowana 27 kwietnia 1990 r. przez ks. inf. Zdzisława Króla, kanclerza kurii warszawskiej i kapelana Warszawskiej Rodziny Katyńskiej. W kaplicy umieszczono urny wykonane z łusek pocisków artyleryjskich z II wojny światowej, z ziemią z miejsc kaźni i pochówków ofiar zbrodni Sowietów na tysiącach jeńców polskich w 1940 r. oraz napisy ich upamiętniające. Na tablicach upamiętniono także osoby związane z upowszechnieniem wiedzy na temat zbrodni katyńskiej oraz ofiary tragedii smoleńskiej.
Głównym elementem kaplicy jest spiżowy wizerunek Matki Boskiej z Dzieciątkiem autorstwa rzeźbiarza Adama Myjaka, profesora Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Kaplica zamknięta jest żelazną kratą imitującą drut kolczasty. Z woli papieża św. Jana Pawła II Kaplica Katyńska przekształcona została w Sanktuarium Katyńskie. W 2022 r. doczekała się modernizacji i odnowienia z funduszy Polskiej Grupy Energetycznej oraz Instytutu Pamięci Narodowej.
kos / Warszawa
KAI
