W auli sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie rozpoczęło się we wtorek 8 października 153 zebranie plenarne KWPZM. Tym razem poświęcone jest aktualnym wyzwaniom, przed którymi stoją zakony męskie, a szczególnie sprawie ochrony osób małoletnich, trudnym sytuacjom w wypełnianiu posługi przełożonego i kwestiom prawno-organi- zacyjnym.
Spotkanie rozpoczęło się modlitwą Jutrzni, podczas której o. Sylwester Grabowski SVD, w nawiązaniu do jubileuszu 150 lecia Werbistów, ukazał postać św. Arnolda Jansena, założyciela Zgromadzenia, jako człowieka całkowicie ufającego Bogu. Właśnie ta ufność pokładana w Bugu w trudnych czasach Kulturkampfu była źródłem szybkiego rozwoju Werbistów oraz dwóch żeńskich zgromadzeń podjął medytację na temat ewangelicznej konieczności stania się jako dzieci względem Boga i ludzi.
Po modlitwie ks. Dariusz Wilk przywitał wszystkich zebranych, a szczególnie prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka oraz towarzyszących mu gości ks. Piotra Studnickiego, ks. Jana Dochnalika i o. prof. Dominika Zamiatałę CMF. Następnie przedstawił nowych przełożonych wyższych (ks. Janusz Kawa, przełożony Synów Maryi w Polsce, ks. Mariusz
Krawiec, prowincjał Paulistów, o. Janusz Mazur, prowincjał Zmartwychwstańców, o. Efrem Michalski, przeor opactwa Be- nedyktynów w Lubiniu, o. Sylwester Sowizdrzał, prowincjał Orionistów i o. Rafał Pysiak, przełożony krakowskiej prowincji Kapucynów po wyborze o. Marka Miszczyńskiego do zarządu generalnego Zakonu) powołanych do tej posługi od maja 2024 r.
Ks. Dariusz poinformował także, iż nowym konsultorem KWPZM, na miejsce o. Marka Miszczyńskiego, został wybrany o. Tadeusz Florek, prowincjał krakowskich Karmelitów Bosych.
Następnie zabrał głos abp Wojciech Polak, przedstawiając projekt powołania Komisji niezależnych ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystania seksualnego osób małoletnich w Kościele katolickim w Polsce. Poinformował o celach działania tej Komisji. Nastepnie ks. dr Piotr Studnicki omówił szczegółowo koncepcję działania Komisji, nawiązującą do francuskiego wzoru działania w tym względzie. O niezależności Komisji i metodzie jej powołania mówił ks. Jan Dochnalik, zaś o. Dominik Zamiatała CMF przedstawił metodę badania archiwów kościelnych dla celów Komisji. Apelował o pełną transperentność i współpracę odpowiedzialnych za archiwa zakonne z przedstawicielami Komisji.
Po przerwie abp Wojciech Polak przed- stawił praktyczne kwestie organizacyjne związane z działaniem Komisji oraz finansowania jej prac. W ożywionej dyskusji poruszono kwestie zakresu kompetencji Komisji, sposobu organizacji kwerendy archiwów zakonnych, ewentualnego powrotu do rozpatrywania spraw już rozstrzygniętych na gruncie kanonicznym. Szczególnie wiele pytań wywołała sprawa przeglądu archiwów, która musi być kompleksowa, a więc dotycząca nie tylko teczek personalnych, ale także sprawozdań z posiedzeń rad i innych gremiów statutowych.
Można się spodziewać fali nowych zgłoszeń przypadków molestowania seksualnego, nie wiemy jaka będzie to ilość, ale wydaje się, że struktury kościelne są już lepiej przygotowane na zbadanie tych spraw, niż kilka lat temu. Komisja nie będzie miała kompetencji zadośćuczynieniowych.
W odniesieniu do zasądzanych przez sądy odszkodowań stwierdzono, iż nie można oczekiwać zmiany wymiaru sprawiedliwości w tym zakresie. Dlatego tak ważne jest wypracowanie wspólnej praktyki zadośćuczynienia ofiarom, dokonywanej przez sam Kościół.
Przewodniczący KWPZM podziękował Prymasowi i pozostałym prelegentom oraz poprosił o wewnętrzną dyskusję w ramach zgromadzeń zakonnych co do zakresu działania Komisji i zasad jej funkcjonowania oraz przekazywanie uwag w tej sprawie do ks. Piotra Studnickiego.
Po zakończeniu dyskusji zebrani udali się do kaplicy sekretariatu KEP na Mszę św., pod przewodnictwem abp. Tadeusza Wojdy SAC, przewodniczącego KEP. W homilii arcybiskup, nawiązując do czytań liturgicznych, skupił uwagę słuchających na trzech postaciach św. Pawle i jego po- stawie wiary oraz na ewangelicznych Marcie i Marii, mówiąc, iż dzisięjszy Ko- ściół potrzebuje czytelnego świadectwa wiary w Jezusa, wypływającego z kon- templacji Słowa Bożego, a mniej działań natury ekonomicznej czy organizacyjnej.
OKM
Warszawa: Prymas Polski zaprezentował przełożonym męskich zgromadzeń założenia komisji ekspertów do zbadania wykorzystania seksualnego w Kościele w Polsce
Podczas zebrania plenarnego Konferencji Wyższych Przełożonych Męskich Zgromadzeń Zakonnych Prymas Polski abp Wojciech Polak oraz członkowie zespołu pracującego nad założeniami komisji niezależnych ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystania seksualnego osób małoletnich w Kościele w Polsce zaprezentowali stan prac nad tym projektem. “Bardzo cieszy mnie jasna gotowość na współpracę z tą komisją, bo to jest m. in. kwestia dostępu do współpracy przy badaniu archiwów kościelnych poszczególnych zakonów” – mówi KAI ks. Piotr Studnicki.
– Prymas Wojciech Polak jako Delegat KEP do spraw Ochrony Dzieci i Młodzieży spotkał się dzisiaj z konferencją Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich. W spotkaniu uczestniczyli też współpracownicy Księdza Prymasa, reprezentujący zespół pracujący nad założeniami komisji niezależnych ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystania seksualnego osób małoletnich w Kościele w Polsce. Zaprezentowano stan prac nad tym projektem. To było dobre spotkanie – mówi KAI ks. Piotr Studnicki, kierownik Biura Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży.
Wcześniej podobne spotkanie odbyło się podczas zebrania plenarnego Konferencji Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych
Jak dodaje ks. Studnicki, rozmawiano o celach mającej powstać komisji, o zasadach jej funkcjonowania, o rozumieniu niezależności: „Omawialiśmy stan prac nad przygotowaniem komisji, by uzyskać zrozumienie przełożonych zakonnych, którzy będą decydować o włączeniu w działania komisji także zakonów. Ten projekt jest już gotowy i konsultowany. Trwają konsultacje z Radą Prawną KEP. Ksiądz Prymas nie oczekuje jeszcze decyzji, bo koncepcja jeszcze jest konsultowana, zwłaszcza prawnie. Chciał przekazać założenia oraz wysłuchać pierwszych uwag, które jeszcze można wziąć pod uwagę. To była bardzo dobra i otwarta dyskusja. Mamy nadzieję, że teraz na listopadowym zebraniu KEP dokument już będzie gotowy i zaprezentowany biskupom”.
– To jeszcze nie był etap decyzyjny, ale bardzo cieszy mnie jasna gotowość na współpracę z tą komisją, bo to jest m. in. kwestia dostępu do współpracy przy badaniu archiwów kościelnych poszczególnych zakonów. Była bardzo dobra atmosfera, otwarta rozmowa i gotowość na szczerość. To rokuje dobrze, jeśli chodzi nie tylko o stan prac nad dokumentem, ale też jest to ważny etap gotowości na powołanie tej komisji – powiedział ks. Studnicki.
dg/KAI