Ważnym wydarzeniem w życiu wspólnoty niepokalanowskiej jest powstanie Instytutu Maryjno-Kolbiańskieg „Kolbianum”. O jego działalności opowiedzą: o. dr hab. Grzegorz Bartosik OFMConv – dyrektor „Kolbianum”, o. dr Ireneusz Klimczyk OFMConv – wicedyrektor i pani Monika Kwiatkowska – z sekretariatu Instytutu w rozmowie z o. Jackiem Staszewskim OFMConv.
- Od 10 lat słyszymy coraz częściej o tym, że w Niepokalanowie znajduje się „Kolbianum”. Czym jest to „Kolbianum”?
(o. Grzegorz Bartosik OFMConv)
Kolbianum powstało jako Instytut Maryjno-Kolbiański w roku 2009. Początkowo jego celem było gromadzenie spuścizny i opracowań teologicznych dotyczących św. Maksymiliana, jego mariologii oraz innych aspektów jego działalności.
Dość szybko jednak Kolbianum zostało włączone w struktury Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie i od roku 2010 rozpoczęło działalność dydaktyczną. Obecnie funkcjonuje jako Centrum Studiów Mariologicznych UKSW „Kolbianum”, stanowiąc integralną część Wydziału Teologicznego UKSW.
- Skąd idea powołania tej placówki naukowo-badawczej i czy to ma jakiś związek ze św. Maksymilianem Kolbe?
(o. Grzegorz Bartosik OFMConv)
Działalność Instytutu „Kolbianum” traktujemy jako realizację marzeń św. Maksymiliana wyrażonych w roku 1933, mówiących o powołaniu do życia Akademii Maryjnej. Tak wtedy pisał ojciec Kolbe: „Jeśli Niepokalana zechce, to założymy Akademię Maryjną, aby w niej studiować, wykładać, publikować na cały świat, kim jest Niepokalana. Może z doktoratem z mariologii”. Instytut Kolbianum, choć nie nazywa się Akademią, stara się spełniać to wielkie marzenie Ojca Maksymiliana. Prowadzone są wykłady z mariologii w trybie niestacjonarnym (4 tygodniowe zjazdy w ciągu roku). Powstało już 13 doktoratów z mariologii, a kolejne są w przygotowaniu.
- Dlaczego „Kolbianum” w Niepokalanowie? A nie na przykład w Krakowie czy Łodzi?
(o. Grzegorz Bartosik OFMConv)
Jak już wspomniałem wyżej jest to realizacja marzeń św. Maksymiliana. Niepokalanów jest miejscem powołanym do głoszenia chwały Bożej i szerzenia czci Niepokalanej. Tu też mamy najwięcej pamiątek dotyczących osoby Ojca Maksymiliana i publikacji o nim. Także położenie ośrodka w centrum Polski (blisko Warszawy i warszawskich lotnisk) sprawia, że dojazd do nas (także z zagranicy) jest dość łatwy. Dodatkowym ważnym argumentem jest oczywiście fakt współpracy z Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Dzięki niewielkiej odległości od siedziby uczelni pracujemy jako jednostka organizacyjna Wydziału Teologicznego UKSW.
- Funkcjonujecie już (prawie) 10 lat. Jakie były początki?
(o. Grzegorz Bartosik OFMConv)
Instytut Maryjno-Kolbiański „Kolbianum” został powołany do istnienia decyzją Kapituły Nadzwyczajnej Prowincji Matki Bożej Niepokalanej w roku 2007. Uroczysta inauguracja działalności Instytutu miała miejsce 16 października 2009. Była ona połączona z Sympozjum poświęconym mariologii bł. Jana Dunsa Szkota, zorganizowanym we współpracy z katedrą mariologii UKSW. Z kolei 26 listopada 2009 roku Senat Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie powołał do Istnienia Ośrodek Naukowo-Badawczy UKSW w Niepokalanowie (z czasem przekształcone w Centrum studiów Mariologicznych UKSW „Kolbianum”).
Oczywiście samo tworzenie nowego ośrodka naukowego z dziedziny mariologii było pewną niewiadomą i wymagało dużego kredytu zaufania, jakiego udzielili nam zarówno przełożeni zakonni, jak i uniwersyteccy. Rzeczywiście spotkaliśmy się z dużą życzliwością. Doświadczyliśmy jej głównie ze strony Wydziału Teologicznego UKSW, a zwłaszcza Jej Dziekana (a dziś Rektora) ks. prof. dra hab. Stanisława Dziekońskiego, który potrafił przekonać władze uczelni do zasadności otwarcia nowej specjalności na Wydziale Teologicznym, jaką jest mariologia.
- Można w „Kolbianum” zdobywać wiedzę w bardzo wąskiej dziedzinie teologii z zakresu mariologii. Co proponujecie swoim studentom? Jakie kierunki – specjalizację można u Was zdobyć?
(o. Ireneusz Klimczyk OFMConv)
Plan studiów obejmuje między innymi takie wykłady jak: Maryja w Piśmie Świętym, Maryja w nauczaniu Ojców Kościoła, Maryja w nauczaniu Kościoła, rozwój kultu maryjnego i doktryny maryjnej w historii kościoła, Maryja w liturgii, Maryja w duchowości chrześcijańskiej, Maryja w tradycji i duchowości polskich zakonów ( męskich i żeńskich), Mariologia polska, nauczanie maryjne Jana Pawła II, kult maryjny w różnych wyznaniach chrześcijańskich i w islamie (ekumenizm i dialog międzyreligijny), Maryja w pobożności ludowej, Maryja w misji społecznej Kościoła, Maryja w ewangelizacji i katechezie, Maryja i kwestia kobieca, ikonologia i ikonografia maryjna, Maryja w literaturze, Maryja w muzyce, fenomen objawień maryjnych.
- W dniu 11 października konferencją ogólnopolska zainaugurujecie nowy rok akademicki 2019/2020. Myślą przewodnia tej sesji naukowej będą słowa: „Maryja, Matka życia”. Poproszę kilka słów o tym jakie jest przesłanie tego spotkania? Z jakimi tematami, konferencjami się spotkamy i kto będzie je głosił? Kto jest współorganizatorem tej sesji naukowej?
(o. Ireneusz Klimczyk OFMConv)
Czytając Pismo Święte dostrzegamy, że w historii zbawienia kluczową rolę odegrały dwie kobiety – dwie matki: Ewa i Maryja. Przez nieposłuszeństwo Ewy na świat przychodzi grzech, który zabija relacje człowieka z Bogiem. Przez nieroztropność Ewy, zbytnią pewność siebie, następuje załamanie Bożej przyjaźni z człowiekiem.
Z drugiej strony widzimy posłuszeństwo Maryi, która za sprawą Ducha Świętego poczęła i porodziła Syna Bożego. Dlatego stała się dla wszystkich wierzących Matką życia. Przez swoją pokorę, zaufanie Bogu otworzyła serce Boże i bramę niebios dla ludzi.
W tegorocznej konferencji udział biorą prelegenci z różnych stron świata:
Ks. Prof. Dr hab. Jarosław Różański – otworzy konferencje i wprowadzi w tematykę;
o. prof. Denis Sahayaraj Kulandaisamy OSM, Papieski Wydział Teologiczny „Marianum” – Rzym, Biblijne podstawy nauki o Maryi – Służebnicy życia;
o. dr Tomasz Szymczak OFM Conv, Papieski Wydział Teologiczny św. Bonawentury – Rzym, Rydwan, Okręt, Gołębica – Maryja Matka życia w myśli syryjskich Ojców Kościoła;
o. prof. Dr hab. Anton Adam CM, Cyrylo – Metodiański Wydział Teologii Rzymskokatolickiej Uniwerystetu Komeńskiego – Bratysława, Maryja – Matka żyjących w kontekście teologii trynitarnej;
J.E. Ks. Bp prof. Dr hab. Andrzej Dziuba, UKSW – Warszawa, Patronka życia z Guadalupe;
Dr Iwona Krysiak, UKSW – Kolbianum – Niepokalanów, Maryja Matka Życia – Patronką i inspiracją dla ruchów Pro-life;
Prof. Dr hab. Jana Moricowa, Wydział Filozofii Katolickiego Uniwersytetu w Rużomberku, Maryja – Matka życia w dziejach narodu słowackiego;
Ks. Prof. UKSW dr hab. Krzysztof Kietliński, UKSW Warszawa, Maryja jako przykład życia moralnego według papieża Franciszka;
o. dr Ireneusz Klimczyk, UKSW – Kolbianum, Niepokalanów, św. Maksymilian Maria Kolbe – życie za życie.
Organizatorzy Konferencji to:
Wydział Teologiczny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Katedra Mariologii
Centrum Studiów Mariologicznych UKSW „Kolbianum” w Niepokalanowie
Katedra Teologii Moralnej Fundamentalnej
Prowincja Matki Bożej Niepokalanej Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych
Klasztor Ojców Franciszkanów w Niepokalanowie
Stowarzyszenia Rycerstwa Niepokalanej w Polsce
- Teraz trochę statystyki. Skąd rekrutują się studenci „Kolbianum”? Ilu nowych słuchaczy jest w tym roku akademickim? Ilu już „Kolbianum” wykształciło osób i z jakimi stopniami naukowymi?
(Monika Kwiatkowska)
Studentami „Kolbianum” są zarówno duchowni, siostry zakonne, jak i osoby świeckie. Przyjeżdżają oni nie tylko z Polski Centralnej, ale też i z innych odległych często po kilkaset kilometrów miejscowości. Są też studenci z zagranicy: z Japonii, Kazachstanu, Wielkiej Brytanii, Słowacji, Kanady, Białorusi, Norwegii. Pokonują tysiące kilometrów, aby uczestniczyć w wykładach i poznawać Maryję.
Rekrutacja na nowy rok akademicki jeszcze trwa – do 4 października, dlatego trudno jeszcze określić ostateczną liczbę nowych studentów. W ubiegłym roku studia rozpoczęło 36 osób, ufamy, że również i tym roku zgłosi się tyle, a nawet i więcej chętnych do zgłębiania wiedzy mariologicznej.
Od 2010 r. mury „Kolbianum” opuściło już ponad 100 absolwentów studiów doktoranckich, podyplomowych. Stopień doktora teologii w zakresie mariologii uzyskało 13 osób i na tym jeszcze nie koniec, ponieważ do obrony przygotowują się kolejni…
- Kto stanowi kadrę naukową „Kolbianum”?
(Monika Kwiatkowska)
Kadrę naukową stanowią głównie profesorowie Wydziału Teologicznego UKSW. Jednak Instytut „Kolbianum” otwarty jest też na profesorów z innych ośrodków naukowych, takich jak: Katolicki Uniwersytet Lubelski, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II – Wydział w Tarnowie, Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie, PWT „Seraphicum” w Rzymie.
- Czy dziś są potrzebni teologowie z takiej dziedziny jak mariologia? Czym się później zajmują Wasi absolwenci po ukończeniu studiów w „Kolbianum”?
(o. Grzegorz Bartosik OFMConv)
Kult i pobożność maryjna stanowi integralny element wiary katolickiej. Ważne więc jest aby, duszpasterze i liderzy ruchów odnowy Kościoła posiadali odpowiednią wiedzę na temat Najświętszej Maryi Panny i Jej roli w historii zbawienia i w życiu Kościoła. Stąd nasi absolwenci to osoby, które pragną przekazywać wiedzę mariologiczną innym. Są więc wśród nich: kustosze sanktuariów maryjnych, wychowawcy zakonni, liderzy ruchów o charyzmacie maryjnym. Jest tez wielu świeckich czcicieli Matki Bożej, którzy chcą Ją poznać z czystej miłości do Niej. Profesorowie wykładający w Kolbianum wielokrotnie już podkreślali, że lubią tu wykładać, bo widać ogromne zaangażowanie studentów i słuchaczy, wynikające właśnie z czystej miłości do Maryi.
- Czy utrzymujecie z nimi kontakt? Organizujecie zajady dla swoich absolwentów ?
(o. Ireneusz Klimczyk OFMConv)
Absolwenci naszego Instytutu odwiedzają nas przy różnych okazjach a najczęściej przyjeżdżają prywatne na spotkanie lub korzystają z naszej biblioteki w celach naukowych.
- Czego życzyć „Kolbianum”, zarządowi, wykładowcą i oczywiście studentom w nowym roku akademickim?
(o. Ireneusz Klimczyk OFMConv)
Bożego błogosławieństwa, Opieki Maryi oraz nowych STUDENTÓW, STUDENTÓW I STUDENTÓW….
Dziękuję za rozmowę