„Drogie siostry, co stałoby się bez was z Kościołem i z tymi, którzy żyją na ludzkich peryferiach i działają na daleko wysuniętych posterunkach ewangelizacji! – pisze Franciszek do zakonnic kontemplacyjnych w opublikowanym dziś dokumencie. – Kościół liczy na waszą modlitwę i wasze oddanie, by nieść ludziom naszych czasów dobrą nowinę Ewangelii. Kościół was potrzebuje!”.
Ojciec Święty wskazuje, że w świecie szukającym, nawet nieświadomie, Boga osoby konsekrowane mają nie ustawać w tym poszukiwaniu, dając ewangeliczne świadectwo. Przestrzega je przed uleganiem pokusom „apatii, rutyny, braku motywacji czy paraliżującego lenistwa”. Kładzie nacisk na potrzebę formacji do życia kontemplacyjnego, która zakłada nieustanne nawrócenie i wymaga – do czasu złożenia ślubów wieczystych – co najmniej dziewięciu, a nawet do dwunastu lat. Istotna dla życia konsekrowanego, szczególnie kontemplacyjnego, jest modlitwa, którą mniszki winny obejmować całą ludzkość, a zwłaszcza cierpiących.
W konstytucji apostolskiej o żeńskim życiu kontemplacyjnym Papież wskazuje, że centralne miejsce ma w nim słuchanie Słowa Bożego, Eucharystia i pokuta. Klasztory mają dawać świadectwo życia wspólnotowego w świecie naznaczonym podziałami i nierównościami. Ich autonomia służy kontemplacji, ale nie może się przerodzić w niezależność czy izolację. Kryteriami autonomii są zdolność zapewnienia formacji i utrzymania się oraz włączenie w Kościół lokalny. Gdy nie są one spełniane, winna zainterweniować Kongregacja ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego, która, jeśli sytuacji nie da się uzdrowić, może zadecydować zamknięcie klasztoru.
Franciszek zobowiązuje klasztory, by należały do federacji obejmujących wspólnoty o tym samym charyzmacie. Przypomina znaczenie klauzury, pracy i milczenia. Wskazuje, że nowoczesne środki przekazu są pożyteczne dla formacji i komunikowania, ale trzeba z nich korzystać z roztropnym rozeznaniem, by nie rozpraszały. Przestrzega też przed rekrutacją kandydatek z innych krajów wyłącznie w tym celu, by klasztor nie przestał istnieć.
Konstytucję apostolską „Vultum Dei quaerere” przedstawił dziennikarzom w watykańskim biurze prasowym sekretarz Kongregacji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego. Abp José Rodríguez Carballo zwrócił uwagę, że poprzedni taki dokument o żeńskim życiu kontemplacyjnym wydał w 1950 r. Pius XII. Była to konstytucja apostolska „Sponsa Christi”. Tak więc przez 66 lat, w tym przez cały okres posoborowy, brakowało nowych norm w tej dziedzinie mimo zmian, jakie zaszły w świecie i w sytuacji życia zakonnego.
ak/ rv