Urodzony w Warszawie, lekarz i kapłan, pallotyn, misjonarz – 66-letni abp Henryk Hoser został nowym biskupem warszawsko-praskim. Jego zawołaniem biskupim są słowa z listu św. Jana Apostoła: Większy jest Bóg (Maior est Deus).Abp Henryk Hoser urodził się 27 listopada 1942 r. w Warszawie w rodzinie znanych ogrodników, Janusza i Haliny z Zabłońskich. Ojciec został rozstrzelany w Powstaniu Warszawskim. Matka była kobietą bardzo wykształconą, znała kilka języków obcych.
W połowie szkoły średniej – uczył się w liceum im. T. Zana w Pruszkowie – zdecydował się studiować medycynę. Jak zaznacza, interesował się biologią, a przy tym większość jego kuzynów wybierała studia związane z tą dziedziną wiedzy. Wybór kierunku ugruntowała lektura książki Maxenca van der Meerche’a „Ciała i dusze” i wizyty w jego domu rodzinnym studenta medycyny, dziś cenionego chirurga. W roku 1960 rozpoczął więc naukę na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Warszawie. W czasie studiów był przewodniczącym Uczelnianego Sądu Koleżeńskiego Zrzeszenia Studentów Polskich. Studia lekarskie ukończył w 1966 r. i na kolejne dwa lata pozostał na uczelni jako asystent w Zakładzie Anatomii Prawidłowej. W roku 1969 pracował jako lekarz prowadzący oddziału internistycznego w szpitalu rejonowym w Ziębicach.
O powołaniu kapłańskim mówi, że spadło na niego niespodziewanie, było nagłym olśnieniem. „Ujawniła się wówczas cała różnica między wyborem zawodu a powołaniem – tłumaczy abp Hoser. – Do pierwszego dochodzi się przez porównawczą analizę różnych alternatywnych możliwości, z uwzględnieniem upodobań, zdolności, talentów i przykładów. Powołanie do kapłaństwa i życia konsekrowanego przychodzi zaś z zewnątrz, z góry i staje się wewnętrznym imperatywem – życiową koniecznością. Można ją odrzucić, ale intuicja podpowiada, że odmowa ta nie byłaby szczęściodajna”. Odpowiadając na Boże wezwanie, w 1969 r. jako lekarz medycyny wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego Księży Pallotynów w Ołtarzewie. 8 września 1970 r. złożył pierwszą profesję zakonną i został członkiem Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego (pallotynów). Jako alumn był współtwórcą Grupy Misyjnej (istniejącej w seminarium pallotyńskim do dziś). Święcenia kapłańskie przyjął 16 czerwca 1974 r. z rąk bp. Władysława Miziołka. Na misje do Rwandy ks. Henryk Hoser wyjechał rok po święceniach. Wcześniej we Francji przygotowywał się do pracy misyjnej w Afryce. W Paryżu jednocześnie zaliczył kurs języka francuskiego w Alliance Francaise i kurs medycyny tropikalnej w CHU Pitie-Salpetriere i w szpitalu Claude Bernard.
„Nigdy nie żałowałem, że zostałem lekarzem i nigdy nie miałem wątpliwości co do mojego powołania kapłańskiego i do życia konsekrowanego” – mówi abp Hoser. Choć dodaje, że „obydwie te dziedziny są «zachłanne» i «zazdrosne», domagają się wyłączności i nie sposób im się oddawać we wzajemnej separacji”. Przez 21 lat na misjach w Rwandzie i Zairze ks. Hoser starał się je jednak łączyć. Rozpoczynał jako wikary w Kigali, pracował też w szpitalu rejonowym w Kabgayi i w szpitalu uniwersyteckim w Butare. W 1978 roku założył w Kigali Centrum Zdrowia Gikondo, którym kierował przez 17 lat i Rwandyjską Akcję Rodzinną dla upowszechniania naturalnych metod planowania rodziny. Stał też na czele Stowarzyszenia Ośrodków Lekarskich w Kigali i kierował ośrodkiem monitoringu epidemiologicznego AIDS. Jednocześnie był proboszczem, organizatorem duszpasterstwa rodzin oraz sesji formacyjnych dla apostolstwa świeckich i środków przekazu. Przez kilka lat był sekretarzem komisji tamtejszego episkopatu ds. zdrowia, a także komisji ds. rodziny.
W roku 1981 ks. Hoser został przełożonym Delegatury Misyjnej Księży Pallotynów w Rwandzie, a siedem lat później pierwszym superiorem nowo utworzonej regii, obejmującej Rwandę, Zair i Belgię (1988-1991). Był także przewodniczącym Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonnych w Rwandzie.
W 1994 roku uczestniczył w Synodzie Specjalnym dla Afryki jako ekspert w dziedzinie rozwoju i problemów rodziny. W tym samym roku Jan Paweł II ustanowił go wizytatorem apostolskim w Rwandzie i krajach ościennych. W czasie wojny pomiędzy plemionami Hutu i Tutsi w kwietniu 1994 r. z Rwandy został zmuszony do wyjazdu nuncjusz apostolski. Ks. Hoser jako wizytator apostolski miał prawa nuncjusza: wizytował diecezje, mianował administratorów apostolskich na wakujące diecezje, pomagał biskupom i klerowi organizować na nowo pracę duszpasterską. Trzeba pamiętać, że wówczas zostało zabitych trzech biskupów, a czwarty wyjechał do Konga i nie mógł powrócić. Na 9 diecezji, 4 były zatem wakujące. Zadaniem ks. Hosera była wówczas pomoc Kościołowi lokalnemu w podniesieniu się z tragedii wojny domowej. Pod koniec 1994 r. obok ks. Hosera ustanowiono chargé d’affaire nuncjatury, którego rolą było śledzenie spraw społeczno-politycznych w Rwandzie, natomiast ks. Hosera – wyłącznie prowadzenie spraw duszpasterskich. W 1996 r. został wreszcie minowany nuncjusz apostolski – został nim również Polak, abp Juliusz Janusz. Ks. Hoser pozostał jeszcze przez kilka miesięcy w nuncjaturze jako doradca i współpracownik nuncjusza. Po zakończeniu misji wizytatora wyjechał z Rwandy. Komentując doniesienia o procesach rwandyjskich księży katolickich i zakonnic podkreślał, że zawierają one wiele znaków zapytania, a na karę więzienia obok zbrodniarzy byli skazywani również ludzie niewinni, co nosiło znamiona „procesu politycznego”.
Po powrocie do Europy był przełożonym Regii Miłosierdzia Bożego pallotynów we Francji (w latach 1996-2003) i członkiem Rady Misyjnej Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonnych w tym kraju. W tym czasie, z ramienia Kongregacji Ewangelizacji Narodów, kilkakrotnie wizytował seminaria duchowne w krajach misyjnych. W 1998 r. prowadził czterodniowe rekolekcje dla polskich biskupów na Jasnej Górze. Od roku 2004 był przełożonym pallotyńskiej prokury misyjnej w Brukseli i duszpasterzem w strukturach Wspólnoty Europejskiej.
Duchowny współzałożył w 2001 r. Afrykańską Federację Akcji Rodzinnej i został jej sekretarzem. Opracował także, we współpracy z Georgetown University w Waszyngtonie, poszerzoną metodę laktacji LAM–9.
22 stycznia 2005 r. Jan Paweł II mianował ks. Henryka Hosera sekretarzem pomocniczym Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów oraz przewodniczącym Papieskich Dzieł Misyjnych. Nadał mu jednocześnie godność arcybiskupa tytularnego Tepelte. Warto zaznaczyć, że nominacja dla pallotyna została ogłoszona w uroczystość założyciela zakonu św. Wincentego Pallottiego, a ks. Hoser jest pierwszym polskim pallotynem, który został podniesiony do godności arcybiskupa. Sakrę biskupią przyjął w Rzymie 19 marca 2005 r. Głównym konsekratorem był kard. Crescenzio Sepe, a współkonsekratorami abp Stanisław Dziwisz oraz abp Thadee Ntihinyurwa, metropolita Kigali w Rwandzie. Jako dewizę biskupią abp Hoser obrał słowa zaczerpnięte z pierwszego listu św. Jana: „Maior est Deus” (Większy jest Bóg). Jak wyjaśnił, „Bóg jest większy niż kryzysy naszej ludzkiej tożsamości, większy niż nasza słabość również wtedy, gdy my wątpimy w samych siebie. Bóg jest większy niż zło i Zły”. W herb biskupi hierarcha wpisał płomień, który symbolizuje płomień wiary i miłości, który otrzymał w domu rodzinnym i w rodzinie zakonnej, oraz gwiazdę – znak ewangelizacji, głoszenia Ewangelii po krańce ziemi.
„Urzędnikiem na pewno nie zostanę, za to kolejny raz trafiłem do nowicjatu: po prostu muszę się tego wszystkiego nauczyć” – mówił tuż po nominacji abp Hoser w wywiadzie dla Radia Watykańskiego. Jako zastępca sekretarza Kongregacji Ewangelizacji Narodów był wraz z sekretarzem tego gremium najbliższym współpracownikiem kardynała prefekta kierującego kongregacją. Jednocześnie był z urzędu przewodniczącym Papieskich Dzieł Misyjnych. Ta papieska instytucja pozostaje w służbie Kościoła powszechnego i zajmuje się animacją oraz współpracą na rzecz misji ad gentes. Na Papieskie Dzieła Misyjne składają się: Papieskie Dzieło Rozkrzewiania Wiary, Papieskie Dzieło św. Piotra Apostoła, Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci i Papieska Unia Misyjna. Abp Henryk Hoser SAC był drugim Polakiem w Kongregacji na tak wysokim stanowisku, po kard. Mieczysławie Ledóchowskim, który w latach 1892-1902 był prefektem tej kongregacji.
W tym okresie abp Hoser często odwiedzał Polskę, biorąc udział m.in. w obchodach Niedzieli Misyjnej lub głosząc wykłady przybliżające tematykę misyjną dla duchowieństwa. W zeszłym roku wziął także udział w sesji Stowarzyszenia Misjologów Polskich w Katowicach, którego jest członkiem honorowym. Jak ocenia zaangażowanie misyjne Polaków? „Polska nie ma długiej tradycji pracy na misjach. Wielkim czasem misji współczesnych był wiek XIX, ale Polska była wtedy pod zaborami. Ojciec Beyzym czy matka Teresa Ledóchowska to wybitne wyjątki. Polska „ruszyła” na misje dopiero w latach sześćdziesiątych XX wieku i ma dziś w różnych krajach świata około dwóch tysięcy misjonarzy. Przy ogromnym potencjale Kościoła w Polsce nie jest to liczba imponująca. Kiedyś mała Holandia miała kilkanaście tysięcy misjonarzy. Bardzo ważnym i trudnym zadaniem wydaje się utrzymanie i rozwój świadomości polskich katolików dotyczącej potrzeby misyjnego zaangażowania” – podkreśla.
24 maja br. Benedykt XVI mianował abp. Henryka Hosera nowym biskupem warszawsko praskim. Decyzję Ojca Świętego przekazał w południe nuncjusz apostolski w Polsce abp Józef Kowalczyk.
BP KEP
