Uroczystości odpustowe rozpoczęły się 7.09 koncertem Piwnicy Św. Norberta z Krakowa dla przyjaciół i dobrodziejów klasztoru dominikanów. Koncert był okazją do podziękowania za okazywaną pomoc, wsparcie materialne i duchowe, dzięki którym klasztor może sprawnie funkcjonować.
Dzień
odpustu poprzedziło nadanie 10.09 imienia św. Dominika Guzmana
Gimnazjum i Liceum Śródziemnomorskiemu w Lublinie. W dniach 10-12.09
rekolekcje o krzyżu wygłosił o. Ludwik Wiśniewski, wieloletni
duszpasterz akademicki, wspierający opozycję w czasach PRL. W nocy z 11
na 12 września w bazylice Dominikanów odbyła się noc czuwania wokół
krzyża, z misterium Męki Pańskiej, adoracją krzyża i Mszą św.
O
krzyżu u ewangelików i katolików będą rozmawiać 13 września abp Damian
Zimoń, metropolita katowicki oraz ks. Jan Ostryk, biskup diecezji
zachodniej Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego. „Dyskusję dwóch ambon”
poprowadzi o. Tomasz Dostatni.
Uroczystość Podwyższenia Krzyża
Świętego obchodzona będzie 14 września. W dzień uroczystości sumę
odpustową odprawi bp Mieczysław Cisło. Po Mszy odbędzie się procesja z
relikwiami Krzyża Świętego na Plac po Farze, gdzie w nabożeństwie
ekumenicznym uczestniczyć będzie abp Abel, prawosławny biskup
lubelsko-chełmski. Uroczystości zakończy biesiada odpustowa przed
bazyliką.
Powstanie święta Podwyższenia Krzyża Świętego związane jest
z uroczystością poświęcenia Bazyliki Grobu Pańskiego w Jerozolimie, 13
września 335 roku. Bazylikę wzniósł cesarz Konstantyn w świętych
miejscach Ukrzyżowania i Zmartwychwstania.
Następnego dnia po
poświęceniu, 14 września, wystawiono do publicznej adoracji relikwie
Krzyża Świętego, znalezione przez św. Helenę 14 września 320 roku.
Każdego
roku uroczystość poświęcenia Bazyliki obchodzono z wielką okazałością. Z
czasem doszło do przesunięcia akcentu: adoracja Krzyża zaczęła zajmować
pierwsze miejsce. Z Jerozolimy uroczystość uczczenia Krzyża rozszerzyła
się na inne Kościoły Wschodnie.
Kult Krzyża w Lublinie związany
jest z obecnością w bazylice dominikanów jednych z największych na
świecie relikwii Krzyża Świętego. W nocy z 9 na 10 lutego 1991 r.
zostały one skradzione, klasztor lubelski posiada jednak wciąż dwa inne
relikwiarze.
Istnieją dwie relacje na temat daty sprowadzenia
relikwii do Lublina. Starsza, pochodząca od Długosza, mówi, że relikwie
dotarły tu w roku 1333. Według późniejszej, z początku XVI wieku,
relikwie sprowadził bp Andrzej około 1420 r. Uważano go za postać na
wpół legendarną aż do lat 1994/95, gdy w czasie prac badawczych i
inwentaryzacyjnych w bazylice dominikańskiej odkryto w podziemiach niszę
grobową z pochówkiem biskupa.
Dzięki relikwiom Lublin stał się
ważnym celem pielgrzymek. W XVI wieku, według historyków, dominikańska
świątynia w Lublinie należała do największych polskich sanktuariów.
Zapisy kronik klasztornych podają, że także w czasie rozbiorów
przybywali tu pielgrzymi z odległych miast. Kult Krzyża trwał w Lublinie
również w czasie nieobecności dominikanów z powodu kasaty (1886-1938). W
archiwum klasztoru ocalał fragment księgi z przełomu XIX i XX w.
zawierający wpisy pielgrzymów z różnych stron Polski. W sposób
szczególny oddawano cześć relikwiom Krzyża św. podczas odpustów
Znalezienia Krzyża, 3 maja i Podwyższenia Krzyża.
Z